Publieke toezichthouder op komst om kwaliteit energielabel te verhogen

Voor het instellen van deze toezichthouder is namelijk een wijziging van de Woningwet nodig en daarvoor zal de Tweede Kamer in 2025 een wetsvoorstel voorgelegd krijgen.

Controleren
De toezichthouder gaat controleren of alle betrokken partijen zich aan de geldende voorschriften houden voor het opnemen, registreren en controleren van energielabels. De toezichthouder kan daarbij op basis van signalen die hij ontvangt de energielabels gaan controleren. Dat meldt demissionair minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

‘Iedereen moet kunnen vertrouwen op de kwaliteit van het label’, aldus De Jonge. ‘De waarde van het energielabel is groot en de kwaliteit moet daarom goed geborgd worden. Daarom stellen we een publieke toezichthouder in, naast de kwaliteitsverbeteringen die continu plaatsvinden.’

8 procent
In een brief aan de Tweede Kamer schrijft De Jonge dat momenteel in 8 procent van de gevallen nog kritieke afwijkingen voorkomen. Dit leidt niet altijd tot een verkeerd label, maar in een aantal gevallen wel. Soms worden woningen als energiezuiniger aangeduid dan ze in werkelijkheid zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om een woning die volgens de normen het energielabel C zou moeten hebben, maar die toch het betere label A of B heeft gekregen. Wanneer verhuurders maximale huren vragen op basis van het puntenstelsel, kan dit leiden tot hogere huurprijzen.

Extra steekproeven
Tot de komst van de publieke toezichthouder ontplooit De Jonge daarom al een aantal maatregelen om foutieve energielabels tegen te gaan. Zo wordt per 1 juli de controlesteekproef op energielabels door de certificerende instellingen vergroot van zo’n 3.000 naar bijna 4.400. Bovendien komen er op die datum extra controles bij alle certificaathouders, waardoor beter zicht komt op mogelijk slecht presterende adviseurs. Ook komen er extra vervolgcontroles bij adviseurs waar fouten zijn geconstateerd.

Nederland telt momenteel bijna 2.800 energieadviseurs met een bewijs van vakbekwaamheid en die werken onder circa 200 certificaathouders. Zij hebben in 2023 ruim 638.000 energielabels geregistreerd.

Huurcommissie
Verder heeft De Jonge de mogelijkheid verruimd tot het intrekken van het bewijs van vakbekwaamheid van energieadviseurs. Huurders kunnen bij twijfels hun energielabel kosteloos laten toetsen door de Huurcommissie. Er is bovendien een uitgebreidere klachten- en geschillenprocedure, waarbij ook foutieve energielabels van ouder dan een jaar gecorrigeerd moeten gaan worden. Tot slot komen er waarborgen om te voorkomen dat adviseurs kunnen wisselen tussen certificerende instellingen om sancties en inspectie te ontlopen.

3D-scans
Naast het instellen van een toezichthouder worden ook nieuwe technologieën verkend die kunnen bijdragen aan een betrouwbaar en nauwkeurig energielabel. Het gaat hierbij om technologieën voor zowel de opname van het label zelf, als de verificatie van de opname. Dat gaat onder meer om meettechnieken als 3D-scans van gebouwen, infraroodcamera’s, opname met behulp van geanalyseerde data en digital twins en een overheidsgebouwendossier. Zo’n systeem kan bijvoorbeeld het projectdossier van het energielabel opslaan en toegankelijk maken voor de adviseur en andere belanghebbenden.