‘Burgers vinden verticale zonnepanelen op landbouwgrond het minst storend’

Bij agri-pv wordt de opwek van zonne-energie gecombineerd met landbouw. Omdat de implementatie van agri-pv impact heeft op de kwaliteit van het landschap – waarover lokale bewoners en andere gebruikers van het landschap zich zorgen maken – heeft Wageningen University & Research de effecten van agri-pv onderzocht.

Afname
Deze studie heeft de effecten van 2 soorten agri-pv-systemen op de landschapskwaliteit onderzocht en ook bekeken hoe mensen de installaties waarnemen. Inwoners van Culemborg en Wadenoijen hebben hiertoe een enquête ingevuld om hun landschapsbeleving vóór en ná de aanleg van agri-pv-systemen te vergelijken.

‘De resultaten wijzen op een afname van de belevingswaarde na de implementatie van agrivoltaïsche systemen, terwijl de toekomstwaarde een lichte toename laat zien’, concluderen de onderzoekers. ‘De gebruikswaarde – de derde dimensie van landschapskwaliteit – neemt toe voor het agrivoltaïsche systeem met tussenruimte (red. met verticaal geplaatste zonnepanelen) en neemt af voor het bovengrondse systeem (red. met zonnepanelen boven de gewassen).’

Boeren
Hoewel de inwoners de betrokkenheid van boeren bij de energietransitie en het multifunctionele karakter van agri-pv-systemen ondersteunen, hebben ze in het onderzoek hun bezorgdheid geuit over de impact op wilde dieren en de afname van de aantrekkelijkheid van de landschappen.

‘Terwijl landschapsgebruikers op zijn minst het potentieel van agri-pv erkennen om de landschapskwaliteit te verbeteren in termen van functionaliteit (gebruikswaarde) en robuustheid (toekomstwaarde), koppelen ze agri-pv-systemen aan een verminderde belevingswaarde’, concluderen de onderzoekers. ‘Om deze kritieke afweging te maken, moeten besluitvormers daarom rekening houden met factoren als “aantrekkelijkheid”, “visueel voorkomen” en “gezondheid en welzijn”.

Verder onderzoek
De wetenschappers pleiten voor verder onderzoek om tot ontwerprichtlijnen te komen voor de implementatie van agri-pv in verschillende landschapstypen, met bijzondere aandacht voor belevingswaarde.

De onderzoekers concluderen namelijk dat agri-pv een potentiële oplossing is voor de uitdagingen bij het toewijzen van land voor zonne-energiedoeleinden, maar dat de belevingswaarde van landschappen extra aandacht verdient. ‘Dit is vooral belangrijk in dichtbevolkte landen waar de inzet van nieuwe agri-pv-systemen niet onopgemerkt blijft. De behoefte aan meer aandacht voor landschapsbeleving bij de ontwikkeling van agri-pv-systemen wordt verder vergroot door steeds grotere toepassingen en de snelle groei van agrivoltaics.’