Energieprijzen blijven hoog: ‘Gevolgen voor ontvangers van SDE++-subsidie beperkt’

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) meldde vorig jaar september dat ondernemers die SDE++-subsidie ontvangen rekening moeten houden met de effecten van de hoge energieprijzen. Immers, hoe hoger de gemiddelde marktwaarde van elektriciteit, hoe lager de subsidie. Daarmee is zeer wel denkbaar dat een deel van het voorschot op de subsidie over het kalenderjaar 2021 moet worden terugbetaald. Arnold Mulder, sector banker Energy bij ABN Amro, schetst de mogelijke gevolgen voor de exploitanten van grote pv-installaties.

Neus in de boter
Mulder: ‘Exploitanten zijn al door RVO gewezen op de mogelijkheid dat ze mogelijk reeds ontvangen SDE++-subsidie moeten terugbetalen bij aanhoudend hoge energieprijzen. In principe hoeft dit geen probleem te zijn. Daartegenover staat immers dat ze de gaten zouden moeten kunnen opvullen met hogere inkomsten uit hun productie. In feite is de SDE-subsidie een vangnet voor lage energietarieven, nu is dat wellicht onnodig. Terugbetaling zou hooguit problemen kunnen veroorzaken voor onprofessionele exploitanten die hun voorschot hebben verbrast, maar ik acht de kans niet groot dat die bestaan. Exploitanten die langjarige stroomafnameovereenkomsten (ppa’s) hebben lopen met afnemers staan vaak hooguit voor een klein deel open aan markprijsschommelingen. Daardoor zullen ze beperkt leunen op SDE++-voorschotten en hier weinig van merken. Ppa’s voor zonneparken lopen geregeld 3 tot 5 jaar. Het zou daarom goed kunnen dat sommige exploitanten hun ppa zien aflopen. Zij vallen met hun neus in de boter met deze hoge marktprijzen.’

Krapte blijft
De geopolitieke ontwikkelingen van deze tijd zijn stormachtig en hoogst onzeker. Alle ogen zijn momenteel gericht op de gespannen situatie rond Oekraïne. Valt Rusland dat land binnen, dan heeft dat ongetwijfeld grote consequenties voor de beschikbaarheid van aardgas voor West-Europa. Maar ook los daarvan zal de krapte voorlopig niet tot het verleden behoren. ‘De lage gasvoorraden en het moeilijk kunnen verhogen van de gasimporten zullen de gasprijzen langer hoog houden. Niet alleen zullen de voorraden erg laag zijn aan het einde van deze winter, het zal ook moeilijk worden deze weer tijdig te vullen voor de winter van 2022-2023’, zo gaven de economen van ABN Amro begin dit jaar aan in een analyse.

Onder 0
‘Die hogere energieprijzen hoeven dus zeker geen probleem te zijn voor de investeringen in zonne-energie, integendeel’, aldus Hans van Cleef, senior econoom Sustainabality Research bij ABN Amro. ‘Interessant is wat er op de langere termijn staat te gebeuren. Over 20 jaar ziet onze energiemix er wezenlijk anders uit, geen kolen, veel minder fossiel gas en een sterk gereduceerde prijs voor CO₂. Nu al dalen de elektriciteitsprijzen richting en onder 0 wanneer er veel wind en zon is. De kans op zo’n negatieve prijs wordt alleen maar groter naarmate het productievolume van groene elektriciteit groeit. De opwek daarvan zal echter wel moeten blijven lonen. Binnen het huidige marktsysteem is dat lastig. Wellicht moeten afnemers in de toekomst gaan betalen voor back-up of moet iedereen een bedrag in rekening worden gebracht voor onze duurzame-energievoorziening - de mogelijkheden zijn legio. We brengen steeds meer duurzame energie in de mix. Tegelijkertijd willen we leverzekerheid en betaalbaarheid. Waar balans nodig is, zien we nu al scheefgroei. Een herinrichting van het marktsysteem is dus onontkoombaar. Serieus nadenken over hoe we dat gaan inrichten, is een urgente zaak, ook voor die ondernemers die nu al plannen ontwikkelen voor duurzame-energieprojecten die pas over 5 jaar worden gerealiseerd en hun investeringsrisico moeten kunnen inschatten.’