Minister Demir gaat verhoging Vlaamse doelstelling voor zonnepanelen onderzoeken

Robrecht Bothuyne (cd&v) stelde in het Vlaamse Parlement vragen naar aanleiding van het nieuws dat België volgens SolarPower Europe uit de Europese top 3 is gevallen qua geïnstalleerd zonnepaneelvermogen per hoofd van de bevolking.

Gebrek aan ambitie
‘Wat het meest verontrustend is, is dat de sectorfederatie, die een goed zicht heeft op wat er in Europa gebeurt qua zonne-energie, stelt dat ons land blijkbaar een gebrek aan ambitie uitstraalt en heeft’, aldus Bothuyne. ‘Ook de verwachting die de sector heeft wat betreft de groei van zonne-energie, is het laagst in ons land en dat is verontrustend, aangezien we nog heel veel potentieel hebben in Vlaanderen. Uit de studies van EnergyVille bijvoorbeeld blijkt dat er op dat vlak nog veel meer mogelijk is. Onze doelstelling is ook laag. Uiteraard halen we die, maar aangezien we die laag hebben gezet, is het niet zo’n grote kunst om die ook te gaan halen.’

De parlementariër wilde dan ook weten of minister Demir bereid is de doelstelling voor de uitrol van zonnepanelen te verhogen. Staf Aerts (Groen) stelde bovendien aanvullende vragen over de uitrol van grotere pv-installaties. ‘We zitten met een goede situatie waarin er meer dan ooit zonnepanelen werden bijgeplaatst, dat er zonnerecords gebroken werden, maar tegelijk is er de verontrustende situatie dat het aandeel van de grote zonnepaneleninstallaties daalt.’

Tandje bijsteken
Demir stelt juist zeer tevreden te zijn dat de Vlaamse uitrol van zonnepanelen in 2022 volgens de voorlopige cijfers gegroeid is naar een vermogen van 517 megawatt. Ze wijst vooral naar de andere Belgische gewesten. ‘Ongeveer drie vierde van het groeiritme voor zonne-energie binnen België is toe te schrijven aan het bijkomend vermogen in Vlaanderen. Vlaanderen is dus het voorbeeld. Ik weet dat dit bij sommigen pijn doet, maar Vlaanderen, met een N-VA-minister, is koploper als het gaat over zonne-energie. Ik zou een warme oproep willen doen aan de vrienden in Wallonië en Brussel om te doen wat Vlaanderen doet. De groenen zitten vaak op die posten en het is belangrijk om te blijven investeren in hernieuwbare energie en zonne-energie.’

Het feit dat België daalt op de Europese ranglijst, komt in haar ogen dan ook niet door Vlaanderen. ‘Vlaanderen heeft gigantisch veel zonnepanelen gelegd en zit nog steeds in de top 3. Helaas, de broertjes Brussel en Wallonië zouden eigenlijk een tandje moeten bijsteken.’

Evaluatie doelstelling
Demir meldt verder dat het Vlaams Energie- en Klimaatplan (VEKP) in de komende periode wordt geëvalueerd. ‘We zullen dan ook bekijken wat we verder met de doelstelling doen, maar in ieder geval is het wel mijn bedoeling om verder te gaan op dit elan. Dit is bijzonder goed, en als het goed is, moeten we dat ook durven te zeggen. Het parlement heeft vaak de neiging om dat niet te doen, maar dit is eigenlijk een schouderklop voor 100.000 Vlamingen die gezegd hebben – en terecht – dat ze hun eigen energie gaan produceren, dat ze de grote energiebedrijven spuugzat zijn en dat ze voor de lokale energieproductie gaan. Chapeau, ik steek de pluim zeker niet op mijn hoed, maar het is een applaus voor die 100.000 Vlamingen die zonnepanelen hebben geplaatst.’

De minister stelt in ieder geval met de Vlaamse Regering te gaan bekijken of ze de doelstelling van 450 megawatt ‘moeten laten groeien’. ‘Ik sta er in ieder geval voor open, maar laten we het in de schoot van de regering bij de evaluatie goed bekijken.’

