De harde cijfers | Vlaanderen jaagt op record: al 796 megawatt zonnepanelen geïnstalleerd

Van januari tot en met oktober werd dit kalenderjaar 795,83 megawatt aan omvormervermogen verwelkomd. Als het installatieniveau in de laatste 2 maanden vastgehouden wordt, verwelkomt Vlaanderen dit jaar circa 955 megawatt aan nieuwe pv-installaties. Het record van 873,70 megawatt uit 2011, toen de markt nog gedreven werd door groenestroomcertificaten, zou daarmee verbroken worden. En dat scenario wordt steeds realistischer, temeer omdat de Vlaamse subsidie voor zonnepanelen zowel voor consumenten als voor bedrijven na dit jaar stopt en minister Demir rekening houdt met een eindejaarsrush.

Voorlopige cijfers
Uit de nieuwste cijfers van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA) blijkt dat tot en met eind oktober 112.020 consumenten zonnepanelen installeerden. Dat is 61 procent meer dan in dezelfde periode in 2022. Het daarmee gemoeide omvormervermogen van 537,22 megawatt is 72 procent hoger dan in dezelfde periode in 2022. De installatiecijfers voor de maand oktober zullen daarbij in ieder geval nog naar boven bijgesteld worden.

De daadwerkelijke groei ligt dus hoger, omdat de cijfers voor 2022 vrijwel definitief zijn, terwijl die voor 2023 voorlopig en een eerste indicatie zijn. Verhogingen vinden aan de lopende band plaats. De oorzaak is dat nieuwe installaties verschillende stappen moeten doorlopen. Hierdoor worden ze in veel gevallen pas enkele maanden na indienstname door de netbeheerders geregistreerd. Data van het recentste kwartaal, en in het bijzonder de laatste maand, zijn daarom per definitie onvolledig en volgens het VEKA een onderschatting van de werkelijkheid. 

Afkoeling
Doordat de cijfers voor het derde kwartaal inmiddels meermaals zijn gecorrigeerd, wordt definitief bevestigd dat de residentiële zonne-energiemarkt in Vlaanderen net als in Nederland in het derde kwartaal afgekoeld is. Ten opzichte van vorig jaar is het aantal nieuwe installaties weliswaar nog met 20 procent gegroeid, maar ten opzichte van de eerste 2 kwartalen is het aantal nieuwe installaties in het derde kwartaal met ongeveer 20 procent gedaald.

Gemeten naar omvormervermogen is in het eerste kwartaal 237 procent meer omvormervermogen opgeleverd dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar. De groei van het nieuw opgestelde omvormervermogen in het tweede kwartaal ten opzichte van hetzelfde kwartaal vorig jaar bedraagt 124 procent en voor het derde kwartaal bedraagt de groei slechts 26 procent.

Per vermogenscategorie
Onderstaande tabel bevat de in 2023 door het VEKA geregistreerde, nieuw geïnstalleerde zonnepaneelinstallaties. De vermelde vermogens zijn de omvormervermogens (AC-vermogen).

Per provincie
Per provincie is de verdeling van het aantal nieuwe installaties in 2023 als volgt:

Per kalendermaand
De 2 onderstaande grafieken tonen het aantal nieuwe installaties bij consumenten (kleiner dan 10 kilowatt) en het hiermee gemoeide omvormervermogen voor 2022 en 2023. 

De 2 onderstaande grafieken tonen het aantal nieuwe installaties in de zakelijke markt (systemen groter dan 10 kilowatt) en het hiermee gemoeide omvormervermogen voor 2022 en 2023. 

62 procent meer installaties
De onderstaande tabel bevat een vergelijking tussen het aantal nieuwe installaties in de periode januari-oktober van de kalenderjaren 2022 en 2023 en laat zien dat dit met 62 procent is gestegen.

93 procent meer vermogen
De onderstaande tabel bevat een vergelijking tussen het vermogen van de nieuwe installaties in de kalenderjaren 2022 en 2023 en laat zien dat dit met 93 procent is gegroeid. Waar de groei in de eerste cijfers voor 2023 nog bijna in zijn geheel toe te schrijven was aan de residentiële markt (red. systemen kleiner dan 10 kilowatt), is de procentuele groei in de zakelijke markt nu fors groter dan in de residentiële markt: 158 versus 72 procent. In alle segmenten van de zakelijke markt (red. systemen groter dan 10 kilowatt) bedraagt de groei honderd tot honderden procenten. Dat deze groei in eerste instantie niet zichtbaar was, komt doordat veel zakelijke installaties door het verwerkingsproces pas maanden na inbedrijfstelling - met terugwerkende kracht - in de statistieken terug te zien zijn.

871.402 installaties
In totaal beschikte Vlaanderen volgens het VEKA per eind oktober 2023 over 5.817,35 megawatt aan pv-systemen. Daarbij gaat het om 871.402 zonnepaneelinstallaties. Onderstaande grafieken tonen het aantal nieuwe installaties per kalenderjaar en het daarmee gemoeide vermogen.