logo
wvhj2023
© RIVM
© RIVM
7 juli 2022

RIVM: stoffen brand met zonnepanelen niet gevaarlijker voor gezondheid dan gewone brand

Er komen bij een brand met zonnepanelen niet meer gevaarlijke stoffen vrij dan bij een gewone brand. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

Wanneer een zonnepaneel verbrandt, komen volgens de onderzoekers ongeveer dezelfde gevaarlijke stoffen vrij als bij een gemiddelde brand met elektronica en kunststoffen. Bij branden in grote gebouwen met zonnepanelen kunnen volgens het RIVM wel scherpe deeltjes van zonnecellen op de grond terechtkomen. In een weiland kan dit schadelijk zijn voor grazende dieren.

Experimenten
Steeds meer gebouwen worden van zonnepanelen voorzien. Als zo’n gebouw in brand vliegt, branden de zonnepanelen mee. De weersomstandigheden, zoals de windsterkte en -richting, beïnvloeden daarbij hoe ver scherven van zonnecellen zich kunnen verspreiden. In de afgelopen jaren zijn er diverse incidenten geweest waarbij roet en scherpe deeltjes van de zonnecellen in de omgeving terechtkwamen.

De Milieuongevallendienst (MOD) van het RIVM heeft daarom met experimenten onderzocht wat het effect van een brand met zonnepanelen is op de gezondheid van mens en dier. De scherven van zonnecellen die vrijkomen bij de branden bevatten heel weinig schadelijke stoffen, zoals lood. Mensen en dieren komen met deze schadelijke stoffen nauwelijks in contact. De kans op gezondheidsschade is daardoor heel erg klein.

Verwijderen
Toch ziet het RIVM wel risico’s. Wanneer de scherven in een weiland terechtkomen, kunnen grazende dieren ze inslikken. De scherpe deeltjes kunnen schade veroorzaken aan het maag- en darmstelsel. Scherven kunnen ook op moestuinen terechtkomen. Als dat gebeurt, is het nodig groenten hierop te controleren en de scherven te verwijderen, bijvoorbeeld door ze goed te wassen.

Afhankelijk van de locatie en de hoeveelheid scherven, kan het nodig zijn ze uit voorzorg op te ruimen. Het RIVM adviseert vanwege dit voorzorgsprincipe om hier landelijk afspraken over te maken.

Silicium versus dunne film en glas-glas
Het glas van de zonnepanelen breekt bij brand volgens de onderzoekers niet zoals thermisch gehard – veiligheidsglas – onder normale omstandigheden hoort te breken. Door de hitte van de brand verdwijnen de spanningen in het glas die bij glasbreuk onder normale omstandigheden tot verbrijzelen leiden. Hierdoor kunnen bij glasbreuk door brand scherpe glasscherven ontstaan.

Uit de brandexperimenten bleek dat bij alle kristallijne siliciumzonnepanelen zonnecellen losbrandden en in scherven braken. De zonnecelscherven kwamen pas los van het zonnepaneel nadat de encapsulanten volledig waren verbrand. Er bleek bij de test van het RIVM in het eindresultaat geen onderscheid tussen mono- en polykristallijne siliciumzonnepanelen of tussen glas-glas- en glas-foliezonnepanelen. Dit betekent volgens de onderzoekers dat bij vrijwel elke ontwikkelde brand met kristallijne zonnepanelen in principe zonnecelscherven kunnen vrijkomen. Bij branden met dunnefilmzonnepanelen komen geen zonnecelscherven vrij, benadrukt het RIVM.

Nadat de zonnecellen zijn losgebrand van de encapsulanten is een sterke luchtthermiek – dus een grote rookpluim – nodig om scherven van zonnecellen tot op grotere afstanden in de omgeving te verspreiden. Bij een ‘juiste timing’ en de combinatie van een aantal factoren zoals het losbranden van zonnecellen, sterke pluimstijging en instorten van het dak kunnen zonnecelscherven tot ver in de omgeving worden verspreid. Verspreiding van zonnecelscherven tot op grote afstand is niet waarschijnlijk bij branden in zonneweiden.

Rook niet gevaarlijker
Het RIVM heeft ook onderzoek gedaan naar de rook die vrijkomt bij branden waar zonnepanelen bij betrokken zijn. Rook bevat altijd schadelijke stoffen. De rook van een brandend gebouw met zonnepanelen is in de praktijk volgens de onderzoekers echter niet gevaarlijker dan van een gebouw zonder zonnepanelen. Dat komt omdat zonnepanelen slechts een klein deel van de totale brand vormen.

De kleine hoeveelheden metalen die in de zonnepanelen zijn verwerkt, komen voor een deel terecht in de rook en in het roet dat op de bodem in de omgeving neerslaat. Dat kunnen verschillende metalen zijn, waarvan lood het meest schadelijk is voor de gezondheid. Daarnaast zijn polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK) gevonden. PAK komen vrij als kunststoffen verbranden, en kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid. Al deze stoffen zijn ook in kleine hoeveelheden op de scherven van zonnecellen gevonden. Als mensen of dieren in contact komen met rookstof of de zonnecelscherven zelf, kunnen zij deze stoffen binnenkrijgen. Aangezien dit bijna nooit voorkomt en het om kleine hoeveelheden gaat, is de kans op gezondheidsschade volgens het RIVM echter heel erg klein. Desondanks blijft rook van zonnepanelen schadelijk, en moet blootstelling aan deze rook zoveel mogelijk worden vermeden.

Deel dit artikel:

Nieuwsbrief

Meld u aan voor de nieuwsbrief met het laatste nieuws!
Ja, ik wil de nieuwsbrief ontvangen en heb de privacy policy gelezen.

Laatste Nieuws

Bekijk al het nieuws

Meest gelezen

Producten