Wil Ophem over 1,5 jaar InstallQ: ‘Meer installatiekwaliteit, bekendheid bij de consument kan beter’

Met de fusie van de stichtingen Sterkin en KvINL in 2019, werden 2 erkenningsregelingen voor pv-installateurs bijeengebracht in de regeling Zonnestroomsystemen van InstallQ. Die erkenning werd gelanceerd op 1 januari 2021. Wat is de huidige status? Solar Magazine vroeg het Van Ophem, directeur Technische Zaken InstallQ.

250 erkenningen
‘Het gaat goed met het aantal erkende bedrijven voor zonnestroomsystemen’, aldus Van Ophem. ‘Inmiddels heeft InstallQ circa 250 erkenningen Zonnestroomsystemen uitgereikt. Veel bedrijven voldeden al aan de benodigde kwalificaties; enkele lieten zich bijspijkeren op het gebied van elektrotechnische kennis en vaardigheden die nodig zijn binnen onze regeling. Voor de installateurs met een erkenning van Sterkin en KvINL gold een overgangsperiode van 1 jaar. De KvINL-erkenningshouders voldeden niet altijd aan voldoende elektrotechnische kennis. Die erkende bedrijven hebben grote stappen gezet om daaraan te voldoen. Ongeveer 100 van hen hebben met aanvullende opleiding en examinering het gewenste niveau alsnog behaald. Voor de aanleg van zonnestroomsystemen groter dan 3 keer 25 ampère, veelal van toepassing in de kleinzakelijke markt, is ook een elektrotechnische erkenning vereist. Ook die is uitgereikt aan een aantal installatiebedrijven die aan de voorwaarden konden voldoen.

Uniforme connectoren
Op de vraag of InstallQ heeft geleid tot een betere borging van de kwaliteit en veiligheid van pv-installaties, antwoordt Van Ophem met een volmondig ‘ja’. Dat is volgens hem allereerst het gevolg van de aanvullende elektrotechnische opleiding. Daarnaast speelt de update van meetmethodieken en andere instrumenten voor het ontwerpen en installeren van zonne-energiesystemen. Van Ophem noemt bij dat laatste bijvoorbeeld een uniform gebruik van connectoren; van hetzelfde type en hetzelfde merk, bij het aansluiten van zonnepanelen. Bovendien committeren InstallQ-erkende installateurs zich aan het uitvoeren van controles volgens een checklist die in lijn is met de SCIOS-inspectienorm Scope12.

Veiligheid van installateurs
Van Ophem: ‘Deze erkenningsregeling beantwoordt aan de vraag uit de markt naar goede en aantoonbare kwaliteit van zonnestroomsystemen en het plaatsen daarvan. Maar een erkenning voor het werken met zonnestroomsystemen is niet wettelijk verplicht. Veel pv-installateurs in Nederland zien daarom de noodzaak nog niet, terwijl het bij dit werk onder meer gaat om veiligheid van installateurs en de gebruiker van het gebouw, of om hoge energiekosten als de zonnepanelen door de installatie niet goed functioneren.’ Is dat geen reden om het Vlaamse systeem te adopteren voor residentiele zonne-energie-installaties; inspectie van iedere installatie voordat die online gaat?

Verplichte keuring
Vanuit het streven naar kwaliteit en veiligheid is het zinnig om die discussie te voeren, beaamt Van Ophem. Maar hij plaatst ook kanttekeningen. In Nederland is een verplichte keuring van elektrische installaties in het woonhuis al 30 jaar geleden losgelaten. Dat is volgens hem niet voor niets het geval; het is een kwestie van het afwegen van risico’s tegen de kosten en de winst in veiligheid. Als doorslaggevend criterium geldt het potentiële gevaar voor de gezondheid en het leven van mensen.

‘Ik vind het vanuit dat oogpunt niet voor de hand liggen om ieder residentieel en kleinzakelijk pv-systeem wettelijk verplicht te gaan keuren. In het kader van brandverzekering of rendementsbepaling ligt dat anders. Daarover kunnen partijen heel goed onderling afspraken maken. De toegevoegde waarde van InstallQ is dat we kwaliteit en veiligheid juist aan de voorkant van het proces borgen. Duidelijk is wel dat het uiteindelijk in de markt moet gebeuren. Eindgebruikers, waaronder de consument, spelen daarin een belangrijke rol. Die besluiten immers of ze in zee gaan met een erkende installateur of niet. Op het gebied van hun kwaliteitsbewustzijn en de bekendheid met InstallQ valt nog een wereld te winnen. Maar dat is een lastige zaak. Zo ziet de consument door de vele kwaliteitslabels het bos bijna niet meer. Installateurs die hun InstallQ-erkenning benadrukken, worden wellicht gezien als prekers voor eigen parochie. Een grote publiekscampagne is kostbaar. In de uitrol van InstallQ-erkenningen en goede residentiële en kleinzakelijke zonnestroomsystemen valt nog een grote winst te behalen.’