Minister: rechter moet oordelen over doorwerking salderingsregeling bestaande energiecontracten

Dat schrijft de minister van Klimaat en Groene Groei in haar antwoorden op Kamervragen van CDA-Kamerlid Bontenbal.

Contractkwestie
Bontenbal had Kamervragen gesteld of consumenten niet alleen door de wettelijke regeling, maar ook vanwege contractuele afspraken recht hebben op salderen. De Kamervragen volgden op berichtgeving van onder meer De Telegraaf en Kassa die berichtten dat consumenten met zonnepanelen mogelijk recht zouden blijven houden op salderen na het stopzetten van de salderingsregeling in 2027.

Hermans antwoordt dat de beëindiging van de salderingsregeling wettelijk is vastgelegd. ‘De wet regelt niet hoe leveranciers na het vervallen van deze wettelijke verplichting de kosten voor de aan een eindafnemer geleverde elektriciteit in rekening moeten brengen, noch of, en zo ja hoe, zij hun contractvoorwaarden daarop aan moeten passen’, aldus de minister. ‘Dat is aan de contractpartijen.’

Belastingverplichting
Wat wel duidelijk is: vanaf 2027 vervalt de vrijstelling van energiebelasting voor gesaldeerde elektriciteit. ‘Met andere woorden: vanaf de inwerkingtreding van de Wet beëindiging salderingsregeling geldt er geen vrijstelling van belastingen meer voor geleverde elektriciteit die wordt gesaldeerd. Leveranciers zijn vanaf 1 januari 2027 dus verplicht deze belastingen door te berekenen,’ benadrukt Hermans.

Privaatrecht
Op de vraag of leveranciers zomaar van contractuele salderingsafspraken af kunnen, geeft Hermans geen direct antwoord. Ze stelt dat dit ‘de privaatrechtelijke verhouding tussen de klant en een energieleverancier betreft en afhankelijk zal zijn van de specifieke inhoud van de voorwaarden en omstandigheden van het geval.’

Hermans verwacht dat slechts een beperkt aantal contracten doorloopt tot na 1 januari 2027 zonder afspraken over het einde van de salderingsregeling. ‘In nieuw afgesloten leveringsovereenkomsten van na 17 december 2024 hebben leveranciers doorgaans opgenomen dat het salderen per 1 januari 2027 vervalt.’

Juridische uitspraken
Bontenbal vroeg ook hoe de minister aankijkt tegen uitspraken van experts dat de praktijk van het verrekenen juridisch bindend blijft, zelfs na het stopzetten van de wettelijke regeling. Hermans onthoudt zich van een oordeel en stelt dat na inwerkingtreding van een wet de interpretatie ‘voorbehouden is aan de rechter, die wetgeving uitlegt en het recht toepast in een concreet geval.’

‘Het kabinet roept leveranciers op richting klanten helder te zijn over de inhoud van de voorwaarden en eventuele wijzigingen duidelijk te communiceren’, aldus Hermans. ‘Als consumenten het niet eens zijn met de wijziging van de overeenkomst, kunnen zij in eerste instantie in contact treden met hun leverancier. Mochten zij er met hun leverancier niet uitkomen, dan hebben consumenten ook de mogelijkheid om een klacht in te dienen bij de Geschillencommissie of zich tot de burgerlijke rechter te wenden.’

Ongelijkheid
De CDA'er vroeg zich af of er ongelijkheid kan ontstaan tussen consumenten die wel of geen nieuw contract hebben getekend waarin het recht op salderen vervalt. Ook hier blijft de minister terughoudend en stelt dat het kabinet ‘niet kan treden in de beoordeling van de privaatrechtelijke verhouding tussen consumenten en leveranciers.’

Consumentenadvies
Hermans roept leveranciers op transparant te zijn over hun voorwaarden. Consumenten die overwegen over te stappen naar een andere leverancier of contract moeten zich volgens haar ‘goed informeren’ over mogelijke gevolgen voor hun salderingsrecht.

Hermans besluit met de mededeling dat het amendement Postma regelt dat consumenten geen opzegvergoeding hoeven te betalen als hun leverancier een overeenkomst van vóór 29 januari 2025 eenzijdig wijzigt vanwege het einde van de salderingsregeling.