Holland Solar: SDE++ creëert ongelijk speelveld, zonne-energie buitenspel gezet

Holland Solar stelt dit in een position paper voor de Tweede Kamer. GroenLinks-Kamerlid Tom van der Lee vroeg onlangs een rondetafelgesprek / hoorzitting aan over de SDE++. Kernvraag is wat betreft Van der Lee hoe deze verbeterd kan worden. Voorafgaand aan de gesprekken dienen diverse stakeholders position papers in.

3 grootheden onder 1 noemer
‘Eén subsidieregeling die de goedkoopste optie per ton CO2-reductie beloont klinkt in eerste instantie logisch’, opent Holland Solar-voorzitter Peter Molengraaf de position paper. ‘De productie van hernieuwbare energie, de daadwerkelijke toepassing van energie en het afvangen van CO2 zijn echter 3 verschillende grootheden. Het onder 1 noemer brengen van CO2-reductie is complex en lastig modelmatig te vergelijken, waardoor ongewenste effecten ontstaan. Het grootste bezwaar van Holland Solar is dat er, door een groot aantal aannames, een oneerlijke vergelijking ontstaat tussen duurzame-energieprojecten en projecten met CO2-afvang en opslag (CCS); of tussen verduurzaming van de energievraag binnen of buiten een industrie.’

Rekenen met totale levensduur
In de position paper stelt Holland Solar meerdere verbeterpunten voor de nieuwe SDE++ voor om zo het ongelijke speelveld op te heffen. Zo wil de brancheorganisatie dat er gerekend wordt met CO2-reductie tijdens de totale levensduur van een project.

Molengraaf: ‘Zon- en windprojecten krijgen voor 15 jaar subsidie. In de praktijk blijven deze systemen 25 jaar zonnestroom of -warmte produceren. De subsidie voor 15 jaar zorgt dus voor significant meer CO2-reductie dan gedurende die 15 jaar. Het zou eerlijk zijn de SDE++-ranking te baseren op de werkelijke CO2-reductie, dus de kosten te delen door de tonnen CO2 die een park niet in 15 jaar, maar gedurende 25 jaar reduceert. Doordat dit nu niet gebeurt, staan zonnestroom- en zonthermieprojecten (dak en land) ten onrechte laag in de ranking. Ga uit van de werkelijke CO2-reductie van een zonne-energieproject, gedurende de werkelijke levensduur van de zonnestroom- en zonnewarmtesystemen (25 jaar).’

Steun voor elektrificatieopties
Verder pleit Molengraaf voor het aanbrengen van een koppeling tussen een wind- of zonne-energieproject en het gebruik van deze volledig duurzame elektriciteit door de industrie via een Purchase Power Agreement (PPA), een Garantie van Oorsprong (GVO) en telemetrie. ‘Hiermee kan geregeld worden dat de afname enkel plaatsvindt op momenten met zon én windproductie. De groei in vraag zal ook sowieso leiden tot extra productie van (subsidieloze) zonne- en windstroom. De SDE++ steunt deze route echter niet. Een afnemer van elektriciteit moet altijd uitgaan van de deels vuile landelijke handelsmix. Daardoor scoort elektrificatie op papier slecht qua CO2-effect. Dit blokkeert de inzet van hernieuwbaar opgewekte elektriciteit. Eenzelfde redenatie gaat op voor produceren van zonnewarmte in stadswarmtesystemen. Zorg voor een onderzoek in overleg met marktpartijen, hoe in de SDE++ van 2021 een directe werkelijke koppeling gemaakt kan worden tussen de daadwerkelijke productie en afname van hernieuwbare energie op projectniveau.’

CO2-afvang en -opslag bevoordeeld
Een groot pijnpunt is voor Holland Solar de wijze van subsidiëring van de CO2-afvang en -opslag (CCS). ‘CCS komt uit de ranking als een van de goedkoopste manieren om CO2-emissies te verminderen; ruim boven zonne-energie en andere volledig hernieuwbare technieken’, schrijft Molengraaf. ‘Hier zitten een aantal kanttekeningen die laten zien dat er sprake is van oneerlijke concurrentie. De grootste kosten van CCS zitten niet in het afvangen, maar in de aanleg van het transportnetwerk en de opslag. De CO2-invoedende industrie betaalt hier wel een bedrag voor, maar de risico’s om dit netwerk aan te leggen en vollast voor decennia te exploiteren liggen bij de overheid.’