‘Niet overdramatiseren als afbouw salderingsregeling pas in 2026 begint’

Een van de belangrijkste politieke dossiers voor de zonne-energiesector is nog altijd de salderingsregeling. Solar Magazine maakt een rondje langs de velden en spreekt met diverse energiewoordvoerders van de verschillende Kamerfracties.

De salderingsregeling staat inmiddels al voor de derde keer op het 'verkiezingsmenu' van de Tweede Kamer. De eerste keer – in 2017 – leefde in de zonne-energiesector nog het idee dat vooral niet de PVV van Geert Wilders de grootste partij moest worden, omdat die als enige tegen een motie stemde om de salderingsregeling te behouden. Onder het kabinet Rutte III begon echter het politiek draagvlak voor de salderingsregeling af te brokkelen. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 pleitte de VVD er als grootste politieke partij voor om de salderingsregeling vanaf 2023 stapsgewijs af te bouwen. De lange formatie van het kabinet Rutte IV maakte die datum echter onhaalbaar.

Verder weg dan ooit
Afgelopen februari vond eindelijk de stemming in de Tweede Kamer plaats over het wetsvoorstel dat voorziet in de afbouw van het salderen. Naast regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie stemden Forum voor Democratie, SGP, Volt, Fractie Gündogan en Fractie Den Haan vóór het wetsvoorstel. Naast het wetsvoorstel werden 10 moties en 6 amendementen aangenomen met aanvullende wensen en eisen van de Tweede Kamerleden.

Waar iedereen verwachtte dat inmiddels demissionair minister Jetten de wet nog voor de Provinciale Statenverkiezingen door de Eerste Kamer zou loodsen, gebeurde dat niet. Het gevolg is dat een meerderheid in de Eerste Kamer verder weg lijkt dan ooit, doordat de BoerBurgerBeweging (BBB) een recordaantal zetels haalde en ook de combinatie PvdA-GroenLinks terrein won. Die laatste 2 partijen willen garanties dat zonnepanelen voldoende aantrekkelijk blijven voor burgers met een huurwoning.

Politieke aardverschuiving
Een peiling van I&O Research van half augustus wijst erop dat 4 partijen die in de Tweede Kamer tegen de afbouw van het salderen stemden – de combinatie PvdA-GroenLinks, Pieter Omtzigts nieuwe partij Nieuw Sociaal Contract (NSC), de BoerBurgerBeweging (BBB) en Geert Wilders PVV – in de nieuwe Tweede Kamer straks samen goed zijn voor een meerderheid van 85 zetels.

Er lijkt daarmee een politieke aardverschuiving te gaan plaatsvinden die mogelijk ook gevolgen heeft voor de toekomst van de salderingsregeling. Want afhankelijk van welke partijen zitting nemen in het nieuwe kabinet, bestaat de kans dat de nieuwe minister die het salderingsdossier in zijn portefeuille krijgt het wetsvoorstel intrekt dat in de afbouw voorziet.

Verkiezingsprogramma
In tegenstelling tot bij andere verkiezingen wil of kan nog niet iedere partij zich uitspreken over of de vraag of zij hun standpunt over de afbouw van de salderingsregeling in stand zullen houden, dan wel zullen wijzigen. Zo laten de PvdA en GroenLinks weten dat Kamerleden Joris Thijssen en Suzanne Kröger die vraag niet kunnen beantwoorden, omdat momenteel de laatste hand wordt gelegd aan het verkiezingsprogramma (red. bij het ter perse gaan van de september-editie van Solar Magazine moest het concept-verkiezingsprogramma van GroenLinks-PvdA nog gepresenteerd worden). En dat geldt voor meer partijen, omdat de meeste van hen pas eind september hun (concept-)verkiezingsprogramma presenteren.

ChristenUnie: eerlijke verdeling kosten nodig
Pieter Grinwis van regeringspartij ChristenUnie zou verder uitstel van de afbouw van het salderen in ieder geval betreuren. ‘De salderingsregeling is een mooie en noodzakelijke maatregel geweest om de verduurzaming van Nederland een boost te geven, maar is in de kern geen eerlijke regeling. In de praktijk kunnen hogere inkomens zich zonnepanelen veroorloven, terwijl de lagere inkomens mede bijdragen aan de kosten van de regeling, zowel via de schatkist als via de energieleveranciers die extra kosten moeten maken.’

Grinwis benadrukt dat in het huidige wetsvoorstel voldoende ruimte wordt gegeven aan eigenaren van zonnepanelen om zich aan te passen op afbouw. ‘Tegelijkertijd moeten we niet overdramatiseren als niet in 2025, maar in 2026 met de afbouw wordt begonnen.’

Dat energieleverancier Vandebron heeft besloten vaste terugleveringskosten in te voeren voor klanten met zonnepanelen die zonne-energie terugleveren – wat samen lijkt te hangen met het uitblijven van de afbouw van het salderen – stelt Grinwis begrijpelijk te vinden. ‘Maar ik betwijfel of het de juiste beslissing is. Het wettelijk geborgde afbouwpad van de salderingsregeling is denk ik een betere weg om de komende jaren tot een eerlijkere verdeling van de kosten te komen.’

Lees het volledige artikel hieronder in de september 2023-editie van Solar Magazine.