Het Dilemma | Congestiemanagement met mobiele batterijen - Te duur of niet te duur?

Hoe is deze pilot ontstaan?
Ton van Cuijk, portefeuilleregisseur flexibiliteit bij Enexis: ‘Wij zijn doorlopend in gesprek over waar we tegenaan lopen als netbeheerder en verkennen daarvoor met elkaar nieuwe oplossingen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld over de uitvoering van congestiemanagement. Wij stappen daarvoor met regelmaat op bedrijven af met de vraag of ze flex willen leveren. Vaak blijkt echter dat ze onbekend zijn met dit fenomeen, andere prioriteiten hebben en zich liever concentreren op hun corebusiness, of dat ze er technisch niet klaar voor zijn. Het is dus nog absoluut geen gemeengoed. Wij zien dit vooralsnog als een grote uitdaging.’

Is het plaatsen van een mobiele batterij de oplossing?
‘Het is een van de manieren waarop we toch congestiemanagement kunnen implementeren, zodat we lokaal pieken in het stroomnet kunnen wegnemen. Het voordeel van mobiele flexibiliteit is dat deze geplaatst kan worden waar en wanneer overbelasting van het elektriciteitsnet dreigt. Wij weten in welke netdelen zich problemen kunnen voordoen en zijn in die gebieden met partijen in gesprek gegaan die een aansluiting hebben die groot genoeg is voor deze toepassing en de ruimte hebben om batterijen te plaatsen. Zo kwamen we uit bij De Efteling. Die stond open voor dit experiment, vanuit het belang van het aanpakken van netproblematiek en ook om te leren. De Efteling gaat in de toekomst eigen batterijen plaatsen.’

Netbeheerders mogen geen batterijen exploiteren…
Bregje Vos, innovatiemanager bij Enexis: ‘Dat doen we dan ook niet. Dat is bijvoorbeeld aan partijen zoals Skoon, de partij waarmee we voor deze pilot een flexcontract hebben gesloten voor het congestieregelvermogen. Het zijn in totaal 5 batterijcontainers geworden met een gezamenlijke capaciteit van 2,5 megawattuur en 1 megawatt aan vermogen. Die laden ’s nachts op en leveren stroom op de momenten dat de vraag naar stroom op het elektriciteitsnet piekt. Zo voorkomen we overbelasting van het stroomnet.’

Een doel van deze pilot is onderzoeken of deze toepassing mag, of die binnen de regels van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) past.
‘Dat is dus het geval, tot op heden zijn er geen barrières op dat vlak. Maar er moet natuurlijk wel goed worden onderzocht wat kan en niet kan. Het is zaak dat het allemaal exact binnen de regels past, bijvoorbeeld wat betreft de contractuele invulling, zeker wanneer we gaan opschalen en een landelijke tender doen.’

In het Financieel Dagblad noemde Enexis mobiele batterijen een dure oplossing – alleen deze pilot van 3 maanden kost jullie al 200.000 euro. Is dit wel financieel haalbaar?
Van Cuijk: ‘Alles is relatief. Het is bijvoorbeeld duurder dan flex inkopen bij bedrijven via GOPACS. Maar we zitten wel met een groot congestieprobleem. Netverzwaring kost tijd en bedrijven die nu niet kunnen uitbreiden of verduurzamen omdat ze geen aansluiting kunnen krijgen of die kunnen verzwaren, kost de samenleving ook heel veel geld. We willen er bovendien alles aan doen om te voorkomen dat de stroom een keer uitvalt door overbelasting. Wat zijn acceptabele maatschappelijke kosten om stroomzekerheid te kunnen garanderen? Het is goed dat hierover gediscussieerd wordt. Maar er zijn ook al heldere kaders; de ACM geeft duidelijk aan wat de financiële grens is voor het toepassen van congestiemanagement. Wij moeten daarbinnen blijven.’

Deze pilot is de aanzet voor grootschalige uitrol?
‘Ik denk het wel, ben daar best positief over. Congestiemanagement kan op vele manieren, we hebben gezien dat ook deze batterijtoepassing van grote waarde kan zijn. Ik zie het als een noodoplossing die niet in onze gereedschapskist mag ontbreken om ongewenste pieken in het net te voorkomen. En wanneer we schaalgrootte creëren, zal deze tool goedkoper worden. Bij opschaling kunnen die batterijen ook worden ingezet voor de handel in stroom en het leveren van balanceringsdiensten wanneer de batterijen niet worden gebruikt voor het ontlasten van het net. Op dit moment zijn we echter nog bezig met de evaluatie van deze pilot. Die ronden we de komende maanden af. Dit jaar nog zullen we de propositie verder vormgeven, daarna zal de voorzichtige uitrol starten.’