Zakelijke markt
Bovendien heeft Demir ook vertrouwen in de zakelijke markt en de uitrol van grotere zonnepaneelinstallaties. ‘De ontwikkeling van zonne-energie kent de laatste jaren een belangrijke groei. Er was even het débacle van de terugdraaiende teller, maar er is opnieuw vertrouwen. De verplichting tot het plaatsen van een minimumaandeel aan pv op daken van grootverbruikers van elektriciteit zal deze groei verder ondersteunen.’

‘De daling die we vaststellen in de voorlopige cijfers, moet eerder worden gezien als een vertraging op het realiseren van grote installaties in combinatie met een sterke groei van de kleine installaties’, vervolgt Demir. ‘We hebben de laatste 10 jaar geregeld grote verschuivingen gezien tussen de segmenten van de grote en de kleine installaties. Meestal is dit gekoppeld aan het aflopen of wijzigen van een subsidiesysteem. Zoals uit de cijfers blijkt, komt de daling vooral voor bij de grotere pv-installaties die steun krijgen via de call groene stroom. Op basis van de toegekende subsidies, vermoeden we dat er nog grotere installaties voor 2022 aangemeld moeten worden.’

Vertraging door calls
De resultaten van de calls groene stroom laten volgens Demir zien dat er voldoende grote projecten gepland zijn. ‘In 2022 is er in de 3 calls in totaal 185 megawatt aan nieuw omvormervermogen goedgekeurd. Die installaties moeten natuurlijk nog worden gebouwd. De begunstigden hebben vanaf de dag van goedkeuring 18 maanden de tijd om het project in dienst te nemen om het recht op het volledige steunbedrag te behouden. Er zal dus misschien een vertraging zijn.’

Dat antwoord stemde niet tot tevredenheid bij Aerts. ‘Er is het succes van de calls voor de grotere projecten. Daartegenover staat wel dat die grotere projecten nu al 3 jaar op rij in een dalende tendens zitten (red. minister Demir stelt die conclusie te gaan dubbelchecken). Het kan zijn dat er inderdaad nog wel een aantal projecten moet worden aangemeld voor 2022. Ik weet dat er wat vertraging op zit, maar die verschillen met de voorgaande jaren zijn zo groot, dat het niet anders kan zijn dan dat die grotere installaties gaan terugvallen. De calls zijn succesvol, maar we moeten ook erkennen dat bij de calls telkens ongeveer een derde van de projecten steun ontvangt en twee derde niet, waardoor dat elke keer opnieuw wordt uitgesteld tot de volgende call. Op die manier ontstaat er ook een vertraging in die grotere installaties.’

Geen oversubsidiëring
Minister Demir stelde tegen het parlementslid in de zakelijke markt met het huidige ingezette beleid verder te willen gaan en niet in oversubsidiëring te willen vallen. ‘Dat is het verschil met het verleden. Ik ga niet alles herhalen over de 20 miljard euro voor de groenestroomcertificaten. We hebben met deze Vlaamse Regering een afbouw gerealiseerd in de oversubsidiëring, ook voor de grote installaties. De zonnepanelenverplichting voor de grootverbruikers komt eraan. Ze ligt nu bij de Raad van State en zal worden ingevoerd. Dan moeten ze, met of zonder subsidies, zonnepanelen leggen. Ik vind dat goed. U wilt misschien heel veel subsidies geven, maar ik denk dat dat tijdperk voorbij is. De call groene stroom werkt op de meest kostenefficiënte projecten, en ik denk dat het goed is om op die manier te werken.’

Mijn VerbouwPremie
Tot slot zegde Demir toe bij de evaluatie van de Mijn VerbouwPremie op verzoek van Bothuyne te bekijken of de premie van zonnepanelen in dit instrument geïntegreerd kan worden om zo ook kwetsbare gezinnen in de toekomst te laten overstappen op zonne-energie.