‘Te weinig aandacht voor veiligheid bij inspecties en onderhoud zonne-energiesystemen’

Solar Magazine diept in een serie artikelen diverse kwaliteitsaspecten van pv-installaties uit. Deze keer spraken we Corné Houtman van Houtman Inspectie, die pleit voor een omslag in veiligheidsdenken in relatie tot inspectie en onderhoud van pv-installaties.

Veilig werken op het dak is een hot item momenteel…
‘En terecht. We weten al langer dat er op grote schaal onveilig wordt gewerkt in de zonne-energiesector, met name in het residentiële segment. De arbeidsinspectie zit daar nu bovenop. Dat is winst wat mij betreft, maar we moeten daarbij verder kijken dan de installateurs.’

Hoezo?
‘Inspecteurs van zonnepaneelinstallaties moeten tevens het dak op. Ik zie veel van hen niet de noodzakelijke maatregelen nemen om dat veilig te doen, onder andere door het maken van een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie – een RI&E. Daarin moet worden vastgelegd welke gezondheids- en veiligheidsrisico’s de bedrijfsactiviteiten met zich meebrengen, in ons geval bijvoorbeeld aangaande het betreden van een dakoverstap of werken met een hoogwerker.’

En de installateur?
‘Los van het voorkomen van valincidenten, zou er veel meer rekening moeten worden gehouden met het faciliteren van veiligheid van toekomstige inspectie en met name onderhoud. Dat heeft allereerst te maken met toegankelijkheid. In de elektrotechnische normen wordt niet specifiek aandacht gevraagd voor invullingen van de bereikbaarheid van zonnepanelen. Er wordt vanuit de Arbowetgeving echter wel iets over gezegd. Daarom is het vrij te interpreteren over hoe dat vormgegeven moet worden met als gevolg dat er nagenoeg niet over nagedacht wordt.’

Dat uit zich in?
‘Schuine daken die van de nok tot de rand vol zijn gelegd met zonnepanelen zodat er geen ruimte is om het dak te betreden. Ook op platte daken zien we vaak dat looppaden of toegangsmogelijkheden ontbreken. Dat zijn wel basale aspecten van een veilige zonnestroominstallatie. Ze worden echter veelal onvoldoende meegenomen in ontwerpen. Dat geldt ook voor toegankelijkheid van de omvormer, wat eens temeer belangrijk is.’

Waarom?
‘Wij zien heel veel omvormers die lastig te bereiken zijn. Ze zijn bijvoorbeeld op hoogte geplaatst, op of naast het dak, bijvoorbeeld omdat zo niet iedereen er zomaar bij kan en er afstand is in het geval van het ontstaan van brand. Dat lijkt veilig. Maar het is een apparaat waar hoge stromen doorheen lopen en moet je een ladder op om in te grijpen in het geval van een storing of een ernstiger incident, dan kan dat heel risicovol zijn. Ook voor toekomstige inspecties is veilig werken een mogelijk issue.’

Wat wil je dat er verandert?
‘Aandacht voor veiligheid voor mens en milieu is een integraal onderdeel van het bieden van kwaliteit. Het is goed dat er nu zo veel aandacht is voor veiliger werken op het dak. We moeten die handschoen oppakken als sector en niet alleen opspitsen richting ontwerp en uitvoering. Willen we echt verantwoording nemen, dan denken we ook na over het beoogd gebruik, toekomstig onderhoud en eventuele inspecties. Ook in het overdrachtsdossier naar een eigenaar kun je risico’s benoemen ten aanzien van onderhoud, calamiteiten én eventuele restrisico’s, zodat die deze informatie kan gebruiken voor het opstellen van zijn eigen RI&E. Dat gebeurt nu vrijwel nooit.’