De harde cijfers | Nederland installeert 22 gigawattpiek zonnepanelen in komende 5 jaar

In het meest waarschijnlijke scenario – het medium scenario – verwachten de onderzoekers van SolarPower Europe dat Nederland in de periode 2022-2026 in 5 jaar tijd 22 gigawattpiek zonnepanelen zal installeren.

Nummer 3
Daarmee zou Nederland qua nieuw te installeren vermogen na Duitsland en Spanje de nummer 3 van Europa zijn. Daarbij moet opgemerkt worden dat het spreekwoordelijk stuivertje wisselen is met Polen en Frankrijk. Die 2 landen vallen weliswaar net buiten onderstaande top 10, maar zullen volgens SolarPower Europe respectievelijk 15 tot 28 gigawattpiek en 16 tot 24 gigawattpiek zonnepanelen installeren. In het medium scenario zou het om 21 gigawattpiek voor Frankrijk en 22 gigawattpiek voor Polen gaan.

Voor Nederland zou het opgestelde vermogen over 5 jaar 36,1 gigawattpiek bedragen met een nieuw geïnstalleerd vermogen van 22,1 gigawattpiek in de periode 2022-2026.

België
Over de marktontwikkelingen in België schrijven de onderzoekers het volgende: ‘Na de herziening van zijn regionale steunregelingen zag België in 2021 een sterke daling en stapte het uit de “gigawatt”-groep. Hoewel wordt verwacht dat het weer op de been zal komen en zijn jaarlijkse installaties zal zien toenemen, zal het land naar verwachting onder het “gigawatt”-niveau blijven.’

Analyse
Traditiegetrouw werkt SolarPower Europe voor de totstandkoming van de Global Market Outlook samen met de landelijke brancheorganisaties. Als onderdeel hiervan bevat het rapport een uitgebreide analyse van Holland Solar over de Nederlandse zonne-energiemarkt.

‘De markt in Nederland ziet er zonnig uit met een projectpijplijn van 12 gigawattpiek met SDE++-gesubsidieerde projecten, waaronder zowel dakgebonden als grondgebonden projecten, waarbij het dak het leeuwendeel uitmaakt’, opent de brancheorganisatie zijn analyse. De grootste uitdaging is nu om ervoor te zorgen dat deze projecten worden gerealiseerd. Momenteel wordt ongeveer 70 procent van de zonne-energieprojecten voltooid, inclusief een tijdige aansluiting op het net. Veel gunstige projectontwikkelingsgebieden in Nederland hebben inmiddels te maken met netcongestie, waardoor er geen nieuwe projecten op het net kunnen worden aangesloten.’

Grotere acceptatie
Ondanks deze uitdaging heeft ook Holland Solar de verwachting dat de Nederlandse zonne-energiemarkt zal blijven groeien. ‘De woningmarkt bleef het afgelopen jaar in absolute zin gestaag groeien en zal naar verwachting stabiliseren op een niveau van circa 1,2 gigawattpiek per jaar. Zonne-energie voor woningen is voor Nederland een belangrijk marktsegment, zeker als het gaat om het creëren van bewustzijn en draagvlak voor de energietransitie bij burgers, wat leidt tot een grotere acceptatie van de ruimtelijke consequenties die komen kijken bij de introductie van grondgebonden zonnecentrales en windenergie in de energiemix.’

‘Met meer dan 1,5 miljoen huishoudens met zonnepanelen – ongeveer een vijfde van alle Nederlandse huishoudens en meer dan enig ander land per hoofd van de bevolking in Europa – is en blijft dit segment een belangrijke motor voor continue groei in de Nederlandse zonne-energiesector’, vervolgt de analyse.

Meer prikkels nodig
Tegelijkertijd ziet Holland Solar dat door omwonenenden niet alle (grondgebonden) projecten zonder haperingen worden opgeleverd. ‘Maar het betrekken van lokale bedrijven en bewoners bij ontwikkeltrajecten laat zien dat er een win-winsituatie te realiseren is. Projectontwikkelaars in Nederland hebben ondersteunende lokale overheden nodig die zorgen voor een gelijk speelveld voor gesprekken tussen de ontwikkelaar en omwonenden. Het gladstrijken van dit element van de ontwikkeling is een van de prioriteiten van Holland Solar.’

‘Een van de grootste uitdagingen voor de zonne-energiesector in Nederland is het tijdig veiligstellen van de netaansluitingen’, vervolgt de brancheorganisatie. ‘De sector zal naar verwachting de komende jaren te maken krijgen met ernstige vertragingen en mogelijk niet-realisatie van projecten als gevolg van een gebrek aan netcapaciteit op het hoog- en middenspanningsniveau. Extra reservecapaciteit wordt in 2022 algemeen in gebruik genomen door de netbeheerders. Ook wettelijke beperkingen op cable pooling, waarbij zon- en windprojecten op colocatie worden gecombineerd met batterijen, moeten dringend worden opgelost.’

Voor de jaren 2022-2025 zullen batterij- en flexibiliteitsoplossingen van de markt volgens Holland Solar meer prikkels vergen van netbeheerders en de Nederlandse overheid.