Akkoord Europa over verplichting zonnepanelen op daken

De 2 Europese organen hebben een voorlopig akkoord bereikt over de zogenaamde Energy Performance of Buildings Directive (EPBD) waarin afspraken staan over vermindering van de emissies en het energieverbruik van gebouwen in de hele Europese Unie (EU).

Reeks maatregelen
De herziene richtlijn energieprestatie van gebouwen ondersteunt de inspanningen van de EU om gebouwen in de hele EU CO2-vrij te maken.

De herziene richtlijn bevat een reeks maatregelen die de regeringen van de lidstaten moeten helpen de energieprestatie van gebouwen structureel te verbeteren. De focus ligt vooral op de slechtst presterende gebouwen. Elke lidstaat stelt zijn eigen nationaal traject vast om het zogenaamde gemiddelde primaire energieverbruik van residentiële gebouwen tegen 2030 met 16 procent te verminderen en tegen 2035 met 20 tot 22 procent. Daarbij wordt voldoende flexibiliteit geboden om rekening te houden met de nationale omstandigheden. De lidstaten kiezen zelf op welke gebouwen zij zich richten en welke maatregelen zij nemen.

55 procent
De nationale maatregelen moeten ervoor zorgen dat renovatie van de slechtst presterende gebouwen goed is voor ten minste 55 procent van de daling van het gemiddelde primaire energieverbruik.

Niet voor bewoning bestemde gebouwen moeten volgens de herziene regels geleidelijk worden verbeterd op basis van minimumnormen voor energieprestaties. Het is de bedoeling dat de 16 procent slechtst presterende gebouwen zijn gerenoveerd tegen 2030 en de 26 procent slechtst presterende gebouwen tegen 2033. De lidstaten kunnen bepaalde categorieën residentiële en niet voor bewoning bestemde gebouwen, zoals historische gebouwen of vakantiewoningen, van deze verplichtingen vrijstellen.

Zonnepanelen
In artikel 9a van de EPBD wordt vastgelegd dat de lidstaten ervoor moeten zorgen dat nieuwe gebouwen klaar zijn voor zonne-energie, ‘solar ready’, wat betekent dat ze geschikt moeten zijn voor de installatie van zonnepanelen of zonnecollectoren met een zonneboiler.

De installatie van zonne-energiesystemen wordt bovendien de standaard voor nieuwe gebouwen. Voor bestaande openbare en niet voor bewoning bestemde gebouwen wordt zonne-energie vanaf 2027 geleidelijk verplicht waar dit technisch, economisch en functioneel haalbaar is. De verplichtingen zullen op verschillende tijdstippen in werking treden, afhankelijk van het type en de grootte van het gebouw. Voor alle nieuwe residentiële gebouwen – oftewel woningen en appartementen – worden zonnepanelen tegen 2030 verplicht.

Concreet moeten installaties voor zonne-energie worden geïnstalleerd – mits ze technisch geschikt en economisch en functioneel haalbaar zijn – in de volgende gevallen:

• vanaf 2027 op alle nieuwe openbare en niet-residentiële gebouwen met een bruikbare vloeroppervlakte van meer dan 250 vierkante meter;
• vanaf 2028 voor alle bestaande niet-residentiële gebouwen met een bruikbare vloeroppervlakte van meer dan 500 vierkante meter die een actie – zoals een verbouwing – ondergaan waarvoor een vergunning vereist is;
• vanaf 2028 voor alle bestaande openbare en niet-residentiële gebouwen met een bruikbare vloeroppervlakte van meer dan 2.000 vierkante meter;
• vanaf 2029 voor alle bestaande openbare en niet-residentiële gebouwen die groter zijn dan 750 vierkante meter;
• vanaf 2030 voor alle nieuwe woongebouwen en alle nieuwe overdekte parkeerplaatsen naast de woongebouwen;
• vanaf 2031 voor alle bestaande openbare gebouwen met een bruikbaar vloeroppervlak van meer dan 250 vierkante meter.

