Pleidooi 8 Vlaamse steden om in 2050 te verwarmen zonder aardgas of stookolie

Beersel, Brugge, Gent, Kortrijk, Leuven, Mechelen, Oostende en Turnhout willen te zijner tijd gebruikmaken van hernieuwbare warmte via onder meer warmtenetten, warmtepompen en zonneboilers.

Titanenklus
‘Meer dan 90 procent van de Vlaamse woningen wordt vandaag verwarmd met aardgas of stookolie. Maar om een leefbaar klimaat te houden, mogen we in 2050 géén CO2 meer uitstoten. Jaarlijks zullen 100.000 huishoudens moeten overschakelen op hernieuwbare warmte. Een titanenklus’, stelt Benjamin Clarysse, beleids- en projectcoördinator bij Bond Beter Leefmilieu.

Het Vlaams beleid bevat vandaag al verschillende kapstokken om het warmtebeleid te vergroenen: renteloze leningen en een uitgebreid subsidiestelsel voor renovaties, warmtenetten en warmtepompen. Recentelijk kwam daar het ‘Netwerk Klimaat’ bij, dat gemeenten ondersteunt bij de uitrol van hun warmtenet. Ook het Vlaams Klimaatfonds en het relanceplan Vlaamse Veerkracht maken extra middelen vrij voor lokaal klimaatbeleid. Toch zijn het steden en gemeenten die het zullen moeten waarmaken. Enkele pioniers doen dat ook al.

Hernieuwbare energie
Alle ondertekenende steden doen nu al inspanningen rond duurzame warmte. De stad Gent bijvoorbeeld, ambieert expliciet om tegen 2050 op zijn grondgebied enkel nog met hernieuwbare energie te koken en te verwarmen. ‘Dat vraagt grote inspanningen en investeringen, niet morgen maar vandaag. Daarom maken we gebruik van alle mogelijkheden waarover wij als lokaal bestuur beschikken. We zijn gestart met het uitbreiden van onze warmtenetten en begeleiden onze burgers met advies en energieleningen op weg naar een gasloze woning’, vertelt Gents klimaatschepen Tine Heyse. ‘Maar als stad alleen zijn onze mogelijkheden beperkt, bijkomende ondersteuning en gecoördineerde actie op Vlaams niveau zijn noodzakelijk om de klimaatdoelen te halen en alle Vlaamse steden en gemeenten te verwarmen met 100 procent hernieuwbare energie.’

Lasten verschuiven
De ondertekenende steden pleiten voor extra steun van Vlaanderen. Dat kan in het kader van het Lokaal Energie- en Klimaatpact tussen de Vlaamse overheid en de steden en gemeenten. Maar ook het relanceplan dat Vlaanderen momenteel opmaakt voor Europa biedt de ideale opportuniteit om hen te ondersteunen.

De ondertekenaars pleiten bij de Vlaamse overheid voor de volgende 3 zaken:

1. de lasten verschuiven van elektriciteit naar aardgas en stookolie om warmtepompen en warmtenetten aantrekkelijker te maken;
2. duidelijkheid scheppen over hoe Vlaanderen gebouwverwarming zonder aardgas en stookolie tegen 2050 zal realiseren, hierover helder communiceren en de regie van de uitvoering ervan bij de gemeenten leggen;
3. gezinnen, bedrijven en lokale besturen de nodige ondersteuning en middelen geven om afscheid te kunnen nemen van aardgas en stookolie.