SolarPower Europe vraagt EU om curtailment van zonnepanelen te beperken

Het zogenaamde curtailen, in de volksmond ook wel aftoppen genoemd, houdt in dat tijdens pieken op het stroomnet de teruglevercapaciteit van zonnepanelen maar bijvoorbeeld ook windmolens iets wordt teruggeschroefd.

Overvloed
In een gezamenlijke brief aan de Europese Commissie schrijven de organisaties dat Europa het tijdperk van de overvloed aan zonne-energie binnengaat. In hun gezamenlijke brief uitten de Europese brancheorganisaties naast curtailment een ander belangrijk punt van zorg: het toenemende aantal uren met negatieve stroomprijzen.

‘Door de toegenomen inperking van zonne-energie (red. curtailment) lopen we het risico dat we in de zomermaanden zonne-energie blijven verspillen’, schrijven de organisaties. ‘In het voorjaar van 2023 kwamen er al berichten over EU-landen – met name Polen en Tsjechië – die hun zonnestroomcentrales stillegden vanwege een onverwacht lagere vraag. In deze omstandigheden hebben de huidige netbeheerplannen ervoor gekozen om zonne-energie als eerste generatie uit te schakelen, omdat zonne-energie een flexibele, eenvoudig te beheren opwekking is. Beide landen zijn sterk afhankelijk van steenkool, een inflexibele en niet-duurzame bron.’

Negatieve stroomprijzen
Ten tweede wijzen de organisaties erop dat de onaangepaste volatiliteit van energieprijzen en te frequente negatieve stroomprijzen investeringen in nieuwe zonnepaneelinstallaties in gevaar brengen. ‘Een grotere volatiliteit van de prijzen, vandaag de dag geïllustreerd door prijspieken of negatieve prijzen, zal het nieuwe normaal zijn’, schrijven ze in hun brief. ‘Het zullen krachtige signalen zijn voor aanpassingen om meer flexibiliteit op het stroomnet te stimuleren. Het betekent ook een grotere onzekerheid over de inkomsten, of zelfs inkomstenverlies, waardoor de broodnodige investeringen in hernieuwbare energiebronnen worden afgeremd.’

Actie ondernemen
De brancheorganisaties vragen eurocommissaris Simson om op meerdere punten actie te ondernemen. Ten eerste door de beschikbaarheid van het stroomnet te verbeteren door samen met de industrie scenario's voor netuitbreidingen en andere anticiperende investeringen uit te werken.

Ten tweede door de vergunningverlening en de bouw van nationale en grensoverschrijdende netwerkinfrastructuur te versnellen en de netbeheerders te betrekken bij hun digitaliseringstraject. ‘Het verlenen van vergunningen voor grootschalige netwerkinfrastructuur kan tot 7 jaar duren, en 10 jaar voor grensoverschrijdende projecten’, schrijven ze. ‘Dit kan worden teruggebracht door het vergunningsproces vlotter te laten verlopen en prioriteit te geven aan strategische projecten.’

Flexibele bronnen
Verder wordt Simson gevraagd op grote schaal flexibele bronnen te bevorderen; aan de vraagzijde en de opwekkingszijde.

‘We hebben meer opslagcapaciteit op het net nodig; batterij- en warmteopslag’, is te lezen in de brief. ‘Maar we hebben ook meer flexibiliteit aan de vraagzijde nodig. Laten we niet vergeten dat landen met kernenergie ook flexibiliteit aan de vraagzijde nodig hadden om het gebrek aan flexibiliteit van de nucleaire productie te compenseren, door het stimuleren van elektriciteitsverbruik 's nachts via tarieven voor het tijdstip van gebruik.’

Fossiele producenten
Tot slot vragen de brancheverenigingen de Europese Commissie om ervoor te zorgen dat de volatiele energieprijzen geen negatieve invloed hebben op investeringen in zon-pv. ‘Die investeringen hebben stabiliteit en zichtbaarheid op lange termijn nodig’, schrijven de organisaties. ‘Daarom is het noodzakelijk dat Contracts for Difference nog steeds een stabiele vergoeding bieden, zelfs wanneer negatieve prijssignalen toenemen. Er moeten ook maatregelen worden genomen om de inperking van hernieuwbare energiebronnen tot een aanvaardbaar niveau te beperken. Het is belangrijk dat commerciële zonne-energieactiva hogere marktinkomsten kunnen verwerven ter compensatie van langere periodes van negatieve prijzen.’

Tegelijkertijd moeten de kosten van negatieve prijzen volgens de brancheorganisaties worden gedeeld door alle producenten. ‘Inclusief fossiele producenten, die bijdragen aan het creëren van de beperking om de juiste economische signalen voor opwekkingsgedrag op het stroomnet te waarborgen.’