Energieprestatiecertificaten
Verbeterde energieprestatiecertificaten (epc’s) worden daarbij gebaseerd op een Europees model met gemeenschappelijke criteria, om burgers beter te informeren en financieringsbeslissingen in de hele EU te vergemakkelijken.

Renovatieplan en renovatiepaspoorten
Elk land moet een nationaal renovatieplan voor gebouwen opstellen, waarin zij hun nationale strategie voor het CO2-vrij maken van het gebouwenbestand uiteenzetten en een aanpak voorstellen voor de resterende belemmeringen op het vlak van financiering, opleiding en het aantrekken van geschoolde arbeidskrachten.

Ook moeten nationale renovatiepaspoorten voor gebouwen ingevoerd worden om eigenaren van gebouwen te begeleiden bij het stapsgewijs renoveren van een gebouw tot het emissievrij is.

Einde cv-ketel
De herziene EPBD moet ook zorgen voor een geleidelijke uitfasering van cv-ketels op fossiele brandstoffen. Vanaf 1 januari 2025 mag de installatie van zelfstandige ketels op fossiele brandstoffen niet meer worden gesubsidieerd. Subsidies blijven wel mogelijk voor hybride verwarmingssystemen, zoals systemen die een cv-ketel combineren met een zonneboiler of een warmtepomp.

De herziene richtlijn biedt de lidstaten een duidelijke juridische basis om eisen te stellen aan warmtegeneratoren naargelang hun broeikasgasemissies, het soort brandstof of het minimumaandeel hernieuwbare energie dat wordt gebruikt voor verwarming. De lidstaten zullen ook specifieke maatregelen moeten vaststellen voor de geleidelijke uitbanning van fossiele brandstoffen voor verwarming en koeling met het oog op een volledige uitfasering van cv-ketels op fossiele brandstoffen tegen 2040.

Laadpalen
De richtlijn stimuleert ook duurzame mobiliteit door bepalingen over voorbekabeling, laadpunten voor elektrische voertuigen en fietsparkeerplaatsen. Voorbekabeling wordt de standaard voor nieuwe en gerenoveerde gebouwen. Dit vergemakkelijkt de toegang tot laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen.

Daarnaast worden strengere eisen gesteld aan het verplichte aantal laadpunten in zowel residentiële als niet voor bewoning bestemde gebouwen. De lidstaten zullen ook belemmeringen voor de installatie van laadpunten moeten wegnemen om het ‘recht om op te laden’ in de praktijk te brengen. Laadpunten zullen in het algemeen geschikt moeten zijn voor slim laden en, waar van toepassing, tweerichtingsladen (red. vehicle-to-grid en grid-to-vehicle).

Vervolg
Het voorlopige akkoord van vandaag moet nu formeel worden vastgesteld door het Europees Parlement en de Raad. Zodra dit proces is afgerond, zal de nieuwe wetgeving in het Publicatieblad van de Europese Unie worden bekendgemaakt en in werking treden.

‘Ik ben ervan overtuigd dat deze overeenkomst een renovatiegolf in de hele EU op gang zal brengen, met respect voor de diversiteit van het gebouwenbestand’, aldus Kadri Simson, Eurocommissaris voor Energie. Eurocommissaris voor Klimaat Wopke Hoekstra besluit: ‘In een klimaatneutraal Europa moeten we onze huizen en gebouwen kunnen verwarmen en koelen met een zo laag mogelijke uitstoot. We beschikken over de nodige technologie, maar we moeten een sterkere businesscase creëren om energierenovaties te stimuleren. De nieuwe richtlijn energieprestatie van gebouwen zal extra financiering helpen vrijmaken en waardeketens voor de bouw stimuleren. Samen kunnen we huiseigenaren en bedrijven helpen de kosten te verlagen door te renoveren en zich zo voor te bereiden op een klimaatneutrale toekomst.’