
De rekenmethode van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) bepaalt de veilige afstand van grote batterijen tot woningen, scholen en ziekenhuizen. Branchevereniging Energy Storage NL waarschuwt voor de praktische uitvoerbaarheid en mogelijk onnodig ruime veiligheidsafstanden (red. zie kader).
Verzoek ministerie
Het RIVM heeft op verzoek van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een methode ontwikkeld om de omgevingsrisico’s van energieopslagsystemen en grote batterijopslagen te berekenen. Met deze methode kan worden bepaald op welke afstand van kwetsbare locaties het veilig is om nieuwe opslagsystemen te plaatsen.
De rekenmethode is vertaald naar een tabel met praktische vaste afstanden die eenvoudig toe te passen zijn bij ruimtelijke planvorming. De rekenmethode is met name relevant voor mensen die werken aan ruimtelijke ordeningsplannen waarin energieopslagsystemen een rol spelen.
3 aanbevelingen
Het RIVM adviseert het ministerie van IenW deze rekenmethode te gebruiken in het beleid voor energieopslagsystemen. Specifiek beveelt het RIVM aan om allereerst energieopslagsystemen en lithiumbatterijopslagen aan te wijzen als milieubelastende activiteit in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) vanwege de omvangrijke veiligheidsrisico’s.
Ten tweede beveelt het RIVM aan om de rekenmethode op te nemen in het Rekenvoorschrift Omgevingsveiligheid en samen met de vaste-afstandstabellen aan te wijzen voor de betreffende activiteiten. Tot slot geeft de organisatie het advies om de rekenmethode elke vijf jaar te herzien, aangezien de batterijwereld nog volop in ontwikkeling is. Nieuwe technologieën ontstaan voortdurend en ook de kennis over risico’s neemt snel toe.
Onzekerheden
De onderzoekers wijzen erop dat de onzekerheden in de rekenmethode tamelijk groot zijn. Dit komt door de grote variatie aan batterijtypen, systemen en opslagmethoden. Daarnaast is de effectmodellering gebaseerd op beperkte en uiteenlopende literatuurgegevens, wat logisch is voor een relatief jonge technologie zoals lithiumhoudende energiedragers.
Ook de toekomstbestendigheid van de rekenmethode vormt een aandachtspunt. Als batterijtypen of systeemopbouw significant veranderen door technologische ontwikkelingen, kan een herziening van de rekenmethode nodig zijn.
Vervolgstappen
Het ministerie van IenW heeft aangekondigd verschillende acties te ondernemen om de rekenmethode verder te verfijnen. Zo worden verdiepingssessies met het RIVM georganiseerd waarin ruimte is voor technische vragen. Ook komt er een consequentieonderzoek na de zomer voor een realistisch beeld van de praktijktoepassing. Daarnaast volgt onderzoek naar regeldruk en een internetconsultatie in het najaar. Het ministerie benadrukt dat het de sector nauwlettend betrekt en ruimte biedt voor inspraak van alle belanghebbenden.
|
Energy Storage NL: risico op onnodig ruime veiligheidsafstanden Energy Storage NL (ESNL), de branchevereniging voor energieopslag, reageert kritisch op de gepresenteerde rekenmethode. Hoewel de organisatie het belang van veiligheidsrichtlijnen erkent, maakt zij zich zorgen over de praktische uitvoerbaarheid en de mogelijke belemmering van marktgroei door onnodig ruime veiligheidsafstanden. ESNL was sinds vorig jaar mei actief betrokken bij het RIVM-onderzoek en maakt sinds afgelopen oktober deel uit van de begeleidingscommissie. De branchevereniging heeft met haar leden datasheets van batterijopslagsystemen en informatie over incidenten gedeeld met het RIVM. ‘De gebruikte begrippen, aannames en implicaties van keuzes zijn niet altijd duidelijk toegelicht,’ stelt ESNL in reactie op het rapport. Veel bedrijven zouden moeite hebben om de inhoud van de rekenmethode goed te begrijpen. Dit heeft tot onrust geleid, vooral rondom de gepubliceerde vaste-afstandentabel die in sommige gevallen forse beperkingen voor marktpartijen suggereert. De branchevereniging roept het ministerie op om samen met de sector naar de praktische uitvoerbaarheid te kijken en een balans te vinden tussen veiligheid en innovatie. De organisatie pleit ook voor heldere communicatie naar marktpartijen en gemeenten. Daarnaast wijst ESNL op het belang van afstemming met Europese regelgeving, in het bijzonder de EU Batterijverordening die sinds vorig jaar van kracht is. Deze verordening bevat al veiligheidseisen voor stationaire batterijsystemen. ESNL benadrukt dat nationale kaders zoals de RIVM-methode in lijn moeten zijn met deze Europese verplichtingen om dubbele regelgeving en onnodige lasten voor bedrijven te voorkomen. |
De Solar & Storage Magazine Marktgids 2026 is verschenen. De jaarlijks terugkerende marktgids biedt een totaaloverzicht van de energieopslag- en zonne-energiemarkt en is een bijlage van de december 2025-editie van Solar & Storage Magazine. De marktgids kent dit jaar 14 rubrieken en bovendien zijn in samenwerking met een groot aantal bedrijven en organisaties de belangrijkste ontwikkelingen qua projecten, markt en technieken in kaart gebracht.