Groothandels die niet aan een overname ten prooi willen vallen, moeten hun positie versterken door aan 2 zaken te werken: toegevoegde waarde en het oprekken van de grenzen van hun groei.

Bij fabrikanten van zonnepanelen, omvormers en montagesystemen zijn de gevolgen van de jarenlange concurrentiestrijd goed zichtbaar. De top 10 van zonnepaneelfabrikanten heeft wereldwijd inmiddels een marktaandeel van 90 procent. Bij omvormerfabrikanten is de top 10 goed voor ruim driekwart van de verkopen. Onder montagesysteemfabrikanten is in Nederland momenteel een heuse consolidatieslag gaande, waarbij de Esdec Group met steun van investeringsmaatschappij Gilde een groot aantal (inter)nationale overnamen verricht. Vooralsnog ontspringen groothandels de dans, maar logischerwijs dreigen ze de volgende schakel in de waardeketen te worden waar overnamen gaan plaatsvinden. En helemaal onverwacht is dat niet, want met enkele tientallen groothandels is de zonne-energiemarkt in de Benelux al jaren (te) drukbevolkt.

Overname
Internationale uitbreiding, eventueel door zelf overnamen te verrichten, biedt voor Nederlandse en Vlaamse groothandels die zelfstandig willen blijven opereren kansen en strategische voordelen. Ze krijgen direct toegang tot een nieuwe markt waarmee het bereik van het businessmodel wordt vergroot. Het betreden van deze markt op eigen kracht kost meestal meer tijd en geld.

De realiteit is dat het aantal overnamen in groothandelsland nog altijd op 1 hand te tellen is. Voor groothandels die snel willen groeien, zouden overnamen kansen bieden. Met de overname van een buitenlandse speler kunnen ze een nieuwe markt betreden, maar binnen Nederland kunnen ze ook een regionale groothandel overnemen en zo hun binnenlandse klantenkring uitbreiden.

Balans zoek
In 2022 zal de focus van groothandels echter niet te veel bij overnamen moeten liggen, want prijsstijgingen van zonnepanelen en het transport vragen al hun aandacht. De balans in het transport is sinds het uitbreken van de coronacrisis zoek en nog altijd niet hersteld. Als gevolg van de pandemie werden handelsstromen naar en van Westerse markten verstoord. De Verenigde Staten en Europa importeren meer goederen en exporteren juist minder goederen. Marktanalisten spraken begin 2021 van een situatie waarbij voor iedere 3 containers die uit Azië geëxporteerd werden, er slechts 1 container terugkwam. Containerfabrikanten hebben hun productiecapaciteit weliswaar opgevoerd om de vraag bij te houden, maar schieten nog steeds tekort. De maandelijkse containerproductie in China – goed voor 96 procent van de wereldwijde productie – is in de loop van 2021 meer dan verdubbeld tot boven de 500.000 stuks.

Containerschepen worden daarom nog altijd zeer zwaar beladen, waardoor het laden en lossen langer duurt en de schepen langzamer varen.

Doordat havens in China 24 uur per dag en 7 dagen per week actief zijn en veel Europese en Amerikaanse havens niet, wordt de balans verder verstoord. Volgens IHS Markit duurt het 3 keer zo lang om een container te lossen in havens aan de Amerikaanse westkust als in China. Maar het is niet zo eenvoudig voor Europese en Amerikaanse havens om de klok rond te werken, omdat het hele systeem van havens, vrachtwagens en magazijnen in de pas moet lopen om de containers in beweging te houden. Het verruimen van de havenuren levert immers weinig op als de vrachtwagenchauffeurs geen containers kunnen afgeven bij distributiecentra die ’s nachts niet open zijn.

Uitdagingen transport
Marktonderzoekers, waaronder het in de maritieme sector gerenommeerde Drewry, verwachten dat de balans van waar de containers zijn en waar ze naartoe moeten, uiteindelijk zal herstellen. Hierdoor worden de containerprijzen weer normaal, hoewel het wel de verwachting is dat prijzen hoger zullen zijn dan de afgelopen jaren. Dat de containervloot volgens de analisten niet snel genoeg groeit om aan de onverzadigbare vraag te voldoen, speelt daarbij eveneens een rol. De besteding aan consumptiegoederen onder consumenten en bedrijven stijgt zowel in Europa als Amerika voortdurend. Feit is dat zolang de enorme importvraag van consumenten en bedrijven aanhoudt, de uitdagingen voor transport zullen blijven bestaan.

Operationele problemen
De beschikbaarheid en oplopende levertijden zorgen vooral ook voor operationele problemen. Zeker kleinere installatiebedrijven die kleine orders of onregelmatig orders plaatsen, dreigen in de problemen te komen. Fabrikanten – en ook sommige groothandels – willen eerst hun vaste, grotere klanten bedienen. Als de levertijden van zonnepanelen, omvormers, thuisbatterijen, montagesystemen of andere pv-benodigdheden langer of onzeker worden, kunnen bedrijven de afgesproken levertijden met hun klanten niet nakomen. Om problemen te voorkomen, houden meer en meer installatiebedrijven een hogere voorraad aan, al zorgt dat ook voor kosten en risico’s. Voor de installateur zelf, maar zeker ook voor de groothandel.

Lees hier het volledige artikel ‘Tekorten en hoge prijzen zonnepanelen houden tot ver in 2022 aan’ in de Solar Magazine Marktgids Zonne-energie 2022.