Hoge prijzen zonnepanelen brengen onzekerheid, maar Vlaanderen en Nederland willen stap maken naar subsidievrije zonne-energie

Vlaanderen verraste met de verkoop van meer dan 11.000 thuisbatterijen en Nederland pakte stevig door bij de uitrol van zonnepanelen en lijkt de Europese klimaatachterhoede zo stilletjes aan te verlaten. Om te voorspellen of 2022 een nieuw recordjaar zal opleveren, hebben zelfs marktanalisten niet genoeg aan 1 glazen bol.

Meer dan 20 gigawattpiek
SolarPower Europe spreekt in zijn Global Market Outlook de verwachting uit dat Nederland de komende 5 jaar 16 tot 24 gigawattpiek aan zonnepanelen zal installeren. Daarmee is de Europese koepelorganisatie een stuk optimistischer dan het Nederlandse Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) dat voor 2030 uitgaat van een opgesteld vermogen van 25,2 gigawattpiek. Daarmee zou in 10 jaar tijd slechts zo’n 15 gigawattpiek aan zonnepanelen geïnstalleerd worden. In het medium scenario, door SolarPower Europe als meest waarschijnlijk bestempeld, verwelkomt Nederland tot en met 2025 al 21 gigawattpiek aan zonnepanelen. Nederland behoort daarmee tot een select gezelschap van 9 landen die in de komende 5 jaar meer dan 20 gigawattpiek aan zonnepanelen installeren.

Vergunningsprocedures
De Europese koepelorganisatie maakt wel een belangrijke kritische kanttekening, die ook voor Nederland en België geldt. Om op de goede weg te blijven, moeten de Europese landen zorgen voor de juiste vergunningsprocedures en de juiste regelgevingskaders voor elektrificatie en de integratie van hernieuwbare-energiebronnen. Op de integratie – ruimtelijk, maar meer nog in het elektriciteitsnet – lijkt de Nederlandse energietransitie momenteel spaak te lopen.

Het overgrote deel van de beschikbare transportcapaciteit op het Nederlandse stroomnet is vergeven. Op de capaciteitskaart van de netbeheerders hebben 8 van de 12 provincies inmiddels de kleur rood, wat betekent dat er geen ruimte is om nieuwe wind- en zonneparken of zonnedaken aan te sluiten. Bovendien heeft onderzoeksbureau PWC becijferd dat de 3 grootste regionale netbeheerders – Liander, Stedin en Enexis – en hoogspanningsnetbeheerder TenneT tot en met 2050 gezamenlijk 102 miljard euro moeten investeren in het elektriciteitsnet en de regionale gasnetten. Niet alleen het verkrijgen van kapitaal is voor hen een uitdaging, maar ook het doorlopen van de benodigde vergunningsprocedures is bepaald geen sinecure.

Overvolle pijplijn
De netbeheerders hebben inmiddels kenbaar gemaakt in de periode tot en met 2030 niet meer dan de in het Klimaatakkoord toegezegde 35 terawattuur wind- en zonne-energie te kunnen aansluiten. Een nieuw Nederlands kabinet zal überhaupt moeten besluiten of wind- en zonne-energieprojecten via de subsidieregeling SDE++ nog subsidie toegekend krijgen als het Klimaatakkoordplafond van 35 terawattuur wordt gehaald. Dat doel wordt na de opening van de subsidieronde in 2022 of 2023 gerealiseerd.

Mocht de subsidiekraan dichtgaan, dan zullen Nederlandse projectontwikkelaars versneld de stap moeten maken naar subsidievrije zonne-energie. Een mijlpaal die de Nederlandse overheid voor het kalenderjaar 2025 heeft voorzien. Het dichtdraaien van de subsidiekraan kan ook roet in het eten gooien van de 30 energieregio’s die in hun Regionale Energiestrategieën ruim 45 terawattuur aan plannen voor wind- en zonne-energieprojecten hebben ingediend. Vooralsnog hebben de projectontwikkelaars in ieder geval een overvolle pijplijn van meer dan 12 gigawattpiek aan SDE+(+)-projecten die in Nederland de komende 2 tot 4 jaar gerealiseerd moeten worden.

Lees hier het volledige artikel ‘Vlaanderen en Nederland willen stap maken naar subsidievrije zonne-energie’ in de Solar Magazine Marktgids Zonne-energie 2022.