Nederland in wereldwijde top 3 met aandeel zonne-energie: ‘Tijdperk van dalende uitstoot nabij’

De Europese klimaatdenktank schrijft in het onderzoeksrapport ‘Global Electricity Review 2023’ dat wind- en zonne-energie afgelopen kalenderjaar 12 procent van de wereldwijde stroomproductie voor hun rekening namen. Een jaar eerder was dat nog 10 procent.

Laagste niveau ooit
De recordgroei van wind- en zonne-energie heeft de emissie-intensiteit van de wereldwijde elektriciteitssector in 2022 tot het laagste niveau ooit gebracht, met 436 gram CO2-uitstoot per kilowattuur. Tegelijkertijd zijn de emissies in de energiesector met 1,3 procent naar nieuwe recordhoogten gestegen. Elektriciteit is schoner dan ooit, maar de wereld gebruikt er meer van.

Ember stelt dat alle schone elektriciteitsbronnen – hernieuwbare-energiebronnen zoals windmolens en zonnepanelen, maar ook kernenergie – samen goed waren voor 39 procent van de wereldwijde elektriciteitsproductie. Ook dat is een record.

18 jaar op rij
De wereldwijde productie van zonne-energie steeg van 1.039 terawattuur in 2021 tot 1.284 terawattuur in 2022. 

De productie van zonne-energie steeg dus met 24 procent en is daarmee al 18 jaar op rij de snelst groeiende elektriciteitsbron; de productie van windenergie steeg met 17 procent. De toename van de wereldwijde zonne-energieproductie in 2022 had volgens Ember de jaarlijkse elektriciteitsbehoefte van Zuid-Afrika kunnen dekken, en de toename van de windproductie had bijna het hele Verenigd Koninkrijk van stroom kunnen voorzien. Meer dan 60 landen halen nu meer dan 10 procent van hun elektriciteit uit wind- en zonne-energie.

Historische ommekeer
Wind- en zonne-energie vertragen de stijging van de uitstoot in de energiesector. Als alle elektriciteit uit wind- en zonne-energie afkomstig zou zijn van fossiele opwekking, zouden de emissies in de elektriciteitssector in afgelopen kalenderjaar 20 procent hoger hebben gelegen. Alleen de groei van de opwekking van wind- en zonne-energie – 557 terawattuur extra in 2022 –  dekt al 80 procent van de wereldwijde groei van de vraag naar elektriciteit die afgelopen jaar 694 terawattuur bedroeg.

De groei van schone energie zal de groei van de elektriciteitsvraag in 2023 waarschijnlijk overtreffen; dit zou het eerste jaar zijn waarin dit buiten een recessie gebeurt. Ember spreekt dan ook van een historische ommekeer. Małgorzata Wiatros-Motyka, Senior Electricity Analyst bij Ember, hierover: ‘Bij een gemiddelde groei van de elektriciteitsvraag en van schone energie voorspellen wij dat de fossiele opwekking in 2023 licht zal dalen – met 47 terawattuur, oftewel 0,3 procent – en met grotere dalingen in de daaropvolgende jaren naarmate wind- en zonne-energie verder groeien. Dat zou betekenen dat in 2022 de “piekuitstoot” is bereikt. Een nieuw tijdperk van dalende uitstoot in de elektriciteitssector is nabij.’

Nederland in top 3
Zonnepanelen produceerden volgens Ember afgelopen kalenderjaar 1.284 terawattuur zonne-energie, goed voor 4,5 procent van de wereldwijde elektriciteitsproductie. China produceerde de meeste zonne-energie: 418 terawattuur en goed voor 4,7 procent van de binnenlandse elektriciteitsmix.

Chili kende het hoogste percentage zonne-energie in zijn elektriciteitsmix: 17 procent via 14 terawattuur zonne-energie. Nederland is volgens Ember de runner-up met 15 procent zonne-energie in de elektriciteitsmix (red. Energieopwek.nl meldde eerder dit jaar een aandeel van 13,8 procent) door de productie van 18 terawattuur zonne-energie. Australië completeert de top 3 met een zonne-energieaandeel van 13 procent en de opwek van 33 terawattuur zonnestroom.

De EU wekte afgelopen jaar 22 procent van haar elektriciteit op uit wind en zon. 7 EU-landen wekten in 2022 volgens Ember ongeveer een derde of meer van hun elektriciteit op met windmolens en zonnepanelen, waaronder Duitsland (32 procent), Nederland (32 procent) en Spanje (33 procent).