Never waste a good crisis: Nederlandse en Vlaamse zonne-energiemarkt op zoek naar nieuwe groei

Er is echter geen tijd om bij de pakken neer te zitten, want die luxe kunnen Nederland en Vlaanderen zich simpelweg niet veroorloven in de race tegen de klok om hun klimaatdoelen te halen. Onder het motto ‘never waste a good crisis’ zullen zonne-energiebedrijven in 2024 op zoek moeten naar nieuwe groei.

Negatieve berichten
Nederland en Vlaanderen bevinden zich in de absolute voorhoede qua geïnstalleerd zonnepaneelvermogen. Met een geïnstalleerd vermogen van 1,1 kilowattpiek per hoofd van de bevolking per eind 2022 is Nederland zelfs de wereldwijde nummer 2. In 2018 behoorde Nederland voor het eerst tot de grootste afzetmarkten van Europa. Samen met Duitsland was Nederland het enige land waar meer dan 1 gigawattpiek aan zonnepanelen werd geïnstalleerd. Sindsdien volgde record op record, met als absoluut hoogtepunt het kalenderjaar 2022 waarin 4,8 gigawattpiek zonnepanelen werd geïnstalleerd. Consumenten waren dat jaar dan ook in alle staten door de hoge gas- en stroomprijzen en de zonne-energiemarkt kookte letterlijk over. In de eerste helft van 2023 leek een nieuw recordjaar in de maak, maar door een stroom van negatieve berichten over de oplopende terugverdientijd stortten de consumentenverkopen voor het eerst in jaren in. Nederlandse consumenten maken zich daarbij druk over het afbouwen van de salderingsregeling en energiebedrijven die vaste terugleveringskosten invoeren voor zonnepaneeleigenaren.

In Vlaanderen is een soortgelijke ontwikkeling zichtbaar. In de eerste 3 kwartalen van 2023 installeerden ruim 100.000 Vlaamse consumenten zonnepanelen, bijna een verdubbeling ten opzichte van een jaar eerder. Door de dalende stroomprijzen liepen in het najaar van 2023 ook in Vlaanderen de terugverdientijden echter op. De traditionele eindejaarsrush – ditmaal doordat Vlaanderen in 2024 helemaal geen subsidie meer toekent aan nieuwe zonnepaneelinstallaties – verbloemt daarbij de teruglopende vraag.

Goede investering
Waar de wachttijden voor consumenten in zowel Nederland als Vlaanderen op het hoogtepunt van de energiecrisis opliepen naar 6 maanden tot 1 jaar – en sommige bedrijven zelfs helemaal geen levertijd meer afgaven – kunnen zonnepaneelinstallateurs inmiddels binnen een of meerdere weken zonnepanelen installeren. De belangrijkste reden van de wachttijden was capaciteitsgebrek, met name vanwege het tekort aan vakmensen. Ondanks dat de personeelsproblematiek door de dalende verkopen nu tijdelijk naar de achtergrond is verdwenen, is het personeelstekort op de lange termijn nog altijd een van de grootste uitdagingen voor de zonne-energiesector.

Voor installateurs is het belangrijk om met het oog op de toekomstige vraag de schaarse vakkrachten aan boord te houden. Het herstellen van de vraag is daarvoor logischerwijs wel noodzaak. In 2024 is het voor installateurs daarom noodzaak om weer bij consumenten aan de keukentafel te komen om de toegevoegde waarde van zonnepanelen voor het voetlicht te brengen. Verkoopargumenten zijn immers ruim voorhanden. Zo waren zonnepanelen nog nooit zó goedkoop en zijn de stroomprijzen nog altijd tientallen procenten hoger dan voor de Russische inval in Oekraïne. Met een terugverdientijd van 7 tot 8 jaar zijn zonnepanelen dus nog steeds een goede investering. Met de wetenschap dat het kabinet toegezegd heeft om ook bij de afbouw van de salderingsregeling die redelijke terugverdientijd te garanderen, zullen zonnepanelen een goede investering blijven.

Lees het volledige artikel hieronder in de Solar Magazine Marktgids Zonne-energie 2024.