‘Vlaamse terugval zonnepanelen niet dramatisch, actie uitrol zakelijke batterij noodzaak’

Met wat voor verwachting ging jij 2025 in?
‘Dat het niet zo zou gaan als in het jaar daarvoor, en dat is gebleken. 2023 was het beste jaar ooit voor zonnepanelen, nog nooit werden zoveel installaties geplaatst. Dat had onder meer te maken met de pv-verplichting voor grootverbruikers vanaf juli 2025, een eis die inmiddels met een jaar is verschoven. Daarnaast vielen de laatste subsidies voor consumenten weg, wat leidde tot een run op zonnepanelen. Sindsdien is het allemaal wat minder.’

Hoe groot was de neergang dit jaar?
‘De exacte cijfers zijn nog niet bekend. Ik houd, op basis van wat we nu wel weten, rekening met een terugval van zo’n 30 procent in het geïnstalleerde vermogen ten opzichte van 2024. Is dat dramatisch? Ik denk het niet.’

30 procent is aanzienlijk…
‘Volgens de gegevens van Fluvius van 31 augustus 2025, het aantal gemelde pv-systemen, stond de teller toen op 280 megawatt geïnstalleerd vermogen voor dit jaar. Zelfs al komt daar niets bij, dan hebben we het over een gemiddeld jaar. Maar daar komt natuurlijk nog wel heel wat bij. Ondanks die verzwakking van de markt kunnen we straks dus terugkijken op een van de beste jaren voor de sector.’

Dat geldt ook voor de thuisbatterij?
‘De verkoop nam sterk toe. Met naar schatting 20.000 plaatsingen van thuisbatterijen in 2025 verdubbelt de markt zo’n beetje ten opzichte van vorig jaar. Ze worden en masse aangeschaft. Dat heeft onder meer te maken met de uitrol van de digitale meter en dat vrijwel niemand met zonnepanelen meer kan profiteren van het voordeel van de terugdraaiende teller. Inmiddels telt Vlaanderen zo’n 150.000 thuisbatterijen.’

En de zakelijke opslagsystemen, ook die zijn gaan vliegen?
‘Dat is een ander verhaal. Er is ontzettend veel vraag naar. Maar wil je zo’n opslagsysteem plaatsen, dan is een netstudie door Fluvius vereist. De wachtrij bij de netbeheerder is echter enorm. Voordat die is gedaan, ben je minstens 12 maanden verder. Dat is dus een grote bottleneck voor de uitrol, terwijl we die batterijen hard nodig hebben.’

Voor een flexibel energiesysteem…
‘De intermittentie van energieproductie is met steeds meer wind en zon enorm toegenomen. Batterijen kunnen ondersteunen bij het balanceren van het net. Daarnaast zien we ook in Vlaanderen steeds meer congestie op het net. Dit probleem speelt nog niet zoals in Nederland, maar het komt op steeds meer plekken voor. Fluvius heeft die in kaart gebracht. Naast netverzwaring kunnen batterijen daar een belangrijk deel van de oplossing brengen als flexibele energieasset.’

Wat is de oplossing voor die wachtrij?
‘Meer capaciteit voor netstudies bij de netbeheerder. Nog een oplossing is het toestaan van batterijen achter de meter die geen gebruik maken van injectie in het net, de zogenaamde eilandinstallaties. Mocht een batterijeigenaar later toch willen injecteren, dan kan daarnaast een netstudie worden opgestart.’

Hoe groot is dit probleem werkelijk?
‘In Vlaanderen zit volgens een studie van Fluvius zo’n 2,87 gigawatt aan batterijprojecten in de pijplijn, aangekondigd of al vergund maar nog niet aangesloten op het net. Dat is ontzettend veel. Het is zeer frustrerend dat die niet snel kunnen worden gerealiseerd, zowel met het oog op onze energietransitie als economische kans. Actie is dus zeer gewenst.’

Maar los daarvan schets jij een positief beeld aangaande de Vlaamse markt voor pv en energieopslag. Dat geldt ook voor 2026?
‘Door het uitstellen van de pv-verplichting voor grootverbruikers zijn er wat projecten op de langere baan geschoven, maar die zullen weer worden opgepakt. Daarnaast begrijpen steeds meer consumenten wat de komst van ETS2, de uitbreiding van het Europese Emissiehandelssysteem, gaat betekenen: hogere kosten voor stookolie en gas. Bovendien gaan de accijnzen op aardgas stijgen en die op elektriciteit dalen. Wil je vanaf 2027 niet veel meer gaan betalen voor energie, dan is investeren in elektrificatie en slim stroomgebruik zeer zinnig. Er staan dus vele signalen op groen voor zonnepanelen en batterijen; de markt zal niet opeens in een diep dal geraken. Maar die hoogtijdagen uit 2023 zijn uiteraard wel voorbij. De taart die met de concurrentie wordt verdeeld, is kleiner geworden, en daar hebben bedrijven in onze sector mee te dealen.’