Minister Hermans verdedigt ‘export’ van waterstofsubsidies

Landsgrenzen zijn daarbij volgens haar niet relevant. Dat laatste liet Hermans weten na Kamervragen van de BoerBurgerBeweging (BBB).

Buitenlandse voordelen
Een aanzienlijk deel van de Nederlandse subsidies voor groene waterstofproductie levert mogelijk klimaatvoordelen op buiten de landsgrenzen. Zo ontvangt Air Liquide circa 50 miljoen euro subsidie uit de Subsidieregeling grootschalige productie volledig hernieuwbare waterstof via elektrolyse (OWE) voor een nieuwe fabriek op de Maasvlakte. Het bedrijf gaat 65 procent van de geproduceerde waterstof echter leveren aan TotalEnergies in Antwerpen.

Demissionair minister Hermans van Klimaat en Groene Groei benadrukt echter dat de CO2-reductie alsnog in Nederland kan plaatsvinden: ‘Het is goed mogelijk dat de CO2-reductie in Nederland plaatsvindt, omdat Air Liquide nu ook in Nederland fossiele waterstof maakt. In welk land de CO2-reductie wordt geboekt, hangt af van waar de productie van fossiele waterstof vermindert.’

Europese regels
De minister stelt dat het juridisch niet mogelijk is om bij subsidieverlening eisen te stellen over waar de klimaatwinst moet neerslaan. De Europese staatssteunregels en het verbod op kwantitatieve uitvoerbeperkingen maken zulke voorwaarden onrechtmatig.

‘Een dergelijke voorwaarde is naar verwachting juridisch niet te rechtvaardigen, omdat een doel van de maatregel het verminderen van broeikasgassen is, en deze doelstelling zowel nationaal als grensoverschrijdend in de EU kan worden gerealiseerd’, aldus Hermans.

Het waterstofproject van Air Liquide behoort tot de grootste in Europa met een capaciteit van 200 megawatt. De installatie zal hernieuwbare waterstof produceren met elektriciteit afkomstig van Nederlandse windparken op zee.

Economische voordelen
Van de 700 miljoen euro aan OWE-subsidies gaat ongeveer 120 miljoen naar projecten die volgens hun aanvraag de waterstofproductie hoofdzakelijk willen exporteren. In totaal ontvangen 11 projecten subsidie, waarvan 3 hebben aangegeven waterstof te willen leveren aan buitenlandse afnemers.

De minister verdedigt deze aanpak vanuit economisch perspectief: ‘De OWE stimuleert de productie van hernieuwbare waterstof in Nederland en draagt daarmee bij aan CO2-reductie, de opbouw van een duurzaam energiesysteem en de realisatie van een volwassen waterstofmarkt.’

Hermans voegt toe: 'De subsidie versterkt de internationale concurrentiepositie van Nederland als aantrekkelijke vestigingsplaats voor waterstofprojecten en daaraan verbonden waardeketens. Dit komt ten goede aan werkgelegenheid, innovatie en groene groei in Nederland.’

Mondiale uitdaging
In haar antwoorden benadrukt de minister dat klimaatverandering een grensoverstijgend probleem is. ‘In algemene zin ziet het kabinet het verminderen van de CO2-uitstoot als een mondiale opgave. De effectiviteit van klimaatbeleid is er sterk bij gebaat als landen gebruik kunnen maken van elkaars sterke punten en samen schaalvoordelen realiseren.’

De waterstof die Air Liquide gaat produceren, zal de productie van fossiele waterstof uit aardgas vervangen. De CO2-uitstoot van deze productie-installaties wordt gerapporteerd aan de Nederlandse Emissieautoriteit binnen het Europese emissiehandelssysteem.