Eigen Huis kritisch over gemeenten die woningen van aardgas mogen afsluiten

Volgens de vereniging biedt het voorstel onvoldoende garanties en waarborgen voor bewoners, en moet dit worden aangepast.

Woonlastenneutraliteit garanderen
Tot 2030 worden als onderdeel van het Klimaatakkoord ongeveer 1,5 miljoen woningen verduurzaamd en van het aardgas gehaald via de wijkaanpak. ‘Deze groep wordt verplicht van het aardgas afgesloten en daarmee gedwongen koploper in de energietransitie gemaakt’, stelt Eigen Huis. ‘De impact en de mate waarin het individuele bewoners lukt om mee te komen, kan sterk verschillen. Het wetsvoorstel dat nu voorligt, geeft gemeenten de ruimte om de transitie er bij deze groep door te drukken, zonder dat er woonlastenneutraliteit is gegarandeerd. De vereniging maakt zich hier ernstig zorgen over. Van beloftes over betaalbaarheid, zeggenschap en vooral ook keuzevrijheid van de bewoners lijkt niet veel terecht te komen.’

In het Klimaatakkoord is woonlastenneutraliteit beloofd aan de bewoners binnen de wijkaanpak. In het huidige voorstel van de Wgiw wordt dat uitgangspunt van woonlastenneutraliteit volgens Eigen Huis volledig losgelaten. Ook zou niet duidelijk zijn in welke wet- en regelgeving de woonlastenneutraliteit wel wordt geregeld. De vereniging wil dat woonlastenneutraliteit binnen de wijkaanpak wordt gegarandeerd, conform de afspraak in het Klimaatakkoord, en dat het wetsvoorstel hierop wordt aangepast. Eigen Huis stelt namelijk dat de verhouding tussen het wettelijk mandaat voor gemeenten en de waarborgen voor bewoners in het huidige wetsvoorstel niet in evenwicht is.

Transparantie
Om een goede beoordeling te kunnen maken van de plannen van de gemeente en om een gefundeerde keuze te kunnen maken met betrekking tot de ‘opt-out’ – en dus niet mee te doen aan het door de gemeente voorgestelde collectieve alternatief voor aardgas – wil Eigen Huis dat de huiseigenaar voldoende, tijdige en begrijpelijke informatie krijgt.

‘Daarbij moet de huiseigenaar inzicht gegeven worden in bijkomende kosten, bijvoorbeeld de stappen die nodig zijn om aardgasvrij-ready te worden (isolatie). Bovendien moeten de totale kosten en tarieven, bij aansluiting op het warmtenet of all electric, worden afgezet tegen de kosten en tarieven voor de verbruiker van mogelijke alternatieven. Met andere woorden: het moet helder en scherp zijn wat de plannen onder aan de streep gaan betekenen voor individuele huiseigenaren. Daarbij moet ook duidelijk zijn welke garanties huiseigenaren krijgen. Deze vereisten moeten concreet worden opgenomen in het wetsvoorstel. De vereniging zou daarbij graag zien dat huiseigenaren toegang krijgen tot een validatie en/of (financiële) ondersteuning om de plannen van gemeenten goed te kunnen begrijpen en beoordelen. De Vereniging Eigen Huis is daarom van mening dat er meer centrale regie moet komen op een aanpak die logisch optelt voor bewoners en waar de consumentenbescherming optimaal geregeld is.’