Nieuw onderzoek naar sociaal-economische factoren groene waterstoftransitie

Voor HySUCCESS – een afkorting van Social, User aCCeptable, Economically Sustainable Systems for hydrogen –  bundelen 10 universiteiten, 4 hogescholen, 3 onderzoeksorganisaties en 3 industriële partners hun krachten. Zij onderzoeken de rol van waterstof in een CO2-neutraal energiesysteem en de effecten van waterstof op het milieu. Ze zoomen verder in op de factoren die de economische haalbaarheid van waterstofbusinesscases in Nederland belemmeren en versterken. Daarnaast bestuderen ze juridische kaders en beleidsinstrumenten en sociaal-culturele factoren die bepalen welke rol waterstof kan spelen in het energiesysteem.

Acceptatie
‘Maatschappelijk draagvlak en een gunstig economisch en juridisch klimaat zijn net zo belangrijk als technische innovaties’, aldus Paulien Herder, bestuurslid van GroenvermogenNL, over het belang van het innnovatieproject. ‘HySUCCESS richt zich op het identificeren en analyseren van factoren zoals publieke acceptatie, economische haalbaarheid, juridische kaders en beleidsinstrumenten die de rol van groene waterstof en groene chemie in een duurzame toekomst beïnvloeden.’

Het onderzoek staat onder leiding van hoogleraren Linda Steg van de Rijksuniversiteit Groningen en Henk Akkermans van Tilburg University. Ook Steg benadrukt het belang van niet-technische factoren voor de waterstoftransitie. ‘Want zonder acceptatie van waterstof, goede wet- en regelgeving en goede businessmodellen zal waterstof niet op grote schaal kunnen worden geïmplementeerd. Daarbij is het belangrijk dat er sprake is van een rechtvaardige waterstoftransitie, met een eerlijke verdeling van kosten en baten en met transparante procedures, wat ook bijdraagt aan publieke acceptatie.’

Barrières wegnemen
‘Met het project willen we inzicht krijgen in de economische, juridische en sociale factoren die invloed hebben op de haalbaarheid van waterstof’, vervolgt Steg. ‘We hopen duidelijkheid te krijgen over regionale arbeidsmarkteffecten en inzicht in de drijfveren van publieke acceptatie. Het gaat om wetenschappelijk onderzoek waarin alles ter discussie kan worden gesteld, ook de vraag of waterstof een rol kan spelen in het toekomstig energiesysteem. Op basis van ons onderzoek kunnen politiek en andere maatschappelijke stakeholders bepalen welke rol waterstof kan hebben in het Nederlands energiesysteem en welk beleid nodig is om barrières weg te nemen.’

Volgens Herder is HySUCCESS een essentieel onderdeel van het R&D-programma van GroenvermogenNL. ‘Het zal de verbinding aangaan met andere projecten van GroenvermogenNL om versnelling van de waterstofeconomie te bevorderen. Zo analyseert HySUCCESS bijvoorbeeld de economische haalbaarheid en maatschappelijke acceptatie van innovatieve elektrolyse- en plasmatechnologieën die centraal staan in HyPRO. Of denk aan transport en opslag van waterstof, waar HyTROS onderzoek naar doet. Hoe zit het met de juridische en beleidsmatige kaders daarvan? Ook voor onze andere pijlers, zoals de demoprojecten en onze human capital agenda, helpt HySUCCESS sociaal-economische belemmeringen weg te nemen die verdere implementatie en versnelling in de weg zouden kunnen staan.’