Gemeenten onvoldoende op hoogte van protocol voor incidenten met zonnepanelen: ‘Extra onderzoek nodig’

‘De toepassing neemt toe, maar door het vergroten van de bekendheid is nog veel verbetering te behalen’, aldus Elias van Hees van het Verbond van Verzekeraars.

Praktijkervaring
Het Verbond van Verzekeraars, de Vereniging voor Onderzoek en Advies Milieugevaarlijke stoffen (VOAM) en Stichting Salvage stelden vorig jaar samen het onderzoeksprotocol ‘zonnepaneel incidenten’ op. Sinds 1 september vorig jaar werken experts, de brandweer, de coördinatoren van Stichting Salvage, maar ook verzekeraars volgens de regels van het protocol. Doel van het protocol is dat alle betrokken partijen weten wie wat moet doen na een incident waarbij zonnepanelendeeltjes zijn vrijgekomen.

Toch lijken de recente branden in Etten-Leur bij Axell Logistics en in Sint-Oedenrode bij een varkenshouder te laten zien dat niet iedereen weet wat te doen. Zo schreeuwde de burgemeester van Etten-Leur moord en brand toen weilanden bezaaid raakten met resten van 5.000 zonnepanelen die samen met het gebouw in vlammen opgingen en kilometers ver verspreid werden. Hij bestempelde zonnepanelen daarbij zelfs als het nieuwe asbest (red. zie kader).

‘Er is praktijkervaring met het protocol nodig om te toetsen of het goed werkt’, stelt Van Dijk. ‘Het is ons niet duidelijk of bij de recente branden het protocol daadwerkelijk is toegepast. Kennelijk kost het toch enige tijd voordat alle partijen op de hoogte zijn. Het protocol gaat overigens voornamelijk over het onderzoek. De exacte rollen zullen onderling moeten worden bepaald door alle stakeholders.’

‘Het protocol is nog te onbekend’
‘Het protocol werd bij de presentatie afgelopen september zeer enthousiast ontvangen’, stelt Robbert van Dijk, bestuurssecretaris bij Vereniging voor Onderzoek en Advies Milieugevaarlijke stoffen (VOAM). ‘Maar helaas zijn er tot nu toe slechts 10 Deskundig Inventariseerder Zonnepaneel Incidenten (DIZI) opgeleid bij 5 VOAM-bedrijven. We kunnen stellen dat er nog – te – weinig gebruik wordt gemaakt van het protocol en dat het protocol nog te onbekend is. Hier wordt overigens wel aan gewerkt door Stichting Salvage.’

Dat beeld wordt ook bevestigd door het Verbond van Verzekeraars dat van goede ervaringen met het protocol spreekt, maar ook constateert dat het nog niet in heel Nederland gebruikt wordt. ‘Dat komt doordat het nog niet overal bekend is. Dat moet beter en daar werken we dus ook aan. Alle relevante partijen – van de brandweer tot gemeenten, omgevingsdiensten en de bevolkingszorg – moeten het protocol straks kennen. Stichting Salvage, die als eerste ter plekke is om te helpen bij schade, heeft een belangrijke taak bij het vergroten van de bekendheid. Salvage krijgt veel vragen van omgevingsdiensten en gemeenten hoe te handelen bij een brand. Dat is een natuurlijk moment om de betrokken partijen over het protocol te informeren.’

Salvagecoördinatoren
Alle Salvage-coördinatoren zijn inmiddels geïnformeerd over het protocol, zodat zij weten hoe te handelen na een brand waarbij zonnepaneeldeeltjes vrijkomen. ‘Daarbij is aangegeven dat in het protocol de standaardwerkwijze staat omschreven die door de gezamenlijke verzekeraars in Nederland wordt onderschreven’, stelt Van Hees. ‘Salvage gaat vanaf deze maand de cursus DIZI aan Salvage-coördinatoren aanbieden. In de cursus worden de achtergronden, de systematiek en een uitleg vanuit Salvage behandeld. Er is ruimte voor 80 deelnemers en Salvage verwacht dat het protocol in ieder geval voor haar coördinatoren nog meer de standaard zal worden en vaker gebruikt gaat worden.’

‘Voor 2024 zullen nog eens 60 Salvage-coördinatoren opgeleid worden’, vult Van Dijk aan. ‘De verwachting is verder dat het aantal DIZI’s dit jaar flink zal groeien. Het protocol en de bijbehorende training worden de komende maanden namelijk ook gepromoot binnen de asbestinventarisatiebranche. Dat is nodig, want gezien het geringe aantal opgeleide DIZI’s is er kennelijk nog onvoldoende duidelijkheid over het bestaan van het protocol en de mogelijkheid om hiervoor een korte, praktische training te volgen. Ook in dit kader moet het protocol zeker meer bekendheid krijgen en dat is duidelijk een punt waaraan de komende tijd gewerkt moet worden.’

Lees het volledige artikel hieronder in de mei 2023-editie van Solar Magazine.