In het voorjaar maakte toenmalig minister Jetten bekend in Utrecht een reeks noodmaatregelen te nemen in de strijd tegen het volle stroomnet. Een van de maatregelen die nodig is om het overvolle elektriciteitsnet toegankelijk te houden, is de inzet van tijdelijke stroomgeneratoren.
Wintermaanden
Door het tekort op deze manier met 60 megawatt te verminderen, wordt de leveringszekerheid behouden en de voortgang van de woningbouwambities in de provincie Utrecht behouden. Marktpartijen kunnen per direct hun regelbare opwek gericht aanbieden aan netbeheerders Stedin en TenneT.
Het gaat hierbij om de levering van opzichzelfstaande stroomvoorzieningen, die het elektriciteitsnet laag belasten en op afroep – als dienst – stroom leveren om de energietransitie mogelijk te maken. De extra stroomvoorziening wordt hoofdzakelijk gebruikt op de grootste knelpunten in het stroomnet van Utrecht, tijdens piekmomenten in de wintermaanden. Pieken die veroorzaakt worden door grote energievraag wanneer het langere tijd koud is.
Tussenoplossing
De tijdelijke stroomgeneratoren bieden een doelgerichte tussenoplossing, daar waar het stroomnet overbelast is en niet op korte termijn kan worden verzwaard. Ze draaien hooguit 10 procent van het jaar en bestaan uit modules die elk maximaal 10 megawatt aan stroom produceren. In eerste instantie gaat het om 6 modules, die samen de nodige 60 megawatt aan noodstroom leveren. Stedin en TenneT bepalen samen op welke plaatsen de modules het beste ingezet kunnen worden.
Het gaat erom dat de generatoren worden ingezet achter de knelpunten van TenneT op de assets van Stedin waar nog wel capaciteit is. Die extra benodigde stroom kan de assets van Stedin niet bereiken vanwege de knelpunten van TenneT. Met een stroomgenerator kan dat wel. ‘Deze oplossing is nieuw voor ons en nodig om duurzame woningen en laadpalen te kunnen blijven aansluiten in de regio’, vertelt Warmold ten Zijthoff, regiodirecteur bij Stedin. ‘Dit is echt een stap vooruit in de transitie naar een duurzaam energiesysteem. De CO2-uitstoot van de tijdelijke noodstroomvoorzieningen verdient zichzelf terug doordat het meer elektrische auto’s, woningen met een warmtepomp, laadpalen et cetera mogelijk maakt.’
Steun gemeenten
Naast marktpartijen die de stroomgeneratoren aanbieden, is volgens de netbeheerders maximale steun van Utrechtse gemeenten essentieel om de noodstroom tijdig op de juiste plekken te krijgen. Daarvoor benadert Stedin de komende maanden gericht enkele gemeenten. Het gaat dan om het beschikbaar stellen van grond, ruimtelijke inpassing, het sneller verlenen van vergunningen en het wegnemen van mogelijke stikstofbelemmeringen.
De stroomgeneratoren worden verdeeld over de provincie neergezet en worden gebruikt totdat de netverzwaring gereed is, wat naar verwachting eind 2029 is. Stedin organiseert de grond waarop ze worden geplaatst en verzorgt de benodigde aansluitingen. Zodra ze niet meer nodig zijn in de provincie, kunnen ze worden ingezet in andere gebieden waar het stroomnet overvol is. De generatoren blijven eigendom van de marktpartijen.
Aanbesteding
De aanbesteding – in de vorm van een request for proposal – is nu officieel van start gegaan en staat open op TenderNed onder de naam Flextender Stedin-TenneT.
Het capaciteitstekort van zowel Stedin als TenneT is vertaald in een set voorwaarden waar de marktpartijen aan moeten voldoen. De aanbesteding bestaat uit 2 fases. In de eerste fase selecteren de netbeheerders een aantal partijen, die in de tweede fase een aanbieding mogen doen. In mei 2025 verwachten de netbeheerders een partij te contracteren die regelbaar vermogen volgens de omschreven voorwaarden in de loop van 2026 als dienst kan leveren.
De september 2024-editie van Solar Magazine is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen over de toekomst van de Nederlandse pv-markt, negatieve stroomprijzen, de strijd tegen dwangarbeid en Solar Solutions Kortijk.