PV Cycle onderzoekt hergebruik zonnepanelen, inzamelnetwerk stabiliseert

De Vlaams minister van Energie meldt in antwoord op vragen in het Vlaams Parlement dat er momenteel onderzoek wordt uitgevoerd naar kwalitatief hergebruik van zonnepanelen. In het najaar verschijnt een Technisch Rapport van het Electrotechnical Institute, waarin een protocol wordt voorgesteld voor het correct testen van zonnepanelen op herbruikbaarheid.

86 procent
Eerder dit jaar werd al bekend dat vorig jaar in Vlaanderen 1.305 ton afgedankte zonnepanelen werd ingezameld, een verdubbeling ten opzichte van 2023. Via het inzamelnetwerk van PV Cycle Belgium wordt momenteel 86 procent van de grondstoffen uit deze zonnepanelen gerecupereerd. De organisatie verwacht een sterke groei van het aantal afgedankte zonnepanelen in de komende jaren.

Het aantal afgedankte zonnepanelen blijft voorlopig relatief laag, maar stijgt jaarlijks. In 2024 werd in België in totaal 1.491 ton ingezameld, waarvan 1.305 ton in Vlaanderen. Dit komt naar schatting overeen met een vermogen van 23 kilowatt of ongeveer 75.000 zonnepanelen.

‘Het massaal plaatsen van zonnepanelen is begonnen in 2004 en piekte in 2011 en 2020,’ aldus Depraetere in haar antwoord op de vragen van parlementslid Robrecht Bothuyne (cd&v). ‘De verwachte levensduur is 25 jaar. PV Cycle verwacht daarom dat de inzameling de komende 15 jaar gestaag zal stijgen en rond 2037 zal pieken op ongeveer 30.000 ton per jaar.’

Inzamelnetwerk
In Vlaanderen zijn momenteel 61 inzamelpunten van PV Cycle Belgium actief, verspreid over de 5 provincies. Antwerpen telt er 11, Limburg 16, Oost-Vlaanderen 11, Vlaams-Brabant 8 en West-Vlaanderen 15. Dit netwerk wordt verder uitgebouwd om een goede geografische spreiding te garanderen.

Naast de inzamelpunten zorgt PV Cycle ook voor gratis ophaling op locatie wanneer het om minimaal 40 zonnepanelen gaat. Op deze manier wordt 79 procent van het totale tonnage ter plaatse ingezameld en 21 procent via de inzamelpunten.

Recyclingtechniek
Bij de verwerking van fotovoltaïsche zonnepanelen wordt dus 86 procent van de grondstoffen teruggewonnen door recycling. Een eerste verwerker verwijdert het aluminium frame, de aansluitdozen en de stroomkabels, die vervolgens worden gerecycleerd. Sinds 2024 doet PV Cycle beroep op 2 recyclingbedrijven in België.

Het overblijvende zonnepaneel wordt in Vlaanderen ingezet bij een metaalsmelter. De metalen, waaronder het zilver, worden in dit smeltproces gerecycleerd en de kunststoffen verbrand met energierecuperatie. Het glas en het silicium worden in de metaaloven ingezet als vervanging van nieuw zand, om de ovenwand te beschermen. Minister Depraetere: ‘Samengevat worden de panelen met silicium 100 procent nuttig toegepast, waarvan 93,5 procent recyclage en 6,5 procent (de kunststoffen) verbranding met energierecuperatie.’

Financieringsmodel
De inzameling en recycling van zonnepanelen wordt gefinancierd via een milieubijdrage die producenten en importeurs betalen aan PV Cycle Belgium. Dit collectief systeem waarborgt de duurzame verwerking van afgedankte zonnepanelen.

Momenteel zijn 412 bedrijven aangesloten bij PV Cycle. Een deel van de milieubijdrage wordt gebruikt om een provisie aan te leggen voor de verwerking van zonnepanelen die in de toekomst afgedankt worden.

De Vlaamse regering heeft het aanvaardingsplichtconvenant met PV Cycle Belgium verlengd om de inzameling en recycling van zonnepanelen te garanderen. Deze afspraken stellen de organisatie in staat om het inzamelnetwerk verder te optimaliseren en de recyclagetechnieken te verbeteren.