De Belgische CRM-veilingen bestaan tot nu toe uit Y-4 voor de middellange en Y-1 voor de korte termijn. Bij de eerste wordt capaciteit geveild met het oog op 4 jaar in de toekomst. De tweede richt zich op 1 jaar vooruit, zodat er kan worden bijgestuurd op wat er actueel aan capaciteit nodig is. Binnenkort wordt de eerste Y-2 veiling georganiseerd, voor volumes die twee jaar later beschikbaar moeten zijn.
2 veilingen
Dit keer organiseerde Elia voor het eerst 2 veilingen op hetzelfde moment: een laatste Y-1-veiling voor leveringsjaar 2025-2026 en een eerste Y-4-veiling voor het leveringsjaar 2028-2029. Voor het leveringsjaar 2025-2026 is het doel bereikt: de bevoorradingszekerheid is verzekerd, er is voldoende volume gecontracteerd. Voor het leveringsjaar 2028-2029 is een eerste belangrijke stap gezet.
De initiële vraagcurve voor de Y-1-veiling werd door de minister vastgelegd op 4.596 megawatt. Na correcties tijdens het veilingproces is dit bijgesteld tot 2.658 megawatt. Aan de veiling zelf namen 38 eenheden deel voor in totaal 3.131 megawatt. Het aanbod oversteeg dus de vraag. 31 eenheden zijn geselecteerd voor in totaal 2.659 megawatt. Het gaat om 2.314 megawatt aan bestaande capaciteit – waarvan 1.260 megawatt uit het buitenland – 41 megawatt aan vernieuwing van bestaande capaciteit en 304 megawatt capaciteit die reeds werd gecontracteerd in de Y-4-veiling van 2023 maar eerder zal bijdragen aan bevoorradingszekerheid.
Resultaten eerdere veilingen De nieuwste Belgische veiling brengt de teller op. Eerdere CRM-veilingen vonden plaats in november 2021, 2022 en 2023. De eerste betrof capaciteitslevering in de jaren 2025-2026. Er werden 40 projecten geselecteerd. 66 procent van de aangeboden capaciteit, in totaal 1.648,72 megawatt, kreeg contracten voor 1, 8 of 15 jaar. Deze betroffen zowel bestaande productie-eenheden (56 procent) en batterijprojecten (1 procent, ruim 41 megawatt) als vraagbeheer (7 procent) en 2 nieuwe gascentrales (36 procent). De Y-4 CRM veiling voor 2026-2027 in de winter van 2022 leverde geen contracten met aanbieders op. Het besluit om het leven van 2 kerncentrales te verlengen, dekte de capaciteitsvraag af. Tijdens de derde Y-4-veiling eind 2023 werd wederom alle benodigde capaciteit in contracten omgezet: 972 megawatt aan bestaande – vooral thermische – capaciteit waarvan zo’n 50 megawatt aan vraagsturing, 357 megawatt aan nieuwe batterijprojecten en 246 megawatt voor het verlengen van de levensduur van operationele gascentrales met open-cycle gasturbines. |
Y1-veiling
De Y-1-veiling voor 2025-2026 is het sluitstuk van de veilingen voor de winter van ’25-’26. De behoefte aan capaciteit, gebaseerd op het piekverbruik, lag op 14.155 megawatt. Er zal 14.627 megawatt aan capaciteit beschikbaar zijn in het systeem, waarvan 7.116 megawatt gecontracteerd is via de veilingen.
Samen met het volume dat reeds gecontracteerd is in vorige veilingen is al 4.173 megawatt gecontracteerd, waarvan 2.444 megawatt nieuwe capaciteit – 1.617 megawatt combined cycle gasturbines, 572 megawatt batterijen, 246 megawatt vernieuwde open-cycle gasturbines en 9 megawatt gasmotoren – en 246 megawatt vraagsturing. De opmars van de batterijen zet zich verder: net als vorig jaar is een aanzienlijk volume nieuwe batterijen – 188 megawatt gereduceerd, ongeveer 500 megawatt geïnstalleerd – gecontracteerd in de Y-4-veiling.
Y-4-veiling
Het volume voor de Y-4-veiling voor het leveringsjaar 2028-2029 werd vastgelegd op 6.957 megawatt. Na correcties tijdens het veilingproces is dit bijgesteld tot 2.307 megawatt. De correcties gebeuren neerwaarts – door volume dat niet mag of wenst deel te nemen af te trekken, in deze veiling goed voor een volume van 5.458 megawatt – of opwaarts – volume dat toch wenst deel te nemen en dus bijvoorbeeld afziet van andere subsidies, dit keer goed voor 808 megawatt.
Uiteindelijk is 1.329 megawatt bestaande capaciteit, 197 megawatt nieuwe capaciteit en 399 megawatt vernieuwing van bestaande capaciteit gecontracteerd. Er is onder meer 188 megawatt aan nieuwe batterijen en 246 megawatt aan vraagsturing gecontracteerd.
Nog 2 veilingen te gaan
Voor het leveringsjaar 2028-2029 staan er nog 2 veilingen op de planning, een Y-2- en een Y-1-veiling. Aan deze veilingen nemen typisch technologieën deel die een kortere ontwikkeltijd hebben. Voor elk van deze veilingen zal ook het nodige volume om de bevoorradingszekerheid te garanderen verder verfijnd worden.
Elia gaat ervan uit dat deze volumes in de veilingen zullen gevonden worden. Heel wat projecten hebben zich aangeboden bij het begin van het proces, maar bleken nog niet klaar om verder te gaan. Dit kan te maken hebben met ontbrekende vergunningen of technische onduidelijkheden die nog uitgeklaard moeten worden. Het gaat dan onder andere om batterijprojecten en vraagsturing.
De september 2024-editie van Solar Magazine is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen over de toekomst van de Nederlandse pv-markt, negatieve stroomprijzen, de strijd tegen dwangarbeid en Solar Solutions Kortijk.