Uitbreiding stroomnet Friesland en Noordoostpolder vertraagd

Het NuLelie-programma is een samenvoeging van zo’n 37 projecten waarmee het gehele elektriciteitsnet in Friesland en Noordelijk Flevoland wordt versterkt. De afronding van het programma stond gepland voor 2025/2026, maar netbeheerder Liander is genoodzaakt de opleverdata te verschuiven.

Langere wachttijden
‘Dit betekent dat bedrijven en mogelijk ook woningbouwprojecten in Friesland en de Noordoostpolder moeten rekenen op langere wachttijden voordat zij een nieuwe of zwaardere aansluiting kunnen krijgen’, aldus Liander. ‘De opgelopen vertraging verschilt per deelgebied. De belangrijkste oorzaak van deze vertraging is dat de uitvoering van de werkzaamheden complexer is dan vooraf gedacht.’

De mate van verschuiving varieert per deelproject. 39 procent van de projecten verschuift maximaal 2 jaar, 31 procent maximaal 5 jaar, 27 procent maximaal 8 jaar en 3 procent maximaal 10 jaar.

Onvermijdelijk
NuLelie is het eerste grootschalige uitbreidingsproject waarvoor Liander intensief samenwerkt met een aantal partners. Samen graven zij 1.000 kilometer sleuven, leggen 2.100 kilometer middenspanningskabel aan en vervangen of plaatsen 300 transformatorhuisjes.

‘Ondanks dat we de afgelopen jaren meer hebben geïnvesteerd en meer werk hebben verzet, is vertraging toch onvermijdelijk’, licht de netbeheerder toe. ‘Het gelijktijdig opstarten van meerdere deelprojecten legt een te grote druk op de uitvoeringsorganisatie. Daarnaast is het niet gelukt om het aantal benodigde mensen te vinden, omdat er een tekort is aan specialisten voor de specifieke werkzaamheden op elektriciteitsstations.’

Omvang groter
Ook de omvang van het werk is volgens Liander groter dan voorzien. Dit komt doordat de vraag naar elektriciteit veel groter is dan waar aanvankelijk rekening mee is gehouden. ‘We zien een verdubbeling in de groei van warmtepompen, zonnepanelen en laadpalen. Daarnaast houden we rekening met de grote maatschappelijke opgave voor nieuwbouwwoningen.’

Het aantal projecten dat nodig is om het Friese stroomnet toekomstbestendig te maken, is volgens Liander uiteindelijk meer dan verdubbeld: van 37 naar 80. Het gevolg van deze snelle groei is dat sommige stations nu al aan hun maximale capaciteit zitten. Om uitval van het elektriciteitsnet te voorkomen, heeft Liander daarom op 27 stations in Friesland congestie moeten afkondigen, aanvullend op de stations waar nu al congestie is.

Sommige elektriciteitsnetten worden op termijn te zwaar belast door de toenemende vraag naar en het aanbod van elektriciteit. Deze netten krijgen voorrang bij de planning van de uitbreidingen om stroomuitval te voorkomen en de veiligheid en betrouwbaarheid van het elektriciteitsnet te waarborgen. Sommige projecten worden hierdoor naar achteren geschoven ten gunste van andere projecten.

Impact beperken
De afgelopen periode heeft Liander onderzocht op welke manier de impact voor klanten zoveel mogelijk beperkt kan worden. Ondernemers in Friesland en de Noordoostpolder die op het punt staan een investering te doen, worden geadviseerd contact op te nemen met de netbeheerder.  

Joep Weerts, directeur Grootverbruik bij Liander: ‘Dit is een heel harde boodschap voor onze klanten en de regio, dat realiseren we ons heel goed. Al met al moeten wij concluderen dat we de planning tot onze spijt te optimistisch hebben ingeschat. In plaats van ons te richten op mogelijke oplossingen om de klantimpact te beperken, hadden we dit eerder moeten bespreken met de betrokken partijen. We gaan in gesprek met onze individuele klanten en gemeenten om te kijken of en hoe wij kunnen helpen bij een oplossing, bijvoorbeeld door in te zetten op flexibel vermogen. Daarnaast gaan we in gesprek met onze samenwerkingspartners om de huidige aannemerscapaciteit maximaal op te schalen, om waar mogelijk te versnellen. We gaan bovendien technisch personeel versneld opleiden. Dit alles is maatwerk en vergt tijd. Helaas kunnen we waarschijnlijk niet iedereen helpen.’