NEN-EN-IEC-61215 voor kwaliteit van zonnepanelen: ‘Appels met appels vergelijken is niet gemakkelijk voor iedereen’

Design Qualifications and Type Approvement. Dat is de officiële benaming van de NEN-EN-IEC-61215. Die draait om de kwaliteit van zonnepanelen, oftewel: doet wat men koopt ook wat er op de verpakking staat? Zelf nadenken blijft daarbij geboden, bijvoorbeeld wat betreft het aangegeven maximale vermogen.

Spectrum en celtemperatuur
‘Je vindt de NEN-EN-IEC-61215 op alle datasheets van zonnepanelen’, aldus De Priester. ‘Daarmee mag je ervan uitgaan dat het aantal wattpiek dat op de doos staat vermeld juist is. Dat getal komt tot stand in tests aan het einde van de lopende band, want tot dat moment weet de fabrikant nog niet hoeveel vermogen het zonnepaneel heeft. Er wordt licht op ieder zonnepaneel geflitst, in een bepaalde hoeveelheid, een bepaald spectrum bij een bepaalde celtemperatuur. Die condities liggen vast in de NEN-EN-IEC-61215 en zijn dus uniform voor alle producenten. Wordt er zo bijvoorbeeld vastgesteld dat een zonnepaneel een piekvermogen heeft van 362 wattpiek, dan krijgt het een label van 360 wattpiek en gaat in een doos met andere panelen van minimaal 360 wattpiek en 3 procent meer. Zo kunnen zonnepanelen uit dezelfde serie een stempel met een verschillend piekvermogen meekrijgen. Dat zie je terug op de datasheet. Daar staan altijd een aantal verschillende vermogens op. De vraag is echter hoe waardevol dit getal in de praktijk is om zonnepanelen te vergelijken.’

Wattpiek
De marketing en verkoop van zonnepanelen draait voor een belangrijk deel om de prijs per wattpiek. De Priester geeft aan dat het waardevol is om verder te kijken. Wattpiek heeft weinig te maken met de werkelijkheid. Zo zal de celtemperatuur in een zonnepaneel buiten snel hoger zijn dan de 25 graden Celsius die standaard is in de fabrieksmeting. De Priester: ‘Dat betekent dat het piekvermogen dat op de doos staat heel vaak niet wordt gehaald, terwijl daar door heel veel kopers wel de keuze op wordt gemaakt. Bovendien is de werkelijke opbrengst van een zonnepaneel afhankelijk van de instraling van het licht, en daarin kunnen zonnepanelen met een gelijk piekvermogen behoorlijk verschillen, bijvoorbeeld vanwege het aantal busbars of celtype dat wordt toegepast. Eenvoudiger gezegd: sommige zonnepanelen genereren meer energie dan andere, terwijl er wel hetzelfde piekvermogen op vermeld staat.’

Wat minder piek
De NEN-EN-IEC-61215 omvat daarom naast een piekmeting ook een zogenaamde ‘performance at low irradiance’-test. Hierbij wordt slechts 200 watt per vierkante meter op het zonnepaneel gestaald, tevens in de fabriek. Dat is dus 20 procent van de wattpiektest en komt ongeveer overeen met het licht op een grijze, bewolkte dag. Ook de uitkomsten van die meting horen op datasheets van zonnepanelen te staan, maar men moet er vaak goed naar zoeken.

Levensduur en opbrengst
‘De NEN-EN-IEC-61215 behandelt nog een tweede kwaliteitsaspect van belang’, vervolgt De Priester. ‘Iedereen wil dat een zonnepaneel het zo lang mogelijk zo goed mogelijk blijft doen. Dat begint met robuustheid. De NEN-EN-IEC-61215 behandelt testen op mechanische en thermische stress en vochtbestendigheid. Staat de norm op de datasheet, dan mag je ervan uitgaan dat de zonnepanelen aan de minimale vereisten voldoen. Het zegt echter bijvoorbeeld weinig over elektronische degradatie en dat is wel een factor van belang voor een verminderde opbrengst over de tijd. Hoe snel en in welke mate dat gaat, is heel lastig vast te stellen, terwijl fabrikanten wel schermen met allerhande percentages aangaande degradatie bij het aanprijzen van hun producten. Voor professionals die dagelijks bezig zijn met het berekenen van businesscases en de operationele performance van grote zonne-energiesystemen is dit wellicht allemaal niet nieuw. Appels met appels vergelijken is echter niet voor iedereen gemakkelijk, bijvoorbeeld voor consumenten, bedrijfjes of woningbouwverenigingen die zonnepanelen op hun daken willen leggen, maar ook voor kleinere installateurs. Hen raad ik dan ook aan in ieder geval 1 ding goed te bestuderen, en dat zijn de garantievoorwaarden.’