Waakhond ziet toename van handel op energiemarkten met algoritmes

De opmars van wind- en zonne-energie is volgens de waakhond de voornaamste reden voor de toename van algoritmische handel. De opwekking van hernieuwbare energie is voor handelaren namelijk minder voorspelbaar en algoritmes helpen hen om last minute hun posities aan te passen.

Aankomende 48 uur
Daarnaast is er een groeiend aantal pure algoritmehandelaren actief. Dat zijn partijen die geen eigen energiecentrale bezitten of klanten bedienen voor de levering van gas en elektriciteit maar een verdienmodel hebben gebaseerd op algoritmehandel.

Algoritmische handel kan positieve effecten hebben op efficiënte prijsvorming en liquiditeit op de markt, maar er zijn ook risico’s, blijkt uit de verkennende marktstudie die de ACM samen met de Autoriteit Financiële Markten (AFM) uitvoerde. De focus lag op handelaren op de spotmarkten, dat wil zeggen marktdeelnemers die handelen in energieproducten voor levering binnen de aankomende 48 uur. De regels waar handelaren op groothandelsmarkten aan moeten voldoen als zij gebruikmaken van algoritmen zijn onlangs aangescherpt. De ACM en de AFM gaan strak monitoren of bedrijven zich daaraan houden.

Robot-battle
‘Bedrijven die algoritmen inzetten bij het handelen op de groothandelsmarkten voor energie moeten maatregelen nemen om de integriteit en transparantie van hun handelsgedrag te waarborgen en marktverstoringen te voorkomen. Zij moeten, kort gezegd, zorgen dat handelssystemen weerbaar zijn, adequate limieten hebben, foutieve orders voorkomen en in staat zijn om storingen op te vangen. En bedrijven moeten voorkomen dat het gebruik van algoritmes leidt tot verboden handelsgedragingen, zoals marktmanipulatie. Een voorbeeld hiervan is een situatie waarin 2 algoritmes in een zogenoemde ‘robot-battle’ terechtkomen, waardoor mogelijk misleidende signalen af worden gegeven over de daadwerkelijke vraag of aanbod in de markt.

Bedrijven die gebruikmaken van algoritmes in de energiehandel zijn verplicht dit kenbaar te maken aan de ACM en aan het Europese energieagentschap ACER. ‘Wij zien toe op naleving van de regels voor transparante en integere handel’, stelt Manon Leijten, bestuurslid van de ACM. ‘Dat geldt ook voor het gebruik van algoritmes in de energiehandel. Het biedt kansen voor bijvoorbeeld de energietransitie, maar we zijn ons bewust van de risico’s. Het is belangrijk dat groothandelsmarkten voor energie goed werken en dat prijzen op een eerlijke manier tot stand komen. Hierbij trekken we samen op met de AFM. De inzichten uit deze studie helpen bij het effectiever vormgeven van ons toezicht.’