Pv-productie in België: ‘Vechten tegen Chinese bierkaai; steun overheid heel erg welkom’

Meer steun van onze overheden is wenselijk’, aldus Fred Conrads (Evocells).

Taboe
De Europese afhankelijkheid van Russische fossiele brandstoffen is enorm en onwenselijk. Dat besef is breed ingedaald na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne. Europa wil controle over de eigen energievoorziening en de toekomst is duurzaam. In het REPowerEU-plan worden daarom de ambities op het gebied van renewables in de energiemix verhoogd: 45 procent in 2030. Daarmee wordt onder andere een kader gecreëerd voor het aanscherpen van de EU Solar Energy Strategy – 600 gigawatt aan geïnstalleerd omvormervermogen aan het einde van dit decennium.

Ook bij het versnellen van de energietransitie is er echter sprake van afhankelijkheid. Producten zoals batterijen en zonnepanelen komen grotendeels uit China en de politieke verhoudingen met dat land komen steeds meer op scherp te staan. Europa wil daarom de productie naar zich toe trekken. 40 procent van de binnenlandse vraag moet in 2030 binnen de grenzen van de Europese Unie (EU) worden gemaakt. Vanuit dat doel presenteerde de Europese Commissie recentelijk de Net-Zero Industry Act. Het voeren van een industriepolitiek is niet langer taboe voor de EU, ook niet voor de lidstaten. Wat betekent dat voor de toekomst van zonnepaneelfabrikanten in België?

Wederopstanding
Soltech startte al in 1989 met de productie van zonnepanelen. Daarmee behoorde het tot de Europese pioniers in pv. Het bedrijf ontkwam echter niet aan de ineenstorting van de Europese zonne-energie-industrie toen China de markt overnam. In 2013 werd de stekker uit de productie getrokken en ging het verder als ontwikkelaar van hoogwaardige zonnepanelen op maat, met name voor geïntegreerde toepassingen. In 2021 viel ook het doek voor deze activiteiten. Met het instappen van Bas van de Kreeke, samen met nog 5 investeerders, beleeft het bedrijf echter een wederopstanding. Wat trok hem naar Soltech en hoe hoog ligt de lat?

Ondernemershart
‘Ik kom uit de bouw en infra. Ook in die wereld is de energietransitie en werken aan CO2-neutraliteit een belangrijk thema. Ik was in dat kader al lang geïnteresseerd in de mogelijkheden die zonnepanelen bieden. Toen ik op Soltech stuitte, zag ik een verhaal dat klopte: door pv te integreren in bouwdelen kun je groene stroom opwekken terwijl je kosten bespaart. Er was op dat vlak al heel veel kennis en ervaring opgebouwd. Daardoor ging ook mijn ondernemershart sneller kloppen. We startten 2 jaar geleden met een ambitieus plan, de bouw van een nieuwe fabriek op Thor Park Genk – de innovatiehotspot op het gebied van duurzame energie in Vlaanderen.’

Mooie niche
Waar de nieuwe productiesite van Soltech al had moeten draaien, is sprake van uitstel. Op 15 juni 2023 is het echter zover en zal de fabriek opstarten. Die heeft een oppervlak van 5.000 vierkante meter en een capaciteit van 10 megawattpiek. Door het bijzetten van een vierde laminator kan de jaarlijkse productie bovendien vrij gemakkelijk worden verhoogd naar 16 megawattpiek. Van de Kreeke erkent dat ook hiermee echter sprake zou zijn van een druppel op een gloeiende plaat in het mondiale solar geweld. Maar hij spreekt tegelijkertijd van een heel mooie niche die grote kansen biedt.

Orderboek
Van de Kreeke: ‘Wij zetten niet in op bulk; de standaard kristallijn siliciumzonnepanelen die de markt overspoelen. We maken esthetisch mooie producten – modules met geprinte folies in allerlei kleuren en patronen en semitransparante laminaten – in allerhande formaten. Die zijn bedoeld voor geïntegreerde toepassingen, bijvoorbeeld in gevels van gebouwen en geluidsschermen langs de weg. Dat doen we middels een vergaand geautomatiseerd proces. In 2 jaar tijd groeiden we van 7 naar 35 mensen, ons team heeft nu een mooie mix van ervaring en nieuw talent. Ons orderboek is al voor een jaar gevuld. We kijken dus met heel veel vertrouwen naar de toekomst. Er is nog zeer veel zonnepaneelpotentieel, waarbij we bijvoorbeeld ook al nadenken over nieuwe producten zoals tandems met dunnefilm-pv.’

Twijfels
Het verhaal van Fred Conrads is deels vergelijkbaar met dat van Van de Kreeke. Conrads heeft 20 jaar ervaring in corporate management. Hij runde ook zijn eigen bedrijven, bijvoorbeeld in hygiënische panelen voor clean rooms in de voedingsindustrie. Een half jaar geleden nam hij Evocells over, een zonnepanelenfabrikant in Baillonville nabij Durbuy in Wallonië. Dit bedrijf startte in 2013, toen de uitrol van zonnepanelen stokte omdat de Waalse overheid stopte met subsidiëring. Evocells komt voort uit een installatiebedrijf dat ontevreden was met de kwaliteit van Chinese zonnepanelen en besloot zelf hoogwaardige pv-modules te gaan fabriceren.

Verdubbelen
Conrads: ‘In het begin produceerde Evocells vooral voor “eigen gebruik”. In 2020 ging al zo’n 50 procent naar andere installateurs. Toen ik vorig jaar juni instapte, waren dat er al 2 op de 3. Over de jaren nam de productie toe, van 6.000 zonnepanelen in 2015 naar 13.000 aan het einde van de coronacrisis, naar 30.000 vorig jaar. Juli aanstaande plaatsen we een nieuwe laminator, zo is het plan. Dat betekent dat we onze capaciteit ruimschoots gaan verdubbelen. Daarnaast openen we in 2024 samen met Socom Group een nieuwe fabriek van 50 megatwattpiek in Luxemburg, een land waar men erg hecht aan lokale producten. Ook onze ambitie is dus groot.’

Lees het volledige artikel hieronder in de mei 2023-editie van Solar Magazine.