Netbeheerder Liander: elektriciteitsnet Flevopolder aan grens capaciteit, zonneparken in problemen

Nieuwe partijen die een aansluiting willen op het elektriciteitsnet om elektriciteit te leveren met bijvoorbeeld zonnepanelen, krijgen in Flevoland daardoor mogelijk te maken met transportbeperkingen. Liander is momenteel met alle betrokken partijen in overleg om per locatie te kijken waar nog ruimte is. Een dergelijke transportbeperking houdt in dat de klant wel een aansluiting heeft, maar dat het tijdelijk niet mogelijk is om de volledige capaciteit van de aansluiting te gebruiken.

Structurele uitbreidingen 
Tegelijkertijd neemt Liander een aantal maatregelen om de capaciteit op het net te vergroten. Op 2 plaatsen wordt het elektriciteitsnet uitgebreid. In Dronten en Lelystad worden de elektriciteitsverdeelstations uitgebreid. Hiermee ontstaat in die gebieden vanaf 2023 extra capaciteit op het elektriciteitsnet. Daarnaast wordt in Zeewolde gekeken of de windmolens die momenteel worden vervangen, rechtstreeks kunnen worden aangesloten op het landelijke hoogspanningsnet. Daarmee ontstaat er vanaf 2022 ruimte om meer zonne-energieprojecten aan te sluiten.

De uitbreiding van infrastructuur kost volgens de netbeheerder veel tijd, onder meer vanwege de voorbereidingen, procedures en de beperkte hoeveelheid technici om het werk uit te voeren. Daarom kijkt Liander voor de korte termijn ook naar verschillende slimme oplossingen, waarbij het bestaande net slimmer wordt benut. Een eerste oplossing die momenteel wordt uitgewerkt is de mogelijkheid om de reservecapaciteit (‘vluchtstrook’) van het elektriciteitsnet te gebruiken. 

Opwekcontainer voor enkelvoudige aansluiting
In Flevoland start daarnaast een bijzondere proef met een zogenaamde opwekcontainer, die het mogelijk maakt om snel te bouwen en nieuwe zonneweiden aan te sluiten met een enkelvoudige aansluiting op de reservecapaciteit. Als deze proef slaagt zou dit voor andere zonneparken een goede oplossing kunnen bieden.

Een derde slimme oplossing is de mogelijkheid om zonneweiden of windparken op afstand uit te zetten of terug te regelen als het elektriciteitsnet overbelast dreigt te raken. Klanten krijgen hier dan een vergoeding voor. Liander is met een aantal partijen hierover in gesprek.

Congestiemelding
Liander stelde eerder deze maand voor zonneparken alleen nog daar te realiseren waar het elektriciteitsnet het aankan. Waar geen ruimte op het net is, zou bijvoorbeeld subsidie gegeven moeten worden voor pilots met energieopslag. Liander deed verder onlangs tot 2 keer toe een melding van verwachte, structurele congestie op zijn elektriciteitsnet door een gebrek aan transportcapaciteit. Die congestiemelding wordt nu ook voor de Flevopolder gedaan. 

‘We zijn momenteel met een elektriciteitstransformatorstation in Flevoland (onderstation Dronten) niet in staat om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit voor de invoeding van elektrische energie’, aldus Liander. ‘Dit wordt ook wel tekort aan transportcapaciteit of structurele congestie genoemd. Het aantal windmolens en zonneparken in het gebied groeit zeer snel, veel sneller dan voorzien. Dit heeft een grote impact op het elektriciteitsnet van Liander. Onderstation Dronten heeft hierdoor inmiddels de maximumcapaciteit voor het transport van opgewekte elektriciteit bereikt.’

Het beschikbare transportvermogen van onderstation Dronten is 66 megavoltampère, maar het gecontracteerd invoedvermogen 89 megavoltampère. Vanwege dit tekort wordt het onderstation uitgebreid met een extra 80-megavoltampère-transformator en de vervanging van een 50-megavoltampère-transformator door een 80-megavoltampère-transformator. Volgens de huidige planning is dit in 2023 gereed.

Reservecapaciteit benutten
In het congestiegebied in Flevoland wordt in de tussentijd de reservecapaciteit die beschikbaar is in verband met de redundantie in het elektriciteitsnet nu wel ingezet voor partijen die energie willen opwekken en invoeden en die rechtstreeks op een station van Liander zijn aangesloten. Concreet betekent dit dat hierdoor in onderstation Dronten 120 megavoltampère extra beschikbaar komt.

Ook met de inzet van deze reservecapaciteit overstijgt de vraag naar capaciteit echter het aanbod. Een van de mogelijke tussenoplossingen is het toepassen van congestiemanagement volgens de Netcode Elektriciteit in het genoemde gebied. Momenteel worden de mogelijkheden van toepassing van congestiemanagement onderzocht.