Afgelopen oktober presenteerde minister Hermans het ontwerp-Klimaatplan 2025-2035, waarin ze herhaalde dat Nederland in 2030 over een opgesteld vermogen van 59,3 gigawattpiek zonnepanelen wil beschikken. Het eerste Klimaatplan stamt uit 2019 en beschrijft hoe Nederland in 2050 klimaatneutraal kan worden, het doel dat is vastgelegd in de Klimaatwet. De consultatie van de nieuwe versie van het Klimaatplan leverde de afgelopen periode al bijna 1.000 reacties op en ligt nog tot begin februari ter inzage.
De NVDE stelt de hoofdlijnen van het ontwerp-Klimaatplan 2025–2035 te steunen. De belangenorganisatie benadrukt dat een snelle verduurzaming van de Nederlandse energievoorziening cruciaal is om minder afhankelijk te worden van dubieuze regimes én als overlevingsstrategie voor de industrie. ‘Beleidscontinuïteit is cruciaal voor burgers en bedrijven om te durven investeren in verduurzaming’, aldus NVDE-voorzitter Olof van der Gaag.
Weinig nieuwe maatregelen
De NVDE constateert dat het plan weliswaar veel goede elementen bevat, maar weinig nieuwe maatregelen om de klimaatdoelen voor 2030 te halen, laat staan een versnelling in te zetten richting 2040. ‘Die concretisering is wel nodig, want de beleidsmix is op dit moment nog niet op orde’, aldus Van der Gaag. ‘Uit de recente evaluatie van het klimaatbeleid door CE Delft blijkt dat het Nederlandse klimaatbeleid relatief sterk leunt op subsidies en weinig op normering. Het ligt in de rede deze constateringen in beleid om te zetten.’
Wereldkampioen af
Verder stelt de NVDE dat het goed is dat het Klimaatplan de ambities voor de doorgroei van wind- en zonne-energie uit het Nationaal Plan Energiesysteem herhaalt: een verdubbeling van windenergie en een verdrievoudiging van zonne-energie tot 2050.
‘Tegelijk wijzen we erop dat in de Klimaat- en Energieverkenning (KEV) de verwachting tot 2030 naar beneden is bijgesteld van 85 naar 70 procent hernieuwbare elektriciteit’, aldus de NVDE in haar zienswijze. ‘We constateren ook dat Nederland wereldkampioen zonnepanelen af is. Het aantal zonnepanelen per hoofd van de bevolking is inmiddels groter in Australië dan in Nederland. Nieuwe belemmeringen voor extra opwekcapaciteit en opslag passen niet bij de groeiambities. Zicht op overheidsbeleid om CO₂-vrije flex van de grond te krijgen is juist hard nodig.’
Stroomnet
Het Klimaatplan wijst volgens de NVDE terecht op de noodzaak van meer transportcapaciteit op het stroomnet door de groei van wind- en zonne-energie. ‘Tegelijk is het ook goed te erkennen dat meer opwekcapaciteit op specifieke plekken waar vraagcongestie is juist een deel van de oplossing kan zijn om nieuwe ontwikkelingen als woonwijken of bedrijfsactiviteiten mogelijk te maken. Het stimuleren van de vraag naar elektriciteit in de sectoren industrie, mobiliteit en – waar maatschappelijk het goedkoopst – de gebouwde omgeving is belangrijk om de voortgang van de groei te behouden.’
Het succes van welk Klimaatplan dan ook valt of staat volgens de NVDE tot slot met de uitvoering ervan. Een inventarisatie van de NVDE uit november laat zien dat juist die uitvoering op dit moment stagneert bij de uitrol van zonnepanelen, isolatie, warmtenetten en warmtepompen. ‘Onvoorziene omstandigheden als de juridische problemen rond vleermuizen zijn hier debet aan, maar vooral ook het feit dat burgers een zigzagkoers ervaren van het overheidsbeleid’, besluit de belangenorganisatie.