logo
wvhj2023
© Sebastian Czapnik | Dreamstime.com
© Sebastian Czapnik | Dreamstime.com
23 september 2022

SER: zonder versnelling grondstoffentransitie worden klimaatdoelen niet gehaald

Als Nederland tijdens de energietransitie niet gelijktijdig met de grondstoffentransitie aan de slag gaat, worden de klimaatdoelen niet gehaald. Dat stelt de Sociaal-Economische Raad (SER) in een nieuw advies.

De manier waarop nu wordt omgaan met energie, grondstoffen en materialen leidt tot klimaatverandering, verlies van biodiversiteit en milieuproblemen, benadrukt de SER in de verkenning ‘Evenwichtig sturen op de grondstoffentransitie en de energietransitie voor brede welvaart’.

100 procent circulair
Het doel van de energietransitie is minder opwarming van de aarde. De grondstoffentransitie richt zich op een 100 procent circulaire economie in 2050, ten gunste van klimaat, biodiversiteit en de leefomgeving. Zonder grondstoffentransitie komen daarom volgens de SER de klimaatdoelen in de knel. ‘We zullen radicaal efficiënter moeten omgaan met grondstoffen, materialen en producten. Hergebruik, reparatie en recycling van producten en materialen worden deel van het dagelijks leven. Circulair grondstoffen- en materialengebruik vermindert ook de leveringsrisico’s uit geopolitiek instabiele landen, zoals China of Rusland.’

‘Doordat coherent en samenhangend beleid voor de transities ontbreekt, worden kansen van een samenhangende aanpak gemist’, schrijft de SER in de verkenning. ‘De energie- en de grondstoffentransitie zijn op verschillende manieren met elkaar verbonden en zijn ook deels afhankelijk van elkaar. Zo worden er nu voor de productie van zonnepanelen en windmolens kritieke materialen gebruikt, en is de productie van primaire materialen als cement, beton en plastics energie-intensief. Door in te zetten op hergebruik en recycling van materialen kunnen er win-winsituaties ontstaan: hoogwaardig hergebruik en recycling van materialen is én minder energie-intensief én leidt tot minder druk op kritieke grondstoffen.’

4 adviezen
‘Hoogwaardig hergebruik van grondstoffen en materialen, hoogwaardige inzet van biogrondstoffen en verduurzaming van internationale ketens zijn noodzakelijke voorwaarden voor beide transities. Samenhangend beleid is dus cruciaal’, aldus Ed Nijpels, voorzitter van de SER-commissie Duurzame ontwikkeling.

De SER komt met 4 adviezen ter verbetering:

  1. Stuur ook op (internationale) ketens: Nederlandse bedrijven die opereren in internationale ketens kunnen ook enorme duurzaamheidswinst realiseren in het buitenland. Het verminderen van primair grondstoffengebruik in internationale ketens moet meetbaar en waardeerbaar zijn, en bedrijven stimuleren.
  2. Kom met een kabinetsbrede inzet op de grondstoffentransitie en een adequate uitvoeringsstructuur: betrek alle ministeries intensief bij het uitvoeringsprogramma van de coördinerend bewindspersoon, zodat de circulaire economie tot in de haarvaten van andere beleidsterreinen wordt geïntegreerd.
  3. Stel een eigenstandig, concreet en afrekenbaar doel voor de grondstoffentransitie vast: jaag de grondstoffentransitie aan met een nationale duurzame grondstoffen- en materialendoelstelling, passend bij de Europese kaders. Daarmee kan duurzaamheidswinst – voor klimaat, biodiversiteit én leefomgeving – in de hele productie- en consumptieketen worden gerealiseerd.
  4. Presenteer een samenhangend beleidspakket: er zijn nog nauwelijks beleidsinstrumenten om grondstoffengebruik te verminderen, hernieuwbare grondstoffen en materialen toe te passen of over te gaan op milieuvriendelijker materialen. Maatregelen kunnen zijn subsidies, normering of beprijzen in de vorm van een Europese grondstoffenheffing en snellere vergunningverlening om afval weer als grondstof in te zetten. Het is belangrijk dat het Nationaal Programma Circulaire Economie, dat later dit najaar wordt gepresenteerd, zo’n samenhangend pakket aan maatregelen bevat.

Deel dit artikel:

Nieuwsbrief

Meld u aan voor de nieuwsbrief met het laatste nieuws!
Ja, ik wil de nieuwsbrief ontvangen en heb de privacy policy gelezen.

Laatste Nieuws

Bekijk al het nieuws

Meest gelezen

Producten