KNMI meldt recordhoeveelheid zonnestraling: goed nieuws voor eigenaren zonnepanelen?

De landelijke zonnestraling wordt door het KNMI vastgesteld door het gemiddelde van de zonnestraling te meten in 5 KNMI-stations: De Kooy bij Den Helder, Eelde bij Groningen, De Bilt, Vlissingen en Maastricht. In de huidige zomer heeft het KNMI – tot 4 dagen voor het einde – van de zomer al net zoveel zonnestraling ontvangen als in de gehele recordzomer van 1976.

5 procent hogere opbrengst
In 1976 kwam de gemiddelde zonnestraling uit op 229 watt per vierkante meter, dit jaar komt het gemiddelde hoger uit op rond 238 watt per vierkante meter. De normale waarde – gemiddeld over 1991-2020 – is slechts 206 watt per vierkante meter. De zonnestraling is niet gelijk verdeeld over het land. Gemiddeld ontvangt de westkust in de zomer zo’n 9 procent meer zon dan het oosten van het land; te weten 216 tegen 199 watt per vierkante meter.

‘Mooi nieuws, nu al een zonniger zomer dan ooit, met zelfs zo’n 15 procent meer zon. Maar het was ook heel heet en daar houden zonnepanelen niet zo van’, stelt professor Wilfried van Sark van de Universiteit Utrecht. ‘Toch verwacht ik een minstens 5 procent hogere opbrengst voor zonnepaneelsystemen.’

Trend
De zonnige zomer van dit jaar past volgens het KNMI in de trend van toenemende zonnestraling in Nederland sinds de jaren ’90. In de zomer is er een toename van 3 procent per 10 jaar en in de lente zelfs met 5 procent. Meer zon draagt, naast de wereldwijde temperatuurstijging, bij aan de opwarming van Nederland in de lente en de zomer. Ook leidt meer zon tot meer verdamping. Het zonnige weer is dit jaar de belangrijkste oorzaak van het grote neerslagtekort.

De zonnestraling neemt in vrijwel heel Europa toe. Deels door een afname in bewolking en deels ook doordat de lucht schoner is geworden. De afname in bewolking hangt vermoedelijk samen met het vaker voorkomen van hogedrukgebieden in de lente en de zomer. Of dit een gevolg is van de klimaatverandering door de mens is volgens het KNMI onzeker. 

Natuurlijke variaties
Op basis van berekeningen met klimaatmodellen houden de onderzoekers in het hoge KNMI-klimaatscenario rekening met een normaalwaarde van 219 watt per vierkante meter rond 2085, een toename van ruim 6 procent ten opzichte van de huidige klimaatnormaal.

Het KNMI verwacht dan ook dat de huidige trend van 3 procent per 10 jaar in de toekomst gaat afvlakken doordat er weer vaker bewolkt zomerweer komt. Naast de opwarming van de aarde door de mens blijven natuurlijke variaties in het weer van grote invloed op de zonnestraling, de droogte en de temperatuur in Nederland.