Wilfried van Sark over het moment van de waarheid voor bipv: ‘Begin er nou eens gewoon mee’

‘Building integrated pv (bipv) zal hoe dan ook zijn grote marktdoorbraak kennen, wellicht al binnen 5 jaar. Daarvoor moeten dan wel nog vele hobbels worden genomen.’ Dat zegt Wilfried van Sark, hoogleraar Integratie van zonne-energie aan het Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling van de Universiteit Utrecht en bestuurslid van BIPV Nederland.

Legio barrières
De grote belofte van bipv hangt al een decennium boven de markt, met als belangrijkste voordeel op een esthetische wijze meer hernieuwbare energie opwekken waar die wordt gebruikt – in de gebouwde omgeving. Waarom is het toepassen van geïntegreerde zonne-energiemodules dan nog niet mainstream?

Van Sark: ‘Indaksystemen zoals die van GSE Intégration, Solinso en SCX Solar zijn al jaren beschikbaar en inmiddels technisch volwassen. Installateurs, en ook bouwers, architecten en eindgebruikers, zijn echter lang niet altijd bekend met deze systemen. Ze zijn ook duurder dan traditioneel pv, temeer omdat er geen btw-teruggave mogelijk is. Het leggen van een gewoon zonnepaneel is routine; lekker gemakkelijk. Het ontwerpen voor optimalisatie van stroomopbrengst met behulp van geïntegreerd pv is ingewikkelder. Incidenten met branden, hoewel die veelal aan installatiekwaliteit zijn toe te wijzen, hebben gezorgd voor argwaan. Er zijn dus legio barrières te overwinnen.’

Kip-ei-verhaal
Naast indaksystemen zijn er vele veelbelovende innovaties op het gebied van gebouw geïntegreerd pv die op de deur kloppen – bijvoorbeeld in de vorm van gevelmodules. Een aantal van die producten, ook van Nederlandse hand, worden onder andere getoond op Solar Solutions International. Sommige zijn klaar voor de markt, andere naderen dat punt, weer andere bevinden zich in vroegere ontwikkelstadia.

‘Hiervoor geldt eens temeer dat we het feitelijk over een kip-ei-verhaal hebben’, stelt Van Sark. ‘Er moet een kritische massa worden bereikt voordat er voldoende momentum voor grootschalige uitrol is. Dat geldt uiteraard voor iedere vernieuwende technologie. Het zal hoe dan ook een keer gaan gebeuren, ik hoop binnen een jaar of 5, ook vanwege de onmisbare bijdrage van bipv aan een toekomstig hernieuwbaar-energiesysteem. Vanuit dat oogpunt is snelheid maken van wezenlijk belang.’

Learning by doing
Van Sark is met zijn groep betrokken bij diverse bipv-innovatieprojecten, zoals momenteel de ontwikkeling van gekleurde pv-gevelmodules en het transformeren van een energieslurpend naar een energiezuinig appartementencomplex in Utrecht (Overvecht). Die wetenschappelijke bijdrage aan product- en systeemontwikkeling, zoals onder andere ook door de Technische Universiteiten in Eindhoven en Delft wordt geleverd, is volgens hem onontbeerlijk. Hij erkent ook dat er veel meer nodig is, maar wel met learning by doing als credo.

Boodschap
‘Zo zullen er veel meer grootschalige pilots op poten moeten worden gezet om kennis te vergroten en draagvlak te creëren. Ook de samenwerking tussen alle stakeholders in het realiseren van een CO2-neutrale gebouwde omgeving moet structureel worden versterkt. Daarnaast moet het gebruik van bipv doorsijpelen naar de regelgeving; het bijvoorbeeld opnemen in bouwvoorschriften, energieprestatie-eisen en plannen voor renovatie. Mijn belangrijkste boodschap, met name aan de voorkant van de markt: begin er nou eens gewoon mee. Organisaties zoals woningcorporaties, de Rijksgebouwendienst en gemeenten staan voor een enorme verduurzamingsopgave. Het toepassen van bipv is daarbij van grote meerwaarde en helpt bij het versneld uit haar niche trekken van deze technologie.’