
Waarom juist een lezing over agri-pv?
‘De uitrol van zonne-energie zit momenteel in een lastige fase, ook wat betreft grootschalige projecten. Daarbij worden doorgaans negatieve stroomprijzen, een ontoereikende SDE++ en netcongestie als oorzaken aangedragen. Maar vergunningverlening is een steeds bepalendere factor.’
We willen geen zonneparken meer in Nederland op agrarische gronden?
‘Exact. Het beleid is nee, tenzij… Agri-pv is een van de uitzonderingen, dat mag nog wel. Toen dat werd bepaald, nog niet zo lang geleden, zat deze technologie nog in een innovatieve fase. Dat is niet langer het geval. We zijn klaar voor implementatie.’
Dat is snel gegaan…
‘Deze technologie komt in vele soorten, maar ze is niet nieuw. Er is al heel veel onderzoek naar gedaan in binnen- en buitenland. Agri-pv wordt ook al grootschalig toegepast in andere landen. Daar hebben we snel veel van geleerd. Het moment is daar, Nederland is er klaar voor.’
Dat zegt Holland Solar…
‘En ook LTO, waarmee we samenwerken op dit gebied, ziet kansen. We maken daarbij onderscheid in kansrijke en kansrijpe projecten. Bij de eerste categorie valt er nog wat te leren en ervaring op te doen. De tweede is een zaak van let's go! Hierbij heb je het met name over de combinatie van zon met de pluimvee- en melkveehouderij.’
Hoe groot zijn de kansen van die kansrijpe projecten?
‘Enorm. De Nederlandse melkveehouderij beslaat een gigantisch oppervlak, zo’n 970.000 hectare. Het grootste deel is grasland, bedoeld voor de voedselproductie voor koeien. De schaduwwerking van zonnepanelen, verticaal of zonvolgend, hebben een beperkte invloed op de opbrengst. De koeien staan meestal in en rondom de stal, en als ze toch een veld met zonnepanelen betreden dan kan het systeem daar ook op aangepast worden.’
En wat betreft kippen?
‘Dan hebben we het over kippen die buiten komen, dus de biologische bedrijven en bedrijven met vrije-uitloopkippen. Kippen willen zich van nature verbergen voor roofdieren. De combinatie met zonnepanelen is dus gelukkig, ook wat betreft schuilen voor regen bijvoorbeeld. Denk bij deze toepassingen aan meer traditionele pv-systemen, eventueel wat hoger boven de grond of met een lagere bedekkingsgraad.’
Het combineren van zonnepanelen met akkerbouw, tuinbouw en fruitteelt is nog niet evident?
‘Gewassen zijn lichtgevoelig, maar niet allemaal in dezelfde mate. Zo kunnen aardappels goed gedijen bij schaduw, bijvoorbeeld veroorzaakt door zonnepanelen. We moeten ook rekening houden met de homogeniteit van gewassen. Hoe belangrijk is het dat het gewas dezelfde afmeting heeft? Bij broccoli moeten de stronken bijvoorbeeld allemaal ongeveer even groot in de supermarkt belanden. Maar ook op dit vlak wordt veel onderzoek gedaan, onder meer door Wageningen University & Research. En in het buitenland is al veel ervaring opgedaan met hoge zonnepaneeloverkappingen, bijvoorbeeld boven graan in Frankrijk om het gewas tegen verbranding en verdroging door de zon te beschermen. Wat dit soort projecten betreft valt nog veel te leren, maar dat kan ook in de praktijk. We moeten er dus gewoon een start mee maken.’
In hoeverre is dat belangrijk voor de Nederlandse energietransitie?
‘Er valt heel wat te elektrificeren met agri-pv, maar dat kan alleen wanneer we combinaties vinden die interessant zijn voor boer en ontwikkelaar. Wil de boer het aantal koeien reduceren? Wil hij zijn machines elektrificeren? Kijkt hij naar mestvergisting? Als agri-pv antwoorden biedt op die transities is er een heleboel te winnen. Er is zo’n 2,2 miljoen hectare aan grond in Nederland die wordt benut voor landbouw en veeteelt. Stel dat 1 procent daarvan wordt gecombineerd met agri-pv, dan hebben we het over een opbrengst van 16,7 terawattuur aan groene stroom per jaar. Dat is grofweg een zesde van ons huidige nationale elektriciteitsverbruik.’
Bezoek de seminars van de vakbeurs Solar Solutions Amsterdam van dinsdag 11 tot en met donderdag 13 maart 2025. Bestel hier gratis toegangskaarten voor de vakbeurs Solar Solutions Amsterdam met de actiecode ‘SOLARMAG’.
De Solar & Storage Magazine Marktgids 2026 is verschenen. De jaarlijks terugkerende marktgids biedt een totaaloverzicht van de energieopslag- en zonne-energiemarkt en is een bijlage van de december 2025-editie van Solar & Storage Magazine. De marktgids kent dit jaar 14 rubrieken en bovendien zijn in samenwerking met een groot aantal bedrijven en organisaties de belangrijkste ontwikkelingen qua projecten, markt en technieken in kaart gebracht.