Netbeheerders: dringend integrale aanpak energietransitie en ruimtelijke ordening nodig

Bewuste keuzes over vorm, locatie en timing van energieopwekking zijn volgens de netbeheerders noodzakelijk om de beschikbare netcapaciteit optimaal te benutten en energietransitiedoelen te realiseren.

Netslimme oplossingen
De netbeheerders zien kansen in regionale experimenten met energiehubs en cable pooling. Hierbij worden slimme combinaties van vraag en aanbod gemaakt en bestaande infrastructuur optimaal benut. Bij cable pooling delen verschillende energiebronnen één netaansluiting, terwijl energiehubs lokale vraag en aanbod combineren.

‘Congestieonderzoeken tonen aan dat extra capaciteit beschikbaar komt als gebruikers flexibel vermogen aanbieden’, stelt Netbeheer Nederland. De organisatie wijst ook op nieuwe mogelijkheden zoals hogere belasting van netten, nieuwe contractvormen en de uitrol van de realtime interface.

Wind onmisbaar
Volgens de netbeheerders is windenergie een essentieel onderdeel van een robuust energiesysteem. Ze benadrukken dat windenergie zonne-energie aanvult in tijden dat de zon niet schijnt en draagt bij aan lokale opwek die netverzwaring voorkomt.

De politieke aandacht voor wind neemt toe, maar besluitvorming over milieunormen blijft achter. Netbeheer Nederland pleit voor werkbare normen voor geluid en slagschaduw, in plaats van generieke afstandsnormen. De organisatie benadrukt dat het onwenselijk is als er een slot wordt gezet op windontwikkelingen.

Integraal systeem
Netbeheer Nederland constateert dat veel regio’s worstelen met de ruimtelijke inpassing van energieprojecten. De integratie met andere domeinen zoals mobiliteit en warmte is nog beperkt. Dit vraagt volgens de netbeheerders om energieplanologie als basis.

‘De energietransitie vraagt om een integrale benadering waarin elektriciteit, warmte, mobiliteit en ruimtelijke ordening samenkomen’, aldus de koepelorganisatie die pleit voor gebiedsgerichte energievisies waarin infrastructuur en ruimtelijke keuzes hand in hand gaan.

Doorkijk 2040
De netbeheerders benadrukken het belang van een langetermijnvisie. Niet alle geplande netwerkuitbreidingen zijn in 2030 gereed, waardoor 2040 steeds nadrukkelijker in beeld komt. De investeringsplannen van netbeheerders kijken 10 jaar vooruit.

Netbeheer Nederland roept de energieregio’s die de RES’en maken op om samen met netbeheerders een regionale doorkijk naar 2040 te maken. Daarbij moeten gezamenlijke doelen, ruimtelijke kaders en maatschappelijk draagvlak worden meegenomen om richting te geven aan een toekomstbestendig energiesysteem.