Eerste thermische batterij Borg Energy Storage in 2024 uitgeleverd

Wat was jullie idee bij de start van Borg Energy Storage?
‘Met steeds meer zon en wind in het energiesysteem lopen de vraag naar en het aanbod van energie steeds verder uiteen. Energieopslag is nodig om de energietransitie te realiseren. Het is het beste dat te doen waar die verbruikt wordt, daar zijn wij van overtuigd. Warmteopslag is veel efficiënter dan elektrische opslag. Daarom ontwikkelden wij we een thermische batterij, voldoende om woningen dagen van warm water te voorzien.’

‘Wat is het principe?
‘Het is een ondergronds buffervat met een volume van 4 kuub. Je kunt het bijvoorbeeld onder de woning of een oprit ingraven en het gaat minimaal 50 jaar mee. De afmetingen zijn 3,8 bij 2,9 bij 1,6 meter, de opslagcapaciteit zo’n 200 kilowattuur. Het warmteverlies bedraagt minder dan 1 procent per dag. Je kunt het water verwarmen met verschillende thermische bronnen. Een warmtepomp ligt voor de hand maar ook zonnecollectoren, pvt-panelen, zonnepanelen, of een pelletkachel is mogelijk.’

Er zijn meer bedrijven die aan dit soort technologie werken.
‘Een grote uitdaging bij dit soort batterijen is condensvorming, waardoor de efficiëntie heel snel heel sterk afneemt. Onze batterij heeft daar geen last van. De buitenkant wordt gevormd door EPS-blokken, 40 centimeter dik. Die worden actief geventileerd waardoor de schil droog blijft. Het tweede unieke aspect zit boven de grond; de algoritmes die zorgen voor een laadstrategie op basis van weersvoorspellingen, het verbruiksprofiel en energietarieven. Het water in het buffervat wordt verwarmd op de momenten dat dat gunstig is.’

Hoe slim is de aansturing?
‘De businesscase wordt gemaakt door een aantal verdienmodellen te stapelen. Het systeem laadt bijvoorbeeld, in combinatie met een dynamisch energiecontract, als de elektriciteitsprijzen laag of negatief zijn. Daarnaast kan – vooruitlopend op de afbouw van de salderingsregeling – het water verwarmd worden bij overproductie van zonnestroom. Ook wordt de prestatiecoëfficiënt (COP) van de warmtepomp geoptimaliseerd door dit mee te wegen in de timing van het laden. Dat doen we over het algemeen liever niet ’s ochtends bij 2 graden in de mist, maar liever de dag ervoor bij 8 graden aan het einde van de middag. Op termijn, als er vele van deze batterijen zijn geplaatst, kunnen we ze ook collectief inzetten op de onbalansmarkten, maar dat is dus toekomstmuziek.’

Hoe lang is de terugverdientijd?
‘Dat is lastig te zeggen, het hangt sterk af van het soort woning en daaraan gerelateerd het opwek- en verbruiksprofiel van een huishouden. En ook de energieprijzen spelen een grote rol uiteraard. In combinatie met zonnepanelen op het dak en een warmtepomp ligt het tussen de 5 en 15 jaar – een flinke spreiding dus. In de regel geldt; hoe hoger de energierekening hoe sneller je het systeem terugverdient.’

Waar staan jullie nu?

‘Het systeem is getest in een pilot op The Green Village, een fieldlab op de campus van TU Delft. Daarnaast hebben we testen lopen bij een nieuwbouw- en renovatiewoning bij het sociaal verhuurbedrijf WoonFriesland. Eerder dit jaar rondden we een serie A-financieringsronde af met investeerders Navus Ventures en ontwikkelingsmaatschappij OostNL, waarmee we de techniek naar een product brengen dat gereed is voor de markt.

Maar wanneer gaan jullie naar de markt?
‘Er hebben zich inmiddels 7.000 mensen online bij ons aangemeld. Op basis van een eerste sales-inspanning hebben 60 particulieren daadwerkelijk een intentie tot aankoop getekend en een aanbetaling van 500 euro gedaan. Op basis daarvan hebben we het aangedurfd om flink te investeren in de benodigde matrijzen die industriële productie mogelijk maken. We wilden hen dit jaar al beleveren, maar dat moest even worden uitgesteld vanwege wat wij dan technologische uitdagingen noemen. Dat zat met name in de hydraulische koppelset waarin de leidingen van de buffer, warmtepomp, cv en tapwater bijeenkomen. Die ontwikkelen we nu samen met KZ, een specialist in producten en diensten voor gas-, water-, warmte- en infratoepassingen, en hij wordt nu getest. Ik denk dat we in het voorjaar klaar zijn, de eerste systemen worden dan na de bouwvak uitgeleverd.’

Hoe gaan jullie opschalen?
‘Een belangrijke reden waarom die investeerders instapten, is dat we geen maatwerk maar een massaproduct leveren. Dat is gemakkelijk te industrialiseren, in grote aantallen te maken en uit te rollen terwijl de kosten naar beneden worden gebracht. Onze batterij is bovendien niet alleen interessant voor consumenten, maar ook voor de zakelijke markt. Zo gaat WoonFriesland, als wij marktklaar zijn, een pilot doen met 30 Borg-batterijen. Een woningcorporatie uit Drenthe gaat er 2 testen. Dat zijn mooie eerste stappen in de sociale huursector.’

En ontwikkelaars die grote nieuwbouwprojecten doen?
‘Die zijn een stuk voorzichtiger. Ik kom uit die wereld, kan overal binnenstappen. Ze zijn zeer geïnteresseerd. De boodschap is echter “toon eerst maar eens aan dat het werkt, dan praten we verder”. Maar dit is natuurlijk wel de droom; een Borg-batterij onder ieder nieuwbouwhuis in Nederland.’