De kosten van gebrek aan opslag

In 2030 zou dat 85 procent moeten zijn. Van nature zijn wind en zon systematisch variabel in de tijd, en het weer zorgt voor extra fluctuaties. Dat betekent dat het grootste deel van de energieopbrengst uit deze bronnen in een beperkte tijd wordt geleverd. Op andere momenten is er dus juist relatief weinig of geen productie.

Voorbode
Tot begin 2023 waren de productiepieken in Nederland nog relatief goed te controleren door gas en andere centrales af te schakelen en interconnectie te benutten. Later kwamen er grotere productiepieken waardoor het afschakelen van fossiel niet meer genoeg was en afschakeling van zon en wind meer noodzakelijk werd. De APX-groothandelsprijzen laten dan ook een groeiend aantal uren met een lage stroomprijs zien, rond of beneden 0. Dit is een voorbode van wat komen gaat als we onze zelfopgewekte elektriciteit niet voldoende weten te benutten – meer curtailment, de stroom die wel geleverd wordt tijdens hoge productie-uren levert 0 inkomsten op en de prijs van elektriciteit in de uren dat er geen groen overschot is, moet omhoog om de kosten te dekken.

Overschot
In 2050 zal niet alleen elektriciteit, maar al ons energiegebruik hoofdzakelijk uit groene bronnen moeten komen. Of er is dan te weinig instantane productie (hoge prijs), of (veel) te veel als de zon schijnt en/of wind waait (lage prijs). Daar zal niet veel tussenin zitten. Het overschot zal dus moeten worden opgeslagen – alleen zo kom je immers gemiddeld op de gewenste productie uit met piekende variabele bronnen. Het economisch gebruik van die opgewekte groene elektriciteit wordt essentieel voor de rentabiliteit van investeringen in zon, wind en elektrificatie. 

Lees de volledige column van Fokko Mulder (TU Delft) hier in de december 2023-editie van Storage Magazine.