logo
© PV CYCLE
© PV CYCLE
13 januari 2025

Circulaire zonne-energiesector: ‘Verantwoordelijkheid van de keten, maar ook van beleidmakers’

Op de InterSolutionSummit wordt onder meer het thema circulaire economie in de pv-sector aangesneden. Jan Clyncke (PV CYCLE) benadrukt dat recycling een opgave voor de hele sector is, én tevens voor de politiek.

PV CYCLE draagt bij aan de InterSolutionTalk Circulaire economie in de zonne-energiesector: van afval naar waardevolle grondstoffen. Waarom?
‘Ook BNE Trading & Recycling, Bebat, ABEE en imec/UHasselt/Energyville leveren hun bijdrage aan deze bijeenkomst op 29 januari op de vakbeurs InterSolution in Flanders Expo Gent. Daarbij richten we ons op de volledige levenscyclus van zonnepanelen en batterijen, van inzameling tot en met een optimale recycling. Het belang is evident, allereerst vanwege de wettelijke verplichting.’

Je hebt het over producentenverantwoordelijkheid aangaande recycling…
‘Wie zonnepanelen op de Europese markt brengt, heeft de verantwoordelijkheid voor inzameling en verwerking wanneer deze worden afgedankt. Dat ligt vast in de AEEA-regeling voor afgedankte elektrische en elektronische apparatuur, de Europese WEEE-regeling. Het is goed dat de gehele keten zich daarvan bewust is; installateurs, groothandels, fabrikanten… Ze hebben hier allemaal een rol in te spelen. En dat is nu meer dan ooit een actuele zaak.’

Je doelt op?
‘De eerste grote pv-hausse in Vlaanderen vond rond 2011 plaats. Er werd in dat jaar voor het eerst meer dan 1 gigawattpiek aan zonnepanelen geïnstalleerd. We zijn nu 14 jaar verder. Vele zijn aan het einde van hun levensfase. En als dat niet zo is, dan geldt voor vele grotere, zakelijke systemen dat vervanging door nieuwere producten om economische redenen interessant kan zijn. Er komt kortom een grote golf van afgedankte zonnepanelen op ons af. Die zien we nu ontstaan. Ook daar moeten betrokken partijen zich van bewust zijn. Daarnaast leven we in een digitale tijd, heel veel communicatie verloopt online. Door deel te nemen aan de InterSolutionTalk laten we zien dat PV CYCLE een club van echte mensen is. Je kunt die gewoon contacteren als je vragen hebt.’

Wat is de stand van zaken op het gebied van inzameling en recycling van zonnepanelen?
‘De verwerking van afgedankte zonnepanelen is ook een economische kans. Momenteel zien we in dat kader nieuwe initiatieven op het gebied van recycling tot leven komen. Zo zijn er diverse start-ups, bijvoorbeeld in België en Duitsland – bedrijven die niets te maken hebben met de traditionele afvalverwerkers en deze markt instappen. Of ze het allemaal gaan redden is de vraag, maar het is een interessante ontwikkeling. Het aanbod van producten maar ook de verwerkingscapaciteit wordt groter. Ik denk dus dat we er goed voorstaan, maar het kan natuurlijk altijd beter.’

En wat betreft hergebruik?
‘Ook op dit gebied zijn steeds meer partijen actief. Die opereren echter niet altijd volgens de wettelijke regels, bijvoorbeeld aantonen dat de zonnepanelen die ze transporteren geen afval betreft, de benodigde handtekening van de vervoerder en het verzorgen van de benodigde testrapporten – onder meer op het gebied van veiligheid. Dan is er feitelijk sprake van een illegale praktijk. Ik krijg met regelmaat telefoontjes met vragen hierover.’

Van wie?
‘Bijvoorbeeld van douaniers die niet bekend zijn met pv-terminologie maar wel hun twijfels hebben bij een zending. Een recent voorbeeld betreft een lading zonnepanelen vanuit Malta via de Antwerpse haven naar Mali, een van de landen die het niet zo nauw neemt met de controle op zonnepanelen die binnenkomen. Die voldeed niet aan de geldende eisen. Dit zien we met regelmaat en dat is zorgelijk.’

Terug naar recycling, in hoeverre ontwikkelt die technologie zich?
‘Daar zit vooruitgang in wat betreft het terugwinnen van materialen. Maar zonnepanelen zijn investeringsproducten. We hebben het dus niet over fast moving elektrische consumentenapparatuur zoals mobiele telefoons, IT-producten en laptops die gemakkelijk uit elkaar te halen zijn.’

Dat geldt niet voor de zonnepanelen van nu…
‘Zonnepanelen zijn ontworpen om tientallen jaren mee te gaan. Zo hoort het ook. We willen dat ze gedurende een lang leven een optimaal rendement bieden, ook omdat ze een cruciaal onderdeel van onze energievoorziening zijn. Dat maakt ze lastig recyclebaar. Ik vraag me af – waar die robuustheid cruciaal is – of het in de toekomst veel anders zal zijn. Er komen natuurlijk innovatieve producten op de markt, maar die zijn duurder en de pv-markt is toch vooral prijsgedreven.’

Zonnepanelen vallen in AEEA-categorie 4, net zoals laptops en mobiele telefoons. Wat zijn de consequenties voor de sector?
‘Hiermee moeten we aan dezelfde eisen voldoen. Denk daarbij aan 65 procent inzameling van producten die de voorbije 3 jaar op de markt kwamen, wat in het geval van zonnepanelen onzin is. Nog zo’n eis is 80 procent hergebruik en recycling. Dat kan technisch gezien helemaal nog niet wat betreft zonnepanelen. Onze sector kan dus niet aan die eisen voldoen. We dragen dus niet bij aan het behalen van deze targets, we zetten daar een rem op. Daar kunnen we niets aan doen. Maar het heeft wel consequenties voor onze sector. Wij betalen een boete wanneer een target niet wordt behaald, waar bijvoorbeeld in Spanje en het Verenigd Koninkrijk – en in het verleden ook in Polen – een specifiek inzameltarget voor zonnepanelen geldt.’

Er is sprake van een weeffout in het beleid?
‘Er was geen enkele politicus of beleidmaker die zag dat zonnepanelen deel uit moeten maken van het energiebeleid. Nogmaals, pv is een investeringsproduct, van groot belang voor onze energievoorziening. Wij pleiten in dat kader al langer voor een uitzonderingspositie van zonnepanelen in de AEEA, hernieuwbare-energietechnologie onderbrengen in een aparte categorie, of liever nog in aparte wetgeving, bijvoorbeeld in lijn met de nieuwe Europese batterijverordening.’

Daar wordt naar geluisterd?
‘We zien de zaak nu enigszins kantelen. De verantwoordelijkheid voor een optimale recycling van zonnepanelen ligt ook bij de politiek en wat dat betreft ontstaat meer bewustzijn. Zonnepanelen onderbrengen in een aparte omvattende verordening is nog steeds een brug te ver. Zonnepanelen een eigen categorie in de AEEA geven, inclusief passende eisen, lijkt echter geen onhaalbare kaart. Denk bij die eisen bijvoorbeeld aan een doelstelling over het vermijden van afvalstoffen, waarbij pv zeer goed scoort door de lange levensduur.’

Voor het volledige programma en meer informatie over InterSolutionSummit, bezoek de website van InterSolution. Lezers van Solar Magazine kunnen hun tickets voor de beurs gratis registreren op de website van InterSolution met de uitnodigingscode 5P031631.

Deel dit artikel:

Nieuwsbrief

Meld u aan voor de nieuwsbrief met het laatste nieuws!
Ja, ik wil de nieuwsbrief ontvangen en heb de privacy policy gelezen.

Laatste Nieuws

Bekijk al het nieuws

Meest gelezen

Producten