TenneT bereidt zich voor op de zonsverduistering: ‘Zorgen dat het licht aanblijft’

Hoe minder zon, hoe minder opwek van zonne-energie immers. En is de dip snel en fors, dan kunnen de gevolgen met de grote hoeveelheid zonnepanelen van nu groot zijn. Hoogspanningsnetbeheerder TenneT bereidt zich daarom al even voor op de komst van de eclips, en die zal zowel spannend als leerzaam zijn.

Kater
De laatste volledige zonsverduistering in Nederland vond op 20 maart 2015 plaats. Vele toeschouwers die zich hierop verheugden en hun eclipsbrillen in de aanslag hadden, werden echter teleurgesteld. Juist die dag was het op vele plekken lang mistig, waardoor de zon niet te zien was. Freddy van Halm, beleidsadviseur bij TenneT en samen met processpecialist system operations Wouter Krajenbrink en beleidsadviseur Rick Scharrenberg lid van het zonsverduisteringsteam van de netbeheerder, herinnert zich die dag ook als een afknapper.

‘Er waren destijds nog niet zoveel zonnepanelen geplaatst in Nederland, in totaal zo’n 1,5 gigawattpiek’, aldus Van Halm. ‘Wij verwachtten dus niet dat er sprake zou zijn van een enorm grote impact op de netinjectie. Maar we hadden ons wel degelijk goed voorbereid om mogelijke gevolgen te mitigeren en om belangrijke kennis op te doen over de effecten van een eclips op onze energievoorziening. Als er dan niets gebeurt, dan hou je daar best een kater aan over. De volgende eclips was 6 jaar later, en die zou mogelijk een stuk pittiger zijn.’

Marginaal
Ten tijde van de eclips van 2021 telde Nederland al 9 gigawattpiek opgesteld vermogen aan zonnepanelen. De zonsverduistering viel midden op de dag, waarbij 17 procent van het zonoppervlak werd afgedekt door de maan. TenneT had een kleine 400 megawatt extra regelvermogen gereserveerd. Daarvan hoefde echter niets te worden ingezet. Mogelijke onbalans als gevolg van het terugvallen van de injectie van zonnepanelen viel weg in de gebruikelijke dataruis; de impact op het systeem was marginaal. Het volgende leermoment kwam het jaar daarop, toen er alweer een eclips in Nederland te zien was, dit keer van 23 procent.

Lastig
‘Waar we in aanloop naar deze zonsverduistering een mogelijke dip in de injectie van zonnestroom verwachtten op basis van het toenmalige rekenmodel, een reductie van zo’n 2,2 gigawatt, bleef die uit’, vertelt Krajenbrink. ‘Wat we wel zagen, was dat die vanaf 3,5 gigawatt invoeding begon af te vlakken om na de zonsverduistering de normale curve weer te volgen. Dat geeft ook aan hoe lastig deze terugval te voorspellen is. Tegelijkertijd is dat van groot belang. Wij zijn er om het licht in Nederland aan te houden, leveringszekerheid te garanderen. Daar zorgen we dan ook voor, tevens eind maart aanstaande.’

Lees het volledige artikel hieronder in de maart 2025-editie van Solar Magazine.