‘Soms de zonnepanelen uit is het nieuwe normaal en wel zo sociaal’

Solar Magazine diept in een serie artikelen diverse aspecten van de kwaliteit van zonne-energiesystemen uit. Deze keer spreken we met Dennis van der Meij, eigenaar van Solar-Engineering.

Wie kwaliteit en zonnepanelen zegt, zegt tegenwoordig Dennis van der Meij.
‘Er zijn meer mensen in de sector die een voorvechter zijn van kwaliteit. Dat hoeft echter niet altijd over de installatiekwaliteit te gaan en ook niet over de installatie zelf – garanties, veiligheid, losse producten en hun samenspel. Ook over functionaliteit valt veel te vertellen, bijvoorbeeld aangaande teruglevering aan het stroomnet.’

Waar doel je exact op?
‘Pv-omvormers vallen steeds vaker uit – en de productie van zonnestroom dus ook – als gevolg van overspanning op het lokale net. Dat is uiteraard afhankelijk van hoeveel zonnepanelen er al in de straat of buurt zijn geplaatst en wat het stroomnet daar aankan. Daar moet je rekening mee houden, als installateur en als consument.’

Overspanning komt steeds vaker voor.
‘Vorige week zondag, toen de zon volop scheen en iedereen buiten zat, was het aanbod van elektriciteit enorm en het verbruik minimaal. Alle elektrische auto’s hadden bijvoorbeeld de zonnige dag daarvoor al op negatieve prijzen staan opladen. We konden die stroom niet eens meer kwijt in de export naar andere landen. Hierdoor riep hoogspanningsnetbeheerder TenneT, extreem vroeg in het jaar, op tot het afregelen op basis van noodvermogen; tussen 14.00 en 16.00 uur. In het geval van afregelend noodvermogen is sprake van een overschot in het elektriciteitsnet. Een bedrijf kan worden gevraagd tijdelijk minder energie op te wekken. Andere mogelijkheid is het verbruik van energie te vergroten. Dat kan door energie op te slaan in batterijen, maar je kunt ook denken aan het vrieshuis dat de temperatuur een paar graden extra onder 0 laat zakken. Op diverse lokale netten liep de spanning niet verrassend zover op dat vele pv-installaties “gelukkig” ook automatisch afschakelden. Met de massale uitrol van zonnepanelen zal dat deze zomer nog heel vaak gebeuren.’

Wat kan de installateur en gebruiker daaraan doen?
‘Een optie is het reduceren van het vermogen van je omvormer op het moment dat de spanning naar de 253 volt oploopt. Je gaat dan minder terugleveren maar laat de omvormer niet helemaal afschakelen.’

Verbruik je zonne-energie als de zon flink schijnt?
‘Ook dat kan helpen. Leg je elektrische auto aan de stekker, laad je thuisbatterij, verwarm je boiler, zet je vaatwasser en wasmachine aan – hoewel die huishoudelijke apparaten veel minder stroom verbruiken dan de zonnepanelen opwekken als de zon schijnt. Zo kun je het oplopen van spanning verminderen en blijft je omvormer wellicht langer aan, maar ga geen energie verspillen. En wat betreft het plaatsen van een nieuwe zonnepaneelinstallatie, hou rekening met de beperkingen van het elektriciteitsnet.’

Hoe dan?
‘Gebruik een aanstuurbare omvormer. Denk ook aan het overdimensioneren van een pv-systeem, waardoor de omvormer de piekproductie van de zonnepanelen aftopt, en de oriëntatie van je zonnepanelen. Leg die aan beide kanten van een schuin dak, zodat de opwek evenrediger wordt verdeeld over de dag en je spanningspieken vermijdt. Dat betekent wel wat minder opbrengst aan zonnestroom midden op de dag. Is dat erg? Ik denk het niet. Je zonnepanelen renderen toch wel.’

Iedereen wil zoveel mogelijk stroom uit zijn zonnepanelen halen.
‘En in Nederland kun je die als consument met een kleinverbruikaansluiting in het net injecteren om die vervolgens weg te strepen tegen je jaarlijkse verbruik middels de salderingsregeling. Ondertussen is er echter wel steeds vaker sprake van negatieve elektriciteitsprijzen. Die worden links- of rechtsom gesocialiseerd – iedereen betaalt mee, ook de mensen die geen zonnepanelen hebben. En dat geldt tevens voor de enorme kosten voor netverzwaring.’

Je bent niet alleen op de wereld?
‘Exact. Even geen of minder zonnestroom produceren met je pv-systeem is het nieuwe normaal. Het is bovendien sociaal. We moeten de energietransitie met zijn allen realiseren, kleine en grote installaties, en wel op een betaalbare en eerlijke manier. Als zonnepaneelbezitter bijdragen aan het vermijden en verminderen van congestie- en spanningsproblemen is dus niet meer dan logisch. Het is ook onvermijdelijk dat dit – zoals in vele andere landen – steeds meer gereguleerd wordt, en ook dat is niet erg.’