Concentrated solar thermal: Suncom Energy trekt van Nederland naar Spanje

Het opwekken van warmte met behulp van zonnecollectoren gebeurt reeds decennialang. Over de hele wereld draaien cst-systemen. De belangrijkste vorm is de parabolische trog, een parabolische spiegel die de zon volgt en het opgevangen zonlicht op een collectorbuis richt en een vloeistof verhit. Het Nederlandse Suncom Energy, dat in 2019 werd opgericht door Henk Arntz, bracht deze technologie een revolutionaire stap verder.

Mijlpaal
Suncom Energy slaagde erin de enorme traditionele spiegels, die doorgaans een breedte van 7 meter hebben, significant te verkleinen terwijl er niet wordt ingeleverd wat betreft de gegenereerde warmte. Met de technologie van het bedrijf – Sunfleet – kan warmte tot een temperatuur van 475 graden Celsius worden opgewekt voor industriële processen. Mei jongstleden noteerde Suncom een mijlpaal met de ingebruikname van een geconcentreerde zonnewarmte-installatie bij kalverhouder Erik Adriaans in het Brabantse Someren. Deze werd geopend door toenmalig minister Mickey Adriaansens.

Brood en bier
‘Dit is ons eerste operationele cst-systeem, en het enige in Nederland tot nu toe’, aldus Arntz. ‘Bij de opening kondigden we bovendien een tweede aan. Dat bouwen we nu in Spanje, voor een bedrijf in de voedingsmiddelensector. Deze sector – bijvoorbeeld producenten van kaas, melk, koffie, brood, bier, chocola of koekjes – is zeer interessant voor ons. Die heeft veruit de grootste vraag naar warmte met temperaturen tot 300 graden Celsius in de Europese industrie. Daar liggen dus grote kansen voor ons; het is een primaire doelgroep.’

Vlucht nemen
Naast het cst-systeem in Spanje zitten nog enkele projecten in de directe pijplijn van Suncom. Die kunnen naar verwachting, als de voorbehouden zijn opgeheven, begin 2025 worden aangekondigd. Ook deze worden gebouwd voor voedingsmiddelenbedrijven in Nederland en Spanje. ‘Het gaat dus goed met Suncom’, benadrukt Arntz. Maar wat betekent dit voor de toekomst van geconcentreerde zonnewarmte in Nederland? Gaat die ook een vlucht nemen en zo ja wanneer?

Opschaling
Arntz: ‘Wij trekken van het zuiden naar het noorden’, vertelt Arntz. In Zuid-Spanje kun je onze installaties al rendabel bouwen en draaien, vanwege de hoeveelheid zon uiteraard. Bij opschaling van onze technologie zal dat ook noordelijker kunnen. Maar net zoals zon en wind in Nederland groot zijn geworden door subsidiëring van de operationele uitgaven (opex), via de Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++), is dat ook nodig voor de grootschalige uitrol van geconcentreerde zonnewarmte.’

Mooie eerste stap
Is de SDE++-categorie voor cst van dit moment voldoende? Arntz noemt die ‘een mooie eerste stap in het rendabel maken van deze systemen’. Bij de realisatie van de installatie in Someren werd daar echter geen gebruik van gemaakt. Die kwam tot stand dankzij een capex-subsidie, financiële steun vanuit de subsidie Hernieuwbare Energietransitie (HER+). Er zal kortom nog aan wat subsidieknoppen moeten worden gedraaid, zo mag worden geconcludeerd, om geconcentreerde zonnewarmte in Nederland op gang te brengen en groot te maken.

Winnen
‘Maar dat neemt niets weg van de enorme potentie van deze technologie’, aldus Arntz. ‘Het is een prachtige manier voor bedrijven om hun processen te verduurzamen, ook als er sprake is van lokale netcongestie. Bovendien winnen wij het wat betreft de businesscase altijd van de e-boiler en de warmtepomp voor temperaturen boven 100 graden Celsius. De kansen zijn dus groot, ook in Nederland, maar het zal nog wel wat jaren duren voordat cst hier echt doorbreekt. Onze scope is echter veel groter dan Nederland. Suncom wil over 10 jaar de grootste speler in geconcentreerde zonnewarmte in Europa zijn.’