Btw-dossier, ruimtelijke inpassing, rechtszaken en subsidies leiden tot karrevracht aan werk voor dienstverleners

Het zijn enkele cijfers die laten zien dat de zonne-energiesector in Nederland en Vlaanderen meer dan ooit een beroep doet op specialistische dienstverleners.

Ook in 2021 leverden de rechtszaken rond zonneparken advocaten volle agenda’s op. Rechtszaken in Vlaanderen waar advocaten druk mee zijn, draaien vooral om fraude met groenestroomcertificaten. Daarbij ontstond er in het hele gewest ophef toen bleek dat de rechtbank in Vlaams Limburg zo druk was, dat deze geen tijd had om 3 rechtszaken te behandelen over fraude met zonnepanelen. Het personeelstekort leidde ertoe dat 13 miljoen euro ‘verloren’ ging die anders benut zou zijn voor het verlagen van de Vlaamse energiefactuur.

Zonneweiden
Aan de andere kant van de grens, in Nederland, werd in ongeveer 50 rechtszaken uitspraak gedaan in het voordeel van zonneparkontwikkelaars. In de rechtszaken waar omwonenden probeerden de komst van zonneweiden tegen te houden, haalden zij keer op keer bakzeil. Vaak blijken ze op een te grote afstand te wonen om belanghebbend te zijn en in andere gevallen hebben gemeenten keurig de juridische procedures doorlopen. Een van de meest bizarre rechtszaken was daarbij ongetwijfeld die werd aangespannen door de staatssecretaris van Defensie. Het ministerie was tegen de komst van een zonnepark in Zeewolde, omdat ze vreest voor een verstoring van de militaire zendinstallatie die op 3,5 kilometer afstand van de zonneweide komt. De staatssecretaris verloor de rechtszaak, omdat hij niet-ontvankelijk werd verklaard.

In My Backyard
Ruimtelijke kwaliteit is vaak het obstakel voor het draagvlak van zonneparken en daarmee ook de reden voor de rechtszaken. Het Nationaal Consortium Zon in Landschap probeert hier verandering in te brengen. Bij het consortium zijn niet alleen tal van projectontwikkelaars aangesloten, maar ook een keur aan dienstverleners; van landschapsarchitecten tot consultants, ecologen en ontwerpbureaus.

Met het idee dat de beperkte invloed die bewoners hebben op de locatie en vormgeving van zonneparken een belangrijk obstakel voor maatschappelijk draagvlak is, is het consortium het onderzoeksproject ‘In My Backyard Please’ gestart. De aanpak binnen dit project is volgens het consortium een hemelsbreed verschil met de huidige praktijk, waarbij omwonenden achteraf vaak beperkt inspraak hadden. In de nieuwe aanpak, die voor het eerst is beproefd in de gemeente Zaanstad, bepalen bewoners, ondersteund door ontwerpers, hoe een zonnepark in hun directe omgeving eruit zou kunnen komen te zien. Dit participerend ontwerpen zou wat het consortium betreft de nieuwe standaard moeten worden.

Advies over subsidies
Adviesbureaus hebben ondertussen ook hun handen vol aan het begeleiden van projectontwikkelaars en eindgebruikers om subsidie aan te vragen voor de installatie van zonnepanelen, zonneboilers, thuisbatterijen en andere verduurzamingsmaatregelen. In Vlaanderen zijn het daarbij logischerwijs de nieuwe subsidie voor zonnepanelen en de premie voor thuisbatterijen die het meest in trek zijn en waar installateurs – al dan niet met hulp van een adviesbureau – hun klanten proberen te ontzorgen bij het aanvragen van subsidie. In de zakelijke markt laten projectontwikkelaars zich uitgebreid adviseren over de subsidiehoogte waartegen hun pv-projecten ingediend moeten worden bij de calls groene stroom.

Lees hier het volledige artikel in de Solar Magazine Marktgids Zonne-energie 2022.