Het Dilemma | Brandveiligheid: ‘Scope 12 niet de heilige graal, er wordt nog heel veel aangekloot’

Vind jij de huidige regelgeving rondom het borgen van de kwaliteit en veiligheid van zonne-energiesystemen in Nederland te vrijblijvend?
‘Ja. Er zijn heel veel technische normen en richtlijnen vastgelegd. Maar 2 jaar geleden werden niet voor niets mensen uit verschillende normcommissies van het Nederlands Normalisatie Instituut (NEN) bij elkaar gebracht in de Joint Work Group Solar. Zij moesten de neuzen dezelfde kant op krijgen. Die is inmiddels een stille dood gestorven, en dat is zonde. Leg je relevante normen en richtlijnen naast elkaar, dan is er namelijk sprake van conflicten – uiteenlopende opvattingen – en ongewenste ruimte voor interpretatie. Een voorbeeld: in de NEN 62305 voor bliksembeveiliging staat dat de blikseminstallatie moet worden gekoppeld aan de aardingsinstallatie. In de NPR 5310 staat dat dat juist niet moet. Als je belang hecht aan brandveiligheid van zonne-energiesystemen is dat uiteraard uitermate vreemd en verontrustend.’

Wat betekent dat in de praktijk?
‘Een gebrek aan eenduidigheid in normering werkt de realisatie van veilige, kwalitatief goede pv-installaties niet in de hand. Maar ook los daarvan hebben we een groot probleem, met name in de residentiële markt. Veel installateurs hebben te weinig kennis en ervaring in het aanleggen van kwalitatief goede installaties. Die doen maar wat; het zo snel mogelijk aanleggen van een zonnestroominstallatie en héél snel factureren lijkt vaak belangrijker dan kwaliteit. Neem de kabeldoorvoer van de installatie door het dak. Dat is vaak een kwestie van een gat boren, alle kabels erdoor en weer dichtpurren. Ik wed dat het in 98 procent van de gevallen zo gaat, hoewel de NPR 5310 vanuit het realiseren van brandveiligheid een gescheiden doorvoer als richtlijn geeft. Dat zou allereerst moeten vastliggen in de NEN 1010. Maar het geeft ook in algemene zin het belang van verplichting aan. Er moet een duidelijke set in de wet verankerde regels komen waar iedereen zich aan dient te houden bij het realiseren van een zonne-energiesysteem op het dak van een woning.’

In 2020 zag de inspectienorm Scope12 het licht, op initiatief van het Verbond van Verzekeraars, Holland Solar en iKeur en Techniek Nederland. Dat is toch een enorme stap voorwaarts als je het hebt over kwaliteit en brandveiligheid?
‘Scope 12 is exact dat: een inspectienorm. Het is dan ook niet de heilige graal; het is niet zo dat er geen branden in pv-installaties meer ontstaan sinds de invoering. Maar het is wel een stap voorwaarts in de zakelijke markt. In dit segment staan kwaliteit en veiligheid sowieso al hoger op de prioriteitenlijst. Scope 12 geeft bedrijven daarbij meer houvast. Bovendien hangt deze inspectienorm aan de verzekerbaarheid van projecten, waarmee die niet vrijblijvend is. Tegelijkertijd is het een illusie dat je met een inspectienorm risico’s op brand voldoende kunt uitbannen. Het optimaliseren van brandveiligheid zit in heel veel details. Er is heel veel kennis en ervaring voor nodig. Het kan kortom altijd beter.’

Wat moet er onder de streep gebeuren?
‘Er zijn nog heel veel issues rondom de kwaliteit en veiligheid van zonne-energiesystemen, de kleine en de grote. Om die te verhelpen, is werken aan de basis cruciaal en dat betekent het creëren van een eenduidig en sluitend normeringssysteem. Er moeten technische regels komen waaraan installateurs zich moeten houden. Daarop moet tevens worden gehandhaafd. Iedere opgeleverde installatie moet worden geïnspecteerd, net zoals in België bijvoorbeeld. Bij dat alles ligt de bal in de hoek van de overheid.’