In een nieuw onderzoek heeft het PBL uitgewerkt hoe de basisbedragen voor zon-pv in de subsidieregeling Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++) 2022 zouden veranderen wanneer de systemen niet met de gebruikelijke 70 procent van het piekvermogen van de zonnepanelen op het elektriciteitsnet aangesloten zouden worden, maar op een kleinere netaansluiting.

Meer opwek
In het rapport zijn de basisbedragen bepaald voor netaansluitingen van 40 tot 70 procent van het piekvermogen. Dat leidt tot de conclusie dat het aansluiten van een pv-installatie op een lager vermogen ervoor zorgt dat er per eenheid beschikbare netcapaciteit méér hernieuwbare energie opgewekt kan worden.

Wanneer een zonnepark op een lager vermogen dan gebruikelijk wordt aangesloten, zal de energieproductie beperkt worden en zullen de kosten voor de netwerkaansluiting lager zijn per kilowattpiek. Ook zal de omvormercapaciteit dan kleiner worden – normaal gesproken gelijk aan de netwerkaansluiting – waardoor hier volgens de onderzoekers ook kosten worden bespaard. Dit heeft een verlagend effect op het basisbedrag. Door de kleinere netwerkaansluiting zal er minder energieopbrengst zijn door aftopping bij de referentie-installatie. Hierdoor wordt het aantal vollasturen kleiner. Dit heeft een verhogend effect op het basisbedrag.

50 procent
‘De resultaten voor een netaansluiting van rond de 50 procent van het piekvermogen van de pv-panelen zijn niet wezenlijk verschillend en daarom adviseren wij om het percentage op 50 procent te houden’, aldus de PBL-onderzoekers.

Behalve zuidgeoriënteerde systemen hebben de onderzoekers ook oost-westgeoriënteerde systemen bestudeerd. Deze worden in de praktijk vaak al op een kleinere netaansluiting aangesloten. ‘Naar verwachting heeft het verkleinen van de netaansluiting een minder negatief effect op de elektriciteitsproductie van oost-westsystemen dan op die van zuidelijk georiënteerde systemen en daarom zouden oost-westsystemen naar verwachting met de aangepaste SDE++-regeling financieel aantrekkelijker worden.’

Convenant
Omdat in Nederland productiepieken hoger dan 70 procent niet vaak voorkomen, legden Holland Solar en Netbeheerder Nederland in 2020 in een convenant vast om een aansluitwaarde van 70 procent te hanteren. De extra kosten van omvormers voor het volledige piekvermogen wegen namelijk niet op tegen de hoeveelheid extra elektriciteit.

De PBL-onderzoekers concluderen nu echter dat op een netaansluiting van 45 tot 50 procent van het pv-piekvermogen een optimum van kosten en duurzame-energieproductie lijkt te liggen.

Daarbij zijn voor 7 subsidiecategorieën met een netaansluiting van 50 procent van het piekvermogen van de zonnepanelen de kostenparameters en de hieruit voortvloeiende basisbedragen berekend. Deze rekensommen zijn niet uitgevoerd voor de zonvolgende subsidiecategorieën, omdat die door hun opbrengstoptimalisatie al een vlakker profiel hebben.

Basisbedragen
De gevolgen voor de basisbedragen zijn in onderstaande tabel weergegeven.