Aftoppen teruglevering zonnepanelen consumenten ook een verantwoordelijkheid van de installateur?

Zonneparken mogen in Nederland nog slechts aangesloten worden op 50 procent van hun piekvermogen. Jij pleit voor eenzelfde verplichting voor zonne-energiesystemen van consumenten?
‘Nee, zo’n vast percentage zou geen recht doen aan specifieke omstandigheden van een huishouden zoals de grootte van het dak. Maar het opleggen van een exportlimiet tijdens piekmomenten, zoals ook Netbeheer Nederland suggereert in de scenario’s in de Integrale Infrastructuurverkenning 2030-2050, is geen rare gedachte.’

Waarom?
‘We produceren massaal zonnestroom als de zon volop schijnt, en dat steeds meer. Opwekpieken lopen niet synchroon met de lokale vraag naar elektriciteit. Het gevolg is sterk toenemende spannings- en capaciteitsproblemen op de laagspanningsnetten. Dat kan onze energietransitie onder grote druk zetten.’

Je kunt die netten verzwaren.
‘Er wordt ontzettend veel en steeds meer zonnestroom opgewekt waar niemand op zit te wachten. Die gooien we weg. Ondertussen worden zonnepanelen in toenemende mate afgeschakeld door een te hoge spanning op het net. Netverzwaring is nodig, maar duur en tijdrovend. We moeten het slimmer gaan doen.’

Is dit een verantwoordelijkheid van de installateur?
‘Wie is de probleemeigenaar? Het gemakkelijke antwoord is de netbeheerder. Maar in de praktijk is het een zaak van iedereen en niemand. We willen allemaal door met zonne-energie. Als installateur sta je in direct contact met de eindgebruiker. Die weet doorgaans weinig over pieken, spanning en stroom. Je verdient er je brood mee, maar hebt ook een zorgplicht.’

Praat er dus in ieder geval over?’
‘Breng de optie van overdimensionering van zonnepanelen in beeld. Laat ook zien wat dat betekent voor de terugverdientijd, die paar kilowatt minder opwek. Ik weet dat dat lastig is wanneer de concurrent dat niet doet, het probleem niet aansnijdt en het simpel houdt. Maar niemand wil dat de markt stilvalt, en dat dreigt wel als we zo doorgaan.’

Hoe verstandig is het nog om in zonnepanelen te investeren? Die discussie laait momenteel op.
‘Dat onderstreept het belang van openheid, transparantie en het bestrijden van bakerpraatjes. Ben dus ook niet bang om het gesprek aan te gaan over de afbouw van de salderingsregeling en extra heffingen voor zonnepaneeleigenaren door energieleveranciers bijvoorbeeld, wat dat gaat betekenen voor je klant. Jij bent de specialist. Mensen waarderen eerlijkheid en een goed advies.’

Los daarvan en terug naar die exportlimiet, dit is ook een taak voor de overheid.
‘Die kan met beleid en regulering zorgen voor een eerlijk speelveld, bijvoorbeeld door het aftoppen van injectie af te dwingen met regelgeving of een capaciteitstarief in te voeren, niet alleen voor gebruik maar ook voor injectie. Europa werkt momenteel aan een gamechanger: de verplichting van energiemanagement voor utiliteit. Ook dat maakt duidelijk dat de tijd van simpelweg maximaal zonnepanelen op daken plaatsen zijn einde nadert